پیش بینی سرنوشت ساز قیمت دلار تا پایان سال ۱۴۰۴ | دلار ۱۱۵ هزار تومانی از راه می رسد؟

در پایان سال ۱۴۰۳، قیمت دلار به مرز ۱۰۰ هزار تومان رسید و بازار ارز یکی از پرنوسان‌ترین دوره‌های خود را پشت سر گذاشت. این افزایش قیمت در حالی رخ داد که طی ماه‌های پایانی سال، سیاست‌های اقتصادی دولت و شرایط بین‌المللی، تأثیر زیادی بر روند صعودی نرخ ارز داشتند. با توجه به روند فعلی و عوامل تأثیرگذار داخلی و خارجی، بسیاری از کارشناسان اقتصادی پیش‌بینی می‌کنند که نوسانات قیمت دلار در سال آینده نیز ادامه داشته باشد و تثبیت نرخ ارز به سیاست‌های کلان اقتصادی و وضعیت بازارهای جهانی بستگی خواهد داشت.

در همین راستا خبرنگار پایگاه خبری گسترش نیوز در گفتگو با در گفتگوی اختصاصی با سجاد بوربور، کارشناس اقتصادی به بررسی وضعیت فعلی بازار ارز و پیش‌بینی روند قیمتی دلار تا پایان سال ۱۴۰۴ پرداخته است که در ادامه می خوانیم.

تفاوت بین قیمت و ارزش دلار

سجاد بوربور در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار پایگاه خبری گسترش نیوز  با اشاره به عوامل کلان اقتصادی، وضعیت تورم، نقدینگی و بازارهای جهانی گفت: قیمت و ارزش دلار در بلندمدت به هم نزدیک خواهند شد. در سال ۹۷ شاهد بودیم که قیمت دلار به ۱۹,۳۰۰ تومان رسید، اما به سرعت به ۱۰ هزار تومان کاهش یافت و مدت‌ها روی ۱۲ هزار تومان نوسان داشت. در آن زمان، قیمت از ارزش فاصله گرفته بود، اما در نهایت به ارزش واقعی خود نزدیک شد. همین اتفاق در سال ۹۹ هم رخ داد. دلار به ۳۳ هزار تومان رسید، اما بعد از آن تا ۲۰ هزار تومان افت کرد و سپس برای مدت‌ها روی ۲۵ هزار تومان تثبیت شد. در سال ۱۴۰۱ نیز شاهد بودیم که دلار به ۴۲ هزار تومان کاهش یافت و بعد روی ۵۰ هزار تومان نوسان داشت.

وی افزود: فاصله بین قیمت و ارزش دلار، در نهایت با دخالت عوامل اقتصادی و تعدیل در عرضه و تقاضا از بین می‌رود و قیمت به ارزش واقعی خود نزدیک می‌شود. ما انتظار داریم که نقدینگی تا پایان سال ۱۴۰۴ به ۱۰,۵۰۰ هزار میلیارد تومان (همت) برسد. با توجه به رشد اقتصادی حدود ۳ درصد، ارزش واقعی دلار تا پایان سال ۱۴۰۴ حدود ۶۳ هزار تومان خواهد بود. اما قیمت فعلی دلار در بازار بالای ۹۷ هزار تومان است، یعنی بیش از ۵۰ درصد بالاتر از ارزش واقعی خود.

وی علت این فاصله را امتداد تورمی و انتظارات تورمی دانست و گفت: در حال حاضر به دلیل اتفاقات سیاسی و ژئوپلیتیکی مانند جنگ اسرائیل با حماس، حملات به حزب‌الله، تنش در سوریه و احتمال بازگشت ترامپ به قدرت، انتظارات تورمی به شدت بالا رفته و این موضوع باعث شده که قیمت دلار از ارزش واقعی خود فاصله بگیرد.

نقش صادرات نفت در تعیین ارزش دلار

این کارشناس اقتصادی با اشاره به تأثیر صادرات نفت بر قیمت ارز افزود: در بودجه سال ۱۴۰۴ پیش‌بینی شده که تولید روزانه نفت ایران به ۳ میلیون و ۷۵۰ هزار بشکه برسد. حدود ۲ میلیون بشکه برای مصرف داخلی و ۱ میلیون و ۷۵۰ هزار بشکه برای صادرات در نظر گرفته شده است. اما اگر ترامپ به قدرت برسد و صادرات نفت ایران محدود شود، ممکن است این میزان به ۱ میلیون بشکه کاهش یابد.

بوربور در ادامه به دو سناریوی اصلی برای صادرات نفت اشاره کرد: در سناریوی خوش‌بینانه، اگر شرایط به همین روال فعلی ادامه پیدا کند و ایران بتواند روزانه ۱ میلیون و ۷۵۰ هزار بشکه نفت صادر کند، پیش‌بینی می‌شود که ارزش واقعی دلار تا پایان سال ۱۴۰۴ حدود ۸۰ هزار تومان و قیمت بازار آن حدود ۹۰ هزار تومان باشد. در سناریوی بدبینانه، اگر ترامپ به قدرت برسد و صادرات نفت ایران به ۱ میلیون بشکه کاهش یابد، با در نظر گرفتن قیمت ۶۰ دلاری برای هر بشکه نفت، درآمد ارزی ایران حدود ۱۶.۵ میلیارد دلار خواهد بود. در این صورت، ارزش واقعی دلار حدود ۱۰۰ هزار تومان و قیمت بازار آن تا ۱۱۵ هزار تومان افزایش خواهد یافت.

نقش نقدینگی و سیاست‌های پولی در تعیین قیمت دلار

بوربور با اشاره به تأثیر نقدینگی بر بازار ارز اظهار کرد: در حال حاضر حدود ۶ هزار همت نقدینگی در اقتصاد وجود دارد. اگر دولت برای جبران کسری بودجه مجبور به چاپ پول شود، این میزان می‌تواند تا پایان سال ۱۴۰۴ به بیش از ۶۰ درصد رشد نقدینگی منجر شود. با توجه به این شرایط، حتی اگر رشد اقتصادی حدود ۳ درصد باشد، تورم سالانه حدود ۶۰ درصد خواهد بود. در این شرایط ارزش واقعی دلار به ۱۰۰ هزار تومان و قیمت آن در بازار به ۱۱۵ هزار تومان خواهد رسید.

این کارشناس اقتصادی با اشاره به سیاست‌های پولی و نرخ بهره گفت: نرخ بهره در حال حاضر حدود ۴۰ درصد است. اگر این نرخ در پایان سال ۱۴۰۴ ثابت بماند، به دلیل بالا بودن هزینه تأمین مالی، نقدینگی به سمت بازار ارز و طلا هدایت می‌شود که این موضوع می‌تواند باعث افزایش قیمت دلار شود.

بوربور به وضعیت فعلی بازار طلا و سکه هم اشاره کرد و گفت: در حال حاضر سکه با حباب بیش از ۳۵ درصد و طلای آب‌شده با حباب بالای ۱۲ درصد معامله می‌شود. این میزان از حباب در بازار طلا و سکه بی‌سابقه است. این نشان‌دهنده بالا بودن انتظارات تورمی و هجوم سرمایه‌ها به بازارهای امن است.

چشم‌انداز بازار ارز تا پایان سال ۱۴۰۴

بوربور با اشاره به آینده بازار ارز گفت: با توجه به شرایط سیاسی، رشد نقدینگی و سیاست‌های پولی، اگر صادرات نفت به سطح ۱ میلیون بشکه برسد، ارزش واقعی دلار حدود ۱۰۰ هزار تومان و قیمت آن در بازار حدود ۱۱۵ هزار تومان خواهد بود. اما اگر شرایط صادرات نفت فعلی حفظ شود، ارزش دلار حدود ۸۰ هزار تومان و قیمت آن حدود ۹۰ هزار تومان خواهد بود.

وی در خصوص بازار ارز گفت: در حال حاضر خرید دلار با قیمت ۹۷ تا ۱۰۰ هزار تومان و فروش آن در بهترین حالت با قیمت ۱۱۵ هزار تومان، تنها ۱۵ درصد سود به همراه دارد. این میزان سود در مقایسه با سود بانکی چندان جذاب نیست و حتی اگر جلوی فروش نفت ایران گرفته شود، باز هم خرید دلار توجیه اقتصادی ندارد. در صورت ادامه فروش نفت ایران، ارزش دلار حتی ممکن است به محدوده ۸۰ تا ۹۰ هزار تومان کاهش یابد. بنابراین، دلار در شرایط فعلی گزینه مناسبی برای سرمایه‌گذاری نیست، مگر اینکه سقوط شدیدی در قیمت آن رخ دهد.

طلا، تحت تأثیر سیاست‌های اقتصادی آمریکا

این کارشناس اقتصادی درباره وضعیت طلا نیز اظهار داشت: «در حال حاضر، قیمت طلا حدود ۳۰۰۰ دلار است. اگر سیاست‌های انبساطی آمریکا به سیاست‌های انقباضی تبدیل شود و نرخ بهره افزایش یابد، احتمالاً قیمت طلا با کاهش مواجه خواهد شد. بنابراین، با توجه به اینکه حباب طلای آب شده در حال حاضر ۴ درصد است، طلا هم گزینه جذابی برای سرمایه‌گذاری نیست.

بوربور با اشاره به بازار بورس عنوان کرد: دلار نیمایی که اکنون به دلار توافقی تبدیل شده، حدود ۶۹ هزار تومان است، در حالی که بر اساس نرخ تاریخی، این عدد باید حدود ۸۸ هزار تومان باشد. در صورت رسیدن به این عدد، بورس ۲۷ درصد شارژ خواهد شد و شاخص بورس به طور کلی می‌تواند تا ۴۰ درصد سوددهی داشته باشد. با این حال، این رشد بستگی به افزایش نرخ دلار دارد و در صورتی که دلار در همین محدوده باقی بماند، بورس نیز رشد محدودی خواهد داشت.

بازار خودرو؛ افزایش تولید، کاهش تقاضا

وی در ادامه به وضعیت بازار خودرو پرداخت و گفت: «در سال‌های ۹۸، ۹۹ و ۱۴۰۰ به دلیل تحریم‌ها، تولید خودرو به حدود ۷۰۰ هزار دستگاه در سال رسید. اما در سال‌های ۱۴۰۱، ۱۴۰۲ و ۱۴۰۳ تولید خودرو به حدود یک میلیون و ۳۵۰ هزار دستگاه در سال رسیده است. با این حال، به دلیل افزایش عرضه و کاهش تقاضا، خودرو نتوانسته به اندازه دلار رشد کند. در شرایط فعلی، تقاضا برای خودرو کاهش یافته و بازار در وضعیت تعادلی قرار دارد. بنابراین، سرمایه‌گذاری در این بخش هم چندان جذاب به نظر نمی‌رسد.

مسکن؛ عرضه کم، تقاضای محدود

این کارشناس اقتصادی درباره بازار مسکن توضیح داد: «طبق برآوردها، ایران سالانه به یک میلیون واحد مسکونی جدید نیاز دارد. اما در بهترین حالت، تنها حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار واحد تولید می‌شود. به همین دلیل، قیمت مسکن با افزایش مواجه بوده است. میانگین قیمت هر متر مربع مسکن در مناطق مختلف تهران حدود ۹۰ میلیون تومان است. اما به دلیل کاهش قدرت خرید مردم و عدم رشد حقوق و دستمزد متناسب با تورم، تقاضای واقعی برای مسکن کاهش یافته است. بنابراین، رشد قیمت مسکن در آینده نزدیک محدود خواهد بود.

سیاست‌گذاری دولت؛ حفظ نرخ بهره بالا برای کنترل تورم

بوربور در ادامه به سیاست‌های کلان اقتصادی اشاره کرد و گفت: در سال ۹۶، هزینه‌های جاری دولت حدود ۲۴۰ هزار میلیارد تومان بود که با نرخ دلار ۴۰۰۰ تومان، معادل ۶۰ میلیارد دلار بود. اما در سال جاری، هزینه‌های جاری دولت به حدود ۴۰۰ هزار میلیارد تومان کاهش یافته است. این کاهش نشان‌دهنده محدودیت منابع مالی دولت است. در شرایط فعلی، حفظ نرخ بهره بالا به عنوان سیاست کلان برای جلوگیری از تورم افسارگسیخته اتخاذ شده است. اگر نرخ بهره کاهش یابد و دولت پول به بازار تزریق کند، تورم به شدت افزایش می‌یابد. بنابراین، دولت به طور آگاهانه نرخ بهره را بالا نگه داشته تا از شوک‌های تورمی جلوگیری کند.

سود بانکی همچنان گزینه برتر

بوربور در پایان تأکید کرد: در شرایطی که بازار ارز، طلا، خودرو، بورس و مسکن با نوسانات و عدم قطعیت روبه‌رو هستند، سود بانکی به دلیل نرخ بهره بالا و بدون ریسک، همچنان بهترین گزینه برای سرمایه‌گذاری است. بنابراین، در وضعیت فعلی، حفظ سرمایه در بانک و بهره‌مندی از سود بانکی، استراتژی معقول‌تری به نظر می‌رسد.