اختصاصی گسترش‌نیوز:
چین چطور فقر را از ریشه می‌خشکاند؟
استفاده از تجارب موفق چین در زمینه فقرزدایی می‌تواند به حال کشورهای در حال توسعه بسیار مفید باشد.
گسترش‌نیوز : طبق آخرین آمارها چیزی حدود ۷۰۰ میلیون نفر در فقر مطلق زندگی می‌کنند و روزانه، کمتر از ۱ دلار و ۹۰ سنت درآمد دارند. ایجاد مشاغل آبرومند و دسترسی به حمایت‌های اجتماعی دو ابزار اصلی مبارزه با فقر هستند و سازمان جهانی کار همواره این دو را در صدر برنامه‌ها و رویکردهای خود قرار داده است. در این میان چین همواره سعی کرده است توصیه‌های این سازمان برای فقرزدایی گسترده را در دستور کار قرار دهد. در اینجا به تجارب موفق چینی‌ها در زمینه فقرزدایی نگاهی می‌اندازیم.
چین جز نخستین کشورهایی بود که با نگاه و سیاست‌های سازمان جهانی کار همراه شد. حکومت چین که اکنون در چهارمین دوره رشد اقتصادی خود به سر می‌برد همواره به دو سیاست این سازمان یعنی «ایجاد مشاغل آبرومندانه» و «فراهم آوردن حمایت‌های اجتماعی» وفادار بوده است. چین این دو سیاست را در قلب برنامه اصلاحات اقتصادی خود قرار داده و در هر دو مورد هم به موفقیت‌های خیره‌کننده‌ای رسیده است. رشد اقتصادی چین در سایه ایجاد چندین میلیون شغل و تجهیز هر چه بیشتر ماشین حمایت‌های اجتماعی به‌دست آمده است. کار دولتمردان چینی به پایان نرسیده ولی امروز می‌توان گفت که به خوبی از عهده فقرزدایی برآمده‌اند.
طبق برآورد بانک جهانی در دهه ۱۹۹۰ حدود ۶۶ درصد از جمعیت این کشور در شرایط فقر مطلق (درآمد کمتر از ۱ دلار و ۹۰ سنت در روز) زندگی می‌کرد اما این شاخص اکنون به یک رسیده است. در مجموع حدود ۷۰۰ میلیون چینی از اسارت فقر آزاد شده‌اند. این به آن معنا نیست که فقر به طور کامل ریشه‌کن شده است. آمارهای خود این کشور نشان می‌دهد که هنوز ۳۰ درصد از روستائیان چین در فقر زندگی می‌کنند. دولت چین هدف بلندپروازانه‌ای برای خود تعریف کرده و می‌خواهد فقر روستایی را هم به‌طور کامل از میان بردارد. در مجموع می‌توان گفت که چین حدود ۱۰ سال از برنامه زمانی تعریف شده برای آن جلو است. هیچ دولتی نتوانسته است در این مدت به نسبت کوتاه، این حجم از فقر را از میان بردارد.
کمک سازمانی جهانی کار در زمینه حمایت اجتماعی
تجارب فقرزدایی چین، درس‌های زیادی برای کشورهای دیگر دارد اما به یکی از آن درس‌ها باید توجه ویژه داشت: رشد و پیشرفت نظام امنیت اجتماعی در ایران. ۲۰ سال قبل، امنیت اجتماعی و مزایای کاری فقط توسط اتحادیه‌ها و تشکل‌های شغلی و صنفی فراهم می‌شد و آنها هم کسانی که برایشان کار می‌کردند را پوشش می‌دادند.
اما اکنون چین یک نظام امنیت اجتماعی گسترده دارد و در برنامه اصلاحات اقتصادی بازارمحور آن سعی شده است که همه جمعیت ۳. ۱ میلیاردی کشور پوشش داده شود. سازمان جهانی کار از وقتی در سال ۱۹۸۵ دفتر چین خود را افتتاح کرد از این برنامه حمایت کرده است.
چین در دهه ۱۹۸۰ چند شاخص طراحی کرد که مطمئن شود نظام امنیت اجتماعی‌اش متناسب با اصلاحات اقتصادی برنامه‌ریزی‌شده تکامل پیدا می‌کند. در دهه ۱۹۹۰ ۵ برنامه تامین اجتماعی تعبیه شد تا حوزه‌های بیکاری، بازنشستگی، درمان، صدمات ناشی از کار مزایای دوران حاملگی را برای شاغلان شهری را پوشش دهد. کمی بعد برنامه حمایت از جمعیت‌های درخطر (موسوم به دیبائو) به اجرا گذاشته شد تا فقرای شهری و روستایی از نظام حمایتی دولت بهره‌مند شوند.
در تمام این مدت سازمان جهانی کار به صورت تنگاتنگ با وزارت کار و تامین اجتماعی این کشور همکاری کرده و به کمک هم دانشکده ملی امنیت اجتماعی را بنیان نهادند. این دو در حوزه بازنشستگی هم همکاری پررنگی داشته‌اند. در دهه ۱۹۹۰ بسیاری از کشورها برنامه خاص خود را داشتند اما چین از این نگاه فاصله گرفت و به کمک سازمان جهانی کار، برنامه متفاوتی را دنبال کرد و هنوز هم آن را به اجرا می‌گذارد. موفقیت این برنامه باعث شد که دولت چین ۱۰ سال بعد از سازمان جهانی کار بخواهد برنامه مخصوص جمعیت غیرشهری را هم طراحی کند. مشابه این تجربه در حوزه خدمات درمانی هم به اجرا گذاشته شد.
ارسال نظر