جای خالی وزرای اقتصادی در سفرهای مهم روحانی!
با اتمام سفر روحانی به ژاپن و مالزی حال باید دستاوردهای اقتصادی آن را مورد بررسی قرار داد.
گسترش نیوز: سفر حسن روحانی ریاست جمهوری ایران به مالزی و ژاپن صدر اخبار رسانه‌های سیاسی نویس داخلی و خارجی شد؛ غافل از آنکه در پسا پرده مراودات سیاسی تمام کشورها، مزایای اقتصادی و اهداف تجاری پنهان شده است.
اهدافی نظیر خروج پول‌های بلوکه شده حاصل از فروش نفت ایران در ژاپن، گسترش همکاری‌های تجاری در زمان تحریم‌های سیاسی و اقتصادی ایران و همچنین مشارکت‌های تجاری از جمله موارد مهم اقتصادی بود که باید دنبال می‌شد.
یکی از نقاط ضعف این سفر، عدم همراهی رئیس‌جمهوری توسط وزرای اقتصادی کشور بود. معیشت عمومی و همچنین افزایش میزان مراودات تجاری این روزها از اهمیت بالایی برخودار است. نفت، امنیت تجارت دریایی و زمینی، مراودات تجاری و صنعتی و همکاری‌های بنادر و گمرکی از جمله مهم‌ترین نکات این سفرهاست.
کشورهایی نظیر ژاپن و مالزی از جمله کشورهایی هستند که می‌توانستند با همکاری‌ها دو جانبه تا حدودی نقش تحریم‌ها در اقتصاد ایران را کمرنگ کنند.
گفته می‌شود روحانی در بدو ورود به کشور مالزی و شرکت در اجلاس نشست سران چند کشور اسلامی شعار بسیار مهم و مثبتی را در جهت کاهش ارزش دلار و سلطه عظیم آن بر کشورها اعلام کرد. رئیس‌جمهوری کشورمان گفت: جهان اسلام باید تدابیری برای رهایی از سلطه دلار پیش‌بینی کند!
امری که وی اثرات منفی سلطه دلار بر اقتصاد کشورش را حس کرده و از تجربیات اجرایی خود برای رهایی کشورها از آن یاد می‌کند.
سفر دیپلماسی و اقتصادی ایران به ژاپن بعد از ۲۰ سال
ایرج شرفی، کارشناس اقتصادی در تحلیل سفر رئیس دولت دوازدهم به کشور ژاپن بیان کرد: حدود ۲۰ سالی است که رئسای جمهور ایران به کشور ژاپن سفر نکرده‌اند و حسن روحانی با ارائه درخواست به این کشور، برای گسترش همکاری‌های تجاری و بیان پیام مهم ایران به این کشور سفر کرد.
او بیان کرد: هنوز از جزییات و یا همان سوغات سفر رئیس‌جمهوری به ژاپن چیزی مشخص نیست اما قطعا طبق گفته ها، برآوردها و پیش‌بینی‌ها درخواست دریافت بهای نفت فروخته شده در این جلسات مطرح شده است. که البته دور از انتظار نیست که ژاپن همچنان در تلاش برای ایفای نقش میانجی گری بین ایران و امریکا قرار گرفته باشد.
دلایل اهمیت سفر رئیس‌جمهوری به مالزی و ژاپن چیست؟
علی گلستانی، کارشناس و تحلیلگر مسائل اقتصادی با اشاره به دلایل اهمیت سفر رئیس‌جمهوری به مالزی و ژاپن گفت: این سفر بعد از تقریبا ۱۹ تا ۲۰ سال رخ داده است و به نظر سیاسی و اقتصادی خود یک دستاورد مهم ارزیابی می‌شود. اینکه این سفر چه آثار دیگری را به همراه خواهد داشت را باید بررسی کرد.
او بیان کرد: یکی از موضوعاتی که اهمیت این سفر را مشخص می‌کند، تقارن منافع یا تقارن پیوندهاست که با توجه به وضعیت اقتصادی ایران و ژاپن معتقدم این سفر هیچ تقارن اقتصادی نداشته است.
گلستانی افزود: باید دید در صورت برقرار نبودن پیوند سیاسی و اقتصادی کدام کشور دچار تزلزل می‌شود؟! عدم تقارن به نفع ژاپنی‌ها مشهود است. یعنی نیاز ژاپن به نفت ایران این عدم تقارن را مطرح می‌کند.
این کارشناس اقتصادی بیان کرد: با توجه به اینکه ایران یک کشور تک محصولی است و تنها از طریق خام فروشی بیشتر درآمد‌های خود را کسب می‌کند. سهم بسیار اندکی در تجارت بین‌المللی دارد و همین امر پس از تحریم‌ها ما را دچار یک شوک اقتصادی کرد.
گلستانی گفت: این موارد ایران را در امر اقتصاد بسیار شکننده می‌کند. از طرفی اقتصاد ژاپن به عنوان قدرت برتر دنیا و از سویی یکی از بزرگترین مصرف‌کننده انرژی نفت در دنیا، در مقابل ایران قرار می‌دهد. فروش نفت به ژاپن مزیت اما اقتصاد تک محصولی یک موضوع نگران‌کننده به هنگام وقوع تحریم هاست.
سوغات رئیس‌جمهوری از ژاپن و مالزی چقدر اقتصادی است؟ / چرا هیچیک از وزرای اقتصادی همراه روحانی نبودند؟
گلستانی تصریح کرد: متاسفانه هم اکنون ایران یک محصول مهم استراتژیک با نام نفت خام دارد که در صورت عدم فروش آن، جایگزین دیگری به جای نفت ایران وجود دارد.
وی تاکید کرد: ارتباط موارد ذکر شده در فوق، این است که ژاپن به واسطه اینکه ایران در آستانه گام پنجم کاهش تهعدات برجامی است، نیاز جدی خود به نفت ایران را زودهنگام و با برنامه‌ریزی از پیش تعیین شده به ایران اعلام می‌کند البته گفتنی است که ژاپن از لحاظ سیاسی استقلال کافی نداشته و در تصمیم گیری‌ها از امریکا الهام می‌گیرد.
دلیل اهمیت نفت ایران برای ژاپن
این کارشناس اقتصادی در پاسخ به این سوال که چرا نفت ایران برای ژاپن مهم است؟ در صورتی که نفت عربستان و امثالهم هم وجود دارد، گفت: تطبیق پالایشگاه‌های ژاپن با نفت ایران منجر شده است تا این کشور به نفت ایران وابستگی بیشتری داشته باشد.
گلستانی با اشاره به دخالت ژاپن برای اظهار نظر در خروج احتمالی ایران از برجام، گفت: علت اعلام نظر دولت ژاپن در برداشتن گام پنجم کاهش تعهدات ایران به برجام کاهش تنش‌ها و ایجاد امنیت برای منطقه و باز شدن راهی برای خرید نفت ایران است.
او تاکید کرد: موضوع دیگری که مورد تبادل نظر بین ریاست جمهوری ایران و نخست وزیر ژاپن قرار گرفت؛ افزایش امنیت دریانوردی و کشتیرانی در تنگه هرمز بود.
گلستانی این دیدار را غیر تشریفاتی و پاسخ به دیدار شینزو آبه دانست و گفت: ژاپن به علت عدم استقلال سیاسی قطعا نشست با ایران را با همکاری ایالات متحده امریکا ترتیب داده است.
این کارشناس اقتصادی در پاسخ به این سوال که نقش سفر به مالزی چطور بوده است؟ تاکید کرد: عمده‌ترین نتیجه سفر به مالزی؛ اقتصادی بود اما دیدار با دولت ژاپن بسیار با اهمیت دیده شد. جنبه سیاسی در سفر به کولالامپور مطرح نبود و رئیس‌جمهوری در پی ایجاد پیوند اقتصادی پایدار و زمینه‌های سرمایه‌گذاری در این کشور بوده است.
این کارشناس اقتصادی تشریح کرد: اما متاسفانه دولت‌ها و به تبع آن شرکت‌های خارجی خود را در معرض سیاست ناجوانمردانه امریکا متضرر نمی‌کنند به همین دلیل مراودات تجاری را سخت کرده است.
خروج از دید تحریم ها، تنها با اتکا به توان داخلی
این کارشناس مسائل اقتصادی تنها راه‌حل کاهش نگرانی‌ها و پیش‌بینی ریسک گونه سفرهای خارجی مقامات سیاسی را خروج از فروش تک محصولی و اتکا به توان داخلی دانست و گفت: هم اکنون امریکا تا حد بالایی با این کشور در مواضع تحریمی مشابهت دارد. اروپایی‌ها در انتظار گام پنجم ایران است و در صورت خروج ایران از سیستم برجام روند دست به ماشه و خروج همگی از این تعهد را در پیش خواهند داشت.
برداشت مهم اقتصادی رئیس‌جمهوری از سفر چهار روزه به مالزی و ژاپن
رسانه‌ها داخلی و خارجی این سفر را بسیار مورد بررسی قرار داده‌اند اما حسن روحانی بدو ورود به ایران پس از سفرهای مهم به مالزی و ژاپن با اشاره به دستاوردهای این سفر می‌گوید: در جلسات متعددی که روز گذشته با مقامات ژاپنی برگزار کردیم این کشور پیشنهاد جدیدی در خصوص شکست تحریم‌ها را مطرح کرد که با پیشنهاد ما همراه شد و قرار است تا رسیدن به نتایج این بحث و گفت‌وگو‌ها ادامه پیدا کند.
سفر چهار روزه رئیس‌جمهوری کشورمان به مالزی و ژاپن به اتمام رسید و هنوز اخبار مثبت و خوبی از این جلسات گزارش نشده است؛ اما گفتنی است انتظار می‌رود حسن روحانی با توجه به اهمیت معیشت و نیازهای اقتصادی کشور گزارش قاطعی از این سفر داشته باشد. چرا که اهمیت اجلاس کولالامپور در بعد اقتصادی پررنگ تر از ژاپن دیده می‌شود.
از جمله موارد پر اهمیت سفر روحانی به مالزی، نشست مشترک با ایرانیان و نخبگان ایرانی مقیم مالزی و سوپرایز جدید آذری جهرمی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات مبنی براستفاده از هوش مصنوعی مشترک برای راه انداری انواع تجارت‌های بین دو کشور است که هنوز پرداخت رسانه به آن آنچنان هم پررنگ نبوده و این امر ببانگر پر اهمیت بودن سفر ژاپن برای رئیس قوه مجریه است.
دستاورد سفر ژاپن نیز تا حدودی حدسیات است. رقم‌های زیادی از جمله یک تا ۲۰ میلیارد دلاری نرخ فروش نفت ایران تخمین زده شده است که در صورت وصول آن این رقم به شکل قابل توجهی بر دوره کوتاهی از اقتصاد ایران تاثیر‌گذار خواهد بود. اما بازهم باید منتظر ماند و دید نتیجه و دستاورد مهم این سفرها تا چه حد بر اقتصاد جامعه ایرانی موثر واقع خواهد شد.
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان
ارسال نظر