صفر تا صد مذاکرات برجامی دولت سیزدهم | آمریکا پیچ صادرات نفت را شل کرده بود؟

ایران و آمریکا در بحث برجام و فروش نفت ایران مشکلات بسیاری داشت و دارد. با این وجود، تولید و صادرات نفت ایران افزایش پیدا کرد. تحلیلگران بسیاری روابط ایران و آمریکا را در بحث برجام و فروش نفت تحلیل کرده اند که در ادامه گفت و گوی گسترش را با محمود خاقانی مدیرکل پیشین وزارت نفت می خوانید.

دولت دوازدهم به ردیف های بودجه اعتراض کرد

محمود خاقانی، مدیرکل پیشین وزارت نفت، پیرامون بحث نفت ایران در زمان ترامپ و چالش های برجام به خبرنگار گسترش نیوز گفت: در آذر ماه سال ۹۶، زمانی که رئیس دولت دوازدهم، لایحه بودجه سال ۹۷ را به مجلس تقدیم کرد، نکات مهمی مطرح شد که درحال حاضر آقای پزشکیان آن موارد را یادآوری کرد. صحبت های فعلی آقای پزشکیان   الهام گرفته از صحبت های سال ۹۶ رئیس دولت دوازدهم است. در آن زمان اعتراض دولت دوازدهم به ردیف های بودجه ای بود که در لایحه بودجه باید نوشته می شد.

خاقانی ادامه داد: در لایحه بودجه سال ۹۷، پیشنهاد شده بود که باید آمادگی کامل در حوزه انرژی داشت و قیمت فراورده های نفتی باید با درصد اندکی افزایش پیدا کند. همچنین مطرح شد که یارانه های انرژی به صورت هدفمند در بخش های حمل و نقل عمومی، بهداشت و درمان و آموزش و پرورش هزینه شود که مجلس دهم با آن مخالفت کرد. درواقع اعتراض دولت دوازدهم این بود که در قانون بودجه ۹۷  اعداد و ارقام دستکاری هایی صورت گرفت. بنابراین معادله به این صورت طراحی شده بود که ترامپ از برجام خارج شود.

وی افزود: مجلس یازدهم تصویب کرد که باید از برجام خارج شویم و هر کس به این قانون عمل نکند برخورد خواهد شد. رئیس دولت دوازدهم مدعی شد که در اسفند ماه ۹۹ ، همه چیز برای امضا و بازگشت آمریکا به برجام آماده بود اما به دولت دوازدهم اجازه امضا داده نشد. ابراز امیدواری کردند که دولت سیزدهم بتواند این موضوع را پیش ببرد. دولت سیزدهم هم طرح جدیدی را روی میز قرار نداد و بنابراین مذاکرات در همان چهارچوب برجام پیش رفت. به نظر می رسد که بعد ها، بین بخشی از دولت سیزدهم و دولت سایه اختلافاتی بروز کرد اما دولت سایه باتوجه به مطالبی که در مناظره های انتخاباتی دیدیم و شنیدیم، دولت سایه موافق نبود که دولت سیزدهم به یک توافق با دولت آمریکا و اروپا برای بازگشت آمریکا به برجام برسند.

مدیرکل پیشین وزرات نفت تاکید کرد:  این اختلاف کم کم آشکار شد و آنجا خود را نشان داد که سرپرست وزارت امور خارجه در سفری به نیویورک ۲ مورد را بیان کرد. اول آنکه، مطرح شد ما مذاکراتی را با آمریکا داریم و امیدواریم در دولت چهاردهم ادامه پیدا کند و ابتکار عمل را به دولت سیزدهم دادند. اما دولت آمریکا اشاره کرد که ما چنین مذاکراتی را نداشته و نخواهیم داشت. نکته بعدی که مطرح شد این بود که ما آماده هستیم تا برجام به سرانجام برسد و تایید کرد که دولت سیزدهم آمادگی داشته است تا به توافق نهایی پیرامون برجام برسد.

خاقانی در ادامه این گفت و گو به خبرنگار گسترش نیوز گفت: دولت سیزدهم اختلاف نظرهایی را پیرامون برجام با رئیس دولت در سایه داشته است. رئیس دولت در سایه در مناظرات مطرح کرده است من قصد دارم تا آمریکا را از کرده خود پشیمان کنم. محمد جواد ظریف نیز درباره میزان فروش نفت در دولت روحانی و شهید رئیسی مطرح کرده بود که، آمریکا پیچ تحریم و جلوگیری از صادرات نفت را شل کرده بود و برای همین صادرات نفت به راحتی صورت گرفت. در تبلیغات انتخاباتی ۲۰۱۶ ، ترامپ اعلام کرده بود که ایران ۱۵۰ میلیارد دلار پول در خارج دارد و با برجام سر آمریکا کلاه رفته است. جمهوری خواهان در کنگره از وزیر امور خارجه آمریکا انتقاد کردند که این موضوع توسط دولت در سایه به عنوان قوت مطرح شد که ما توانستیم صادرات نفت را تا میزان بالایی افزایش دهیم که دولت بایدن مورد انتقاد قرار گرفت. به دلیل آنکه قیمت نفت خام از ۸۰ دلار بالا تر نرود و رشد اقتصادی چین ضربه نخورد، آمریکا و چین توافق می کنند پیچ صادرات نفت ایران به چین شل شود که درحال حاضر ۲۷ نفتکش در این راستا فعالت می کنند که مربوط به ایران و چین است. البته این صحبت ها را تحلیلگران مطرح کرده اند و در روزنامه نیویورک تایمز به چاپ رسیده است.

وی افزود: زمانی که صحبت از کاسبان تحریم می شود باید گفت که کاسبان تحریم در همه کشورها وجود دارند. یک شرکت آمریکایی، عامل کلیدی برای توانایی نفتکش ها و جابه جایی و حمل نفت کشورهایی بوده است که تحت تحریم هستند. این شرکت بلیت تجارتی دارد و مشخص نیست که به کجا وصل است و یکی از دوازده شرکت بیمه گر در آمریکا بوده و در این کشور مستقر است. این شرکت نه تنها در پشت پرده در صادرات نفت خام دولت سیزدهم و روسیه تحریم شده به چین و هند دست دارد، بلکه با یک سری زیر مجموعه ها هم همکاری می کند.

مدیرکل پیشین وزرات نفت در پایان گفت: اخیرا ۲ نفتکش در نزدیکی مالزی برخورد کردند که همه خبرگزاری ها اعلام کردند که نفت ایران در این نفتکش ها بوده و به صورت قاچاق به چین می رود. اما وزیر نفت دولت سیزدهم این موضوع را تکذیب و اعلام کرد که شرکت ملی نفت ایران همچنین نفتی را نفروخته است. شرکت «آمریکن کلاب » نفتکش های کشورهای تحت تحریم مانند ایران و روسیه را به صورت زیر زمینی بیمه کرده است.

«پایان بخش اول گفت و گو با مدیرکل پیشین وزارت نفت»