نقش کلیدی سازمان ملی استاندارد و وزارت ارتباطات در حفظ حقوق مردم

در تاریخ ۱۳ مرداد هیات دولت با صدور آیین‌نامه‌ای، کسب‌وکار استخراج رمزارز - به‌اصطلاح فنی ماینینگ - را به رسمیت شناخت و ضوابطی برای حضور در این کسب‌وکار تعیین کرد.

گسترش‌نیوز: آیین‌نامه در ۶ ماده تصویب شده است که از وجوه مختلف از جمله نگاه صنعتی، اخذ مجوز، تعرفه‌های مالی و... برای این کسب‌وکار سیاست‌گذاری کرده است.

به‌منظور بررسی دقیق‌تر مفاد این آئین‌نامه با حبیب‌الله اصغری رئیس پژوهشکده فناوری اطلاعات و ارتباطات جهاد دانشگاهی گفت‌وگویی ترتیب دادیم تا مفاد آیین‌نامه هیات دولت را بهتر و دقیق‌تر تحلیل کنیم.

امیدواریم در این مصاحبه مواردی که نیاز است در آیین‌نامه‌های بعدی موردتوجه دقیق‌تری قرار گیرند، شناسایی شود. در بخش سوم این گفت‌وگو، که در ادامه می‌آید، ماده سوم این مصوبه را بررسی کردیم؛ تحلیل ۳ ماده دیگر این مصوبه در گزارش‌های بعدی در اختیار مخاطبان گرامی قرار خواهد گرفت.

بخش نخست این گفت‌وگو را اینجا بخوانید؛ رمزارزها در اقتصاد داخلی رسمیت ندارد

تحلیل گسترش‌نیوز از ماده دوم مصوبه هیات دولت؛ وزارت اقتصاد مهم‌ترین بازیگر رمزارزها است نه وزارت صمت

بخش سوم این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید؛

ماده ۳ این آئین‌نامه سازمان ملی استاندارد ایران را موظف کرده با همکاری وزارتخانه‌های نیرو و ارتباطات و فناوری اطلاعات برچسب انرژی و استانداردهای کیفیت توان الکترونیکی و استانداردهای فنآورانه مرتبط برای تولید و واردات تجهیزات فرآورده‌های پردازش رمزنگاری‌شده رمزارزها (ماینینگ) را تدوین و ابلاغ کند. اساساً چرا لازم است دستگا‌ه‌هایی که وارد کشور می‌شود ارزیابی شوند؟ آیا گزارشی از ایرادات و نقایص فنی این دستگاه‌ها رسیده است؟

اصولاً آزمایشگاه‌های تایید نمونه و مرجع برای حفظ حقوق مشتریان توسط حاکمیت‌ها حمایت و ایجاد می‌شوند. دستگاه‌های ماینر بیت کوین که وارد کشور می‌شوند عمدتاً چینی بوده و بدون استاندارد مشخصی به بازار عرضه می‌شوند. حتی طبق شنیده‌ها دستگاه‌های دسته دوم و معیوب تعمیر شده نیز در بازار ارائه می‌شوند که ضرورت وجود آزمایشگاه مرجع برای نظارت دقیق بر واردات این نوع محصولات و شناسایی دستگاه‌های معیوب و دسته دوم را الزامی می‌سازد.

از سویی دیگر به دلیل نقش پررنگ توان مصرفی این دستگاه‌ها در هزینه‌های فارم بیت کوین، اطمینان از مشخصات این دستگاه‌ها از نظر مصرف انرژی و توان الکتریکی بسیار پراهمیت است. به‌عنوان‌مثال دستگاه Antminer S۹J در مشخصات کاتالوگی خود توان مصرفی را ۱۳۵۰ وات اعلام نموده است. اما با توجه به این‌که این دستگاه‌ها مدل‌های دستکاری‌شده نیز دارند ( قطعات معیوب با قطعاتی جدید جایگزین می‌شوند و به بازار عرضه می‌شوند ) و یا دستگاه‌هایی هستند که مشخصات کارخانه‌ای مطلوب ندارند و معمولاً کارخانه‌ها آنها را با قیمت‌های پایین‌تر به تجار می‌فروشند ( دستگاه‌های استوک)، حتماً باید بررسی لازم در آزمایشگاه مرجع صورت پذیرد تا در ترخیص از گمرک، حقوق مشتریان تضمین‌شده باشد.

نقش وزارت ارتباطات در تعریف و تایید استانداردهای لازم برای دستگاه‌های ماینینگ چیست؟

با توجه به ماهیت الکترونیکی و شبکه‌ای این دستگاه‌ها، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات هم می‌تواند متولی مناسبی برای تأسیس آزمایشگاه تایید نمونه تجهیزات ماینینگ محسوب شود. واسط برنامه‌ریزی، پروتکل ارتباطی با استخرها، پروتکل‌های شبکه‌ای، مدیریت شبکه‌ای دستگاه‌ها و... مباحثی هستند که با مقولات نرم‌افزاری و شبکه‌ای و از جنس فناوری هستند و وزارت ارتباطات بهترین متولی برای تدوین استاندارد و تأسیس آزمایشگاه مرجع محسوب می‌شود. البته ما می‌دانیم پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات ( مرکز تحقیقات مخابرات ) که از دستگاه‌های ذیل این وزارتخانه محسوب می‌شود، آزمایشگاه‌های مرجع زیادی در ارتباط با شبکه، رادیو، تشعشعات و... دارد و کاندیدای مناسبی برای این موضوع محسوب می‌شود.

البته نکته‌ای که در بحث تایید استاندارد مطرح می‌شود برچسب انرژی است. در ارتباط با برچسب انرژی، شاید موضوع کمی پیچیده باشد. دستگاه‌های ماینر برای حل مسئله ریاضی پیچیده الگوریتم بیت کوین ساخته می‌شوند. جنس کار این دستگاه‌ها از نوع حل مسئله ریاضی است و خروجی آن از جنس انرژی و کار نیست. به‌عبارتی‌دیگر در این دستگاه‌ها تبدیل انرژی به کار صورت نمی‌پذیرد که بتوان بازدهی را حساب کرد و از طرفی دیگر برای حل مسئله ریاضی پیچیده بیت‌کوین که در این سخت‌افزارها انجام می‌شود، مرجعی برای میزان مصرف انرژی نداریم که حل یک الگوریتم چقدر انرژی نیاز دارد.

برای همین نمی‌توان بازدهی دستگاه را در مقایسه با مرجع، تعیین کرد. به‌عبارتی‌دیگر مسئله این است که یک دستگاه ماینر که ۱۳۵۰ وات برای حل مسئله ریاضی بیت کوین صرف می‌کند آیا این میزان مصرف زیاد است یا کم است؟ بهینه است یا نه؟ این موضوع فعالیت تخصصی سازمان استاندارد بوده و حتماً متخصصان این سازمان در ارتباط با راهکار اندیشیده و روال لازم را اجرا خواهند کرد.