افزایش حقوق بازنشستگان تا ۸ میلیون تومان | همسان سازی زندگی این قشر را بهتر می کند؟

سوال بازنشستگان این است که در صورت همسان‌ سازی حقوق یک بازنشسته با گروه حقوقی مشخص چقدر افزایش حقوق خواهند داشت ؟

غلامحسین قاسمی، کارشناس امور بازنشستگان، در این رابطه می‌گوید: تا زمانی که دستورالعمل و شیوه نامه همسان سازی اعلام نشود، نمی‌توان هیچ مبلغی را اعلام نمود.

به گفته او، به طور متوسط تفاوت حقوق بازنشسته با ۹۰ درصد حقوق مشمول کسور شاغل در گروه‌های مختلف حقوقی ۱ تا ۲۰ حدود ۴ میلیون تومان تا حداکثر ۸ میلیون تومان خواهد بود، بنابراین ۴۰ درصد آن هم که قرار است امسال (سال اول) اجرا شود، حدود ۱.۶ میلیون تومان تا ۳.۲ میلیون تومان خواهد بود.

یکی از دغدغه‌های اساسی بازنشستگان کشوری و تأمین اجتماعی در این روزها، افزایش و همسان‌ سازی حقوق آنها است. به همین دلیل، بازنشستگان معترض سوالی مطرح کرده‌ اند که تکلیف افزایش حقوق آن ها در سال ۱۴۰۳ چه خواهد بود؟

لایحه برنامه هفتم توسعه

چندی پیش علی بهادری‌ جهرمی، سخنگوی دولت، اعلام کرد که آیین‌نامه همسان‌ سازی حقوق بازنشستگان به تصویب رسیده است و از ابلاغ آن خبر داد. او در صفحه شخصی خود در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: "آیین‌نامه همسان‌سازی حقوق بازنشستگان عزیز ابلاغ شد و بر اساس این آیین‌نامه، مبلغی به‌عنوان علی‌الحساب برای بازنشستگان واریز خواهد شد."

تعیین میزان دقیق افزایش حقوق برای هر بازنشسته، پس‌از نهایی شدن قانون برنامه و صدور احکام جدید صورت می‌گیرد.» بنابراین گزارش، نمایندگان مجلس شورای اسلامی علنی در جریان بررسی جزئیات لایحه برنامه هفتم توسعه، با بند الحاقی (یک) ماده ۲۹ این لایحه درباره همسان‌سازی حقوق بازنشستگان موافقت کردند. در بند الحاقی یک ماده ۲۹ این لایحه آمده است: به‌منظور عدالت در پرداخت حقوق شاغلان و بازنشستگان و نیز متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان با ۹۰ درصد حقوق و فوق‌العاده‌های مستمر مشمول کسور شاغلان مشابه و همتراز، دولت مکلف است تا پایان سال سوم برنامه اقدام لازم را به‌عمل آورد.

این افزایش از سال ۱۴۰۳ در سال اول معادل ۴۰ درصد و در سال‌های دوم و سوم هر کدام ۳۰ درصد ما‌به‌التفاوت تا ۹۰ درصد یادشده خواهد بود. آیین‌نامه اجرایی این بند به تصویب هیئت وزیران می‌رسد.

داوود منظور معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور در یک نشست رسانه ای و در پاسخ به سئوال برای تشریح روند همسان سازی حقوق بازنشستگان گفت: مطابق قانون برنامه پنجساله هفتم توسعه که روزهای پایانی تصویب نهایی خود را سپری می کند، موظف به اجرای همسان سازی حقوق بازنشستگان هستیم تا ظرف ۳ سال آینده حقوق دریافتی بازنشستگان با هم رتبگان خودشان همسان شود، به صورتی که حقوقشان با فرد همتراز شاغل در رتبه خودشان، همسان خواهد شد.

وی افزود: مطابق مصوبه برنامه هفتم توسعه، امسال ۴۰ درصد و در دو سال بعد مجموعاً ۶۰ درصد حقوق بازنشستگان با دستمزد دریافتی شاغلان همتراز خود، متناسب سازی خواهد شد و در نهایت به ۹۰ درصد حقوق دریافتی شاغلان همتراز خواهد رسید.

منظور گفت: برای همسان سازی حقوق مستمری بگیران صندوق های بازنشستگی کشوری و لشگری که حقوق آنها را دولت می پردازد، در قانون بودجه امسال منابع خوب و پایداری پیش بینی کرده ایم و قرار شد از محل افزایش یک درصدی مالیات بر ارزش افزوده، ۵۰ هزار میلیارد تومان منابع مالی برای متناسب سازی حقوق این گروه از بازنشستگان تأمین شود.

وی گفت: البته تصویب مرحله دوم لایحه بودجه امسال به اردیبهشت کشیده شد ولی ظرف چند روز گذشته به تمامی دستگاه‌های اجرایی اعلام کردیم تا جداول متناسب سازی‌ها را تهیه کنند. معاون رئیس جمهوری گفت: دستورالعمل محاسبه، اصلاح و پرداخت احکام متناسب سازی شده نیز در دست تدوین است و بزودی پرداخت ها آغاز می شود.

وی تأکید کرد: بعد از اعمال اصلاحات در احکام متناسب سازی، حقوق آنها از ابتدای امسال مورد ارزیابی و همسان سازی قرار می گیرد و قطعاً معوقات ماه های اخیر نیز پرداخت می‌شود.

منظور ادامه داد: گروه دیگری از بازنشستگان کشور تحت پوشش سازمان تأمین اجتماعی هستند که حقوق آنها را دولت نمی پردازد. در واقع پرداخت‌های مستمری بگیران تأمین اجتماعی از طریق صندوق بازنشستگی تامین اجتماعی تأمین می‌شود.

به گفته وی برای آغاز اجرای همسان سازی این عده از بازنشستگان نیز دولت بزودی ۱۳۰هزار میلیارد تومان از بدهی خود به این سازمان را پرداخت می‌کند تا بتواند حقوق بازنشستگان خود را ترمیم کند.

منظور گفت: هم اکنون در حال برگزاری جلسات کارشناسی با سازمان تأمین اجتماعی برای بررسی نحوه پرداخت این دیون دولتی هستیم.

میرهاشم موسوی ، درخصوص افزایش حقوق بازنشستگان و مستمری‌بگیران در سال جاری اظهار کرد: به موجب قانون مصوب، دستمزد حداقلی‌بگیران با افزایش ۳۵ درصدی و همچنین سایر سطوح درآمدی با افزایش ۲۲ درصد + ۶۹۰ هزار تومان همراه است که از فروردین ماه اعمال اما از اردیبهشت‌ماه پرداخت خواهد شد.

وی درخصوص زمان پرداخت معوقات ناشی از افزایش حقوق نیز اعلام کرد که سعی می‌شود معوقات در خردادماه پرداخت شود.

مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی در خصوص کف و سقف حقوق بازنشستگان با افزایش‌های صورت گرفته توضیح داد: کف حقوق یک فرد دارای همسر و یک فرزند تحت پوشش، ۱۰ میلیون و ۹۰ هزار تومان است و سقف آن نیز ۷ برابر حداقل دستمزد است.

موسوی همچنین درباره میزان افزایش «حق عائله‌مندی و اولاد» نیز گفت: حق عائله‌مندی نیز با این افزایش جدید بیش از ۱۰۰ درصد در سال جاری رشد داشته و حق اولاد نیز با رشدی بالغ بر ۵۰ درصد همراه بوده است.

وی در پاسخ به اینکه نگرانی‌هایی در خصوص تحت تاثیر قرار گرفتن اجرای همسان‌سازی حقوق‌ها با افزایش ۳۵ درصدی حقوق‌ها در سال جاری عنوان می‌شود، گفت: همسان‌سازی به افزایش حقوق سالانه ارتباطی ندارد و از آنجایی که هنوز برنامه هفتم ابلاغ نشده است، بعد از ابلاغ، آنچه که به موجب قانون به ما تکلیف شود، با تامین منابع به قانون عمل می‌کنیم.

مبحث پرداخت مستمری بازنشستگان یکی از مهمترین اقدامات سازمان‌ها و صندوق‌های بازنشستگی به شمار می‌رود و بخش گسترده‌ای از منابع سازمان‌های بیمه‌ای برای مستمری گروه مستمری‌بگیران و افراد بازنشسته هزینه می‌شود و همچنان مهمترین مطالبه بازنشستگان متناسب‌سازی حقوق است تا کفاف زندگی آنها را بدهد.

حدود ۵ تا ۶ میلیون بازنشسته و مستمری‌بگیر از خدمات ۱۸ صندوق بیمه‌ای در کشور برخوردارند و بهبود شرایط زندگی و معیشت آنان نیاز به نگاه جدی دولت در حوزه سیاست گذاری های کلان و نیز متناسب سازی دریافتی آنان با شاغلان دارد و عزم دولت برای بهبود سطح درآمدی بازنشستگان نشان می‌دهد که میزان مستمری بازنشستگان و مستمری‌ها جوابگوی زندگی آنان در سالمندی نیست.

متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان یکی از سیاست‌هایی است که در سال‌های اخیر برای بهبود معیشت این قشر مطرح شده است؛ این موضوع در جریان تصویب بودجه ۱۴۰۳ به یکی از محورهای اصلی دولت و مجلس تبدیل شد و در نهایت مقرر شد با افزایش یک درصدی مالیات بر ارزش افزوده، منابع حاصل از آن صرف متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان لشکری، کشوری و صندوق فولاد شود.

بر اساس بند الحاقی به ماده ۲۹ برنامه هفتم، سازمان تامین اجتماعی مکلف است با تایید وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در طول سه سال اول برنامه نسبت به متناسب سازی مستمری بازنشستگان غیرحداقل بگیر اقدام کند؛به نحوی که در پایان سال سوم برنامه، نسبت مستمری بازنشسته به حداقل دستمزد همان سال، با ۹۰ درصد نسبت اولین مستمری بازنشستگی به حداقل دستمزد سال برقراری مستمری، متناسب شود.

این متناسب سازی در سال اول به میزان ۴۰ درصد و در سال‌های دوم و سوم هر کدام ۳۰ درصد ما به التفاوت تا ۹۰ درصد یاد شده خواهد بود.

متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان و مستمری‌بگیران از محل افزایش مالیات بر ارزش افزوده، تکلیف برنامه هفتم توسعه است که بایستی از ابتدای امسال اجرایی شود. اما با وجود گذشت نزدیک به دو ماه از سال، نه برنامه هفته به مرحله اجرایی رسیده و نه تکلیف همسان‌سازی حقوق بازنشستگان روشن شده است.

این در شرایطی است که وزیر کار در تازه‌ترین اظهارنظر درباره همسان سازی حقوق بازنشستگان گفته است: افزایش حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی و سایر صندوق‌هایی که تحت پوشش وزارت کار تعاون و رفاه اجتماعی بودند، اجرا، اعمال و پرداخت شد، اما در موضوع همسان سازی باید تامین منابع صورت بگیرد.

به گفته صولت مرتضوی، مجلس مبالغی را برای ما در نظر گرفته است که نیازمند زمان است، اما هرچه که پرداخت شود هم در صندوق بازنشستگی و هم در سازمان تامین اجتماعی عملیاتی و اجرا خواهد شد.

او همچنین در اظهارنظر دیگری در پاسخ به این‌که متناسب و همسان‌سازی حقوق بازنشستگان با توجه به این که احکام برنامه هفتم ابلاغ نشده مانده است، چه زمانی این اتفاق خواهد افتاد، عنوان کرده؛ باید ابلاغ شود. همسان‌سازی زمانی که قانون ابلاغ شود، اجرا خواهد شد. حال با توجه به این که گفته می‌شود اصلاحیه آورده‌اند، آن اصلاحیه هم اصلاح شود، قطعا همسان‌سازی حقوق بازنشستگان از تاریخ اجرای قانون انجام خواهد بود.

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی متذکر شده؛ تاریخ اجرایی برنامه هفتم از ابتدای سال ۱۴۰۳ یعنی از اول فرودین سال ۱۴۰۳ خواهد بود. هرگونه اصلاحی در احکام بازنشستگان عزیز از اول فرودین ۱۴۰۳ اعمال می‌شود.

اما پیش از این داود منظور، رییس سازمان برنامه اعلام کرده بود: وظیفه ما در دولت این است که معیشت بازنشستگان را بهبود بخشیم. دولت در لایحه بودجه سال گذشته این پیش‌بینی را داشت که منابع همسان‌سازی حقوق بازنشستگان تامین شود.

به گفته او، منابع افزایش یک درصدی مالیات بر ارزش افزوده به همسان‌سازی حقوق بازنشستگان اختصاص خواهد یافت. بنا داریم که در گام اول ۴۰ درصد همسان‌سازی را انجام دهیم.