آشنایی با یک سرمایه‌گذاری سودآور در صنعت طیور

به اعتقاد رییس انجمن خوراک دام، طیور و آبزیان ایران فعالیت در حوزه تولید و تکثیر خوراک حشره برای صنایع طیور و آبزیان با استقبال بازار مواجه می‌شود.

گسترش نیوز: شاید کمی عجیب به نظر برسد اما صنایعی که در زمینه تامین خوراک طیور فعالیت می‌کنند بیش‌ازپیش روی خوراک حشره تمرکز و سرمایه‌گذاری می‌کنند. آیا سرمایه‌گذاری در این زمینه می‌تواند منطقی و مقرون‌به‌صرفه باشد؟ برای یافتن به پاسخ سوال خود با رئیس انجمن خوراک دام، طیور و آبزیان ایران به گفتگو نشستیم.

ملاحظات زیست‌محیطی، افزایش بیش‌ازپیش جمعیت و به‌موازات آن نیاز فزاینده کشورها به افزایش تولید انواع گوشت، افزایش انتقادات به آب بر بودن زیاده از حد صنایع گوشت و چند عامل دیگر دست‌به‌دست هم داده‌اند تا صنایع خوراک دام، طیور و آبزیان به دنبال استفاده از منابع جایگزین یا مکمل برای تغذیه حیوانات باشند. برای رسیدن به این هدف دو راه وجود دارد: تولید گوشت مصنوعی یا آزمایشگاهی و تغییر اساسی خوراک دام و طیور. گوشت مصنوعی با استقبال گرم حامیان حقوق حیوانات و فعالان محیط‌زیست مواجه شده است اما با توجه به هزینه بالای این شیوه تولید در حال حاضر مقرون‌به‌صرفه نیست و استفاده از این فناوری به چند کشور معدود اروپایی محدود می‌شود.

خوراک حشره یکی از مهم‌ترین راه‌حل‌هایی بوده است که فعالان صنایع طیور و آبزیان یافته‌اند. این گزینه نه‌تنها در مقایسه با مهم‌ترین نهاده طیور سنتی یعنی سویا، مقرون‌به‌صرفه و اقتصادی است بلکه مطالعات انجام‌شده نشان می‌دهد که به‌مراتب مفیدتر و مغذی‌تر است. خوراک حشره بسته به نوع آن حاوی ۵۰ تا ۸۰ درصد پروتئین است و حضور آن در وعده غذایی ، ضروری است. مزایای بسیار خوراک حشره باعث شده است که تولیدکنندگان و تامین کنندگان خوراک طیور و آبزیان در این زمینه بیش‌ازپیش سرمایه‌گذاری کنند. آیا کشور ما باید به استقبال این شیوه نوین برود و روش‌های تولید و تکثیر خوراک حشره را اقتباس کند؟ آیا با یک تغییر گسترده در صنایع خوراک مواجه هستیم یا پدیده‌ای گذراست و نباید در اهمیت آن اغراق کرد؟ رئیس انجمن خوراک دام، طیور و آبزیان ایران در گفتگو با خبرنگار گسترش نیوز اظهار داشت: «استفاده از این روش جدید به عنوان یکی از جایگزین های تامین پروتئین اگرچه جدید است اما اهمیت آن در بحث توسعه پایدار باعث شده است که شرکت‌های معتبر و بزرگ جهان روی آن کار کنند تا در نهایت جایگزین پودر سویا و کنجاله شود».

آیا در ایران همین در این زمینه کار خاصی انجام شده است؟ قدیری در پاسخ این سوال اظهار داشت: «این موضوع در ایران هم به‌طورجدی دنبال می‌شود و چند طرح بزرگ و کلان ملی هم در دست تهیه است. نهادهای بهداشتی و نظارتی، ازجمله وزارت جهاد کشاورزی و بهداشت باید جدیت بیشتری از خود نشان دهند که قوانین روزآمدی تدوین شود تا فعالان اقتصادی و افراد علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری در این زمینه بتوانند مجوزهای لازم را سریع‌تر اخذ کنند».

آیا سرمایه‌گذاری در این حوزه می‌تواند برای سرمایه‌گذاران و علاقه‌مندان مقرون‌به‌صرفه باشد؟ رئیس انجمن خوراک دام، طیور و آبزیان ایران دراین‌باره گفت: «قطعاً بازار ایران از این نوع محصولات استقبال خواهد کرد چون ارزان‌قیمت است. در کشورهای دیگر یکی از موانع استفاده بیشتر از این محصولات گران‌قیمت بودن آنهاست. باید دید که به دنبال حفظ محیط‌زیست و تنوع‌بخشی به منابع پروتئینی حیوانی هستیم یا همچنان منابع پروتئینی گران‌قیمتی مثل پودر ماهی را ترجیح می‌دهیم. باید انتخاب کرد. قیمت این محصولات در مقایسه با کنجاله سویا ارزان‌تر است اما در مقایسه با پودر ماهی مناسب‌تر است. کشورهایی که به شاخص‌های محیط‌زیستی خود بها می‌دهند ازجمله کشورهای اروپایی و آمریکا به‌شدت روی این موضوع کار می‌کنند. برای این موضوع باید برنامه‌ریزی کرد و از خروجی مطلوب آنها بهره‌مند شد».

نگاهی گذرا بر موضوعات و دغدغه‌های اهالی صنایع خوراک دام در کشورهای مختلف جهان نشان می‌‌دهد که تاکید رئیس انجمن خوراک دام ایران بر این حوزه مهم، واقع‌بینانه است. بازار خوراک حشره، تثبیت‌شده و تخمین زده می‌شود که میزان گردش مالی آن تا پایان سال ۲۰۲۹ به بیش از دو میلیارد دلار برسد. یک شرکت تحقیقات بازار که در زمینه منابع پروتئینی، بازارپژوهی می‌کند در گزارشی که اخیراً منتشر کرده (به نام مطالعه بازار جهانی خوراک حشره برای حیوانات: ارزش غذایی بیشتر، انگیزه‌ افزایش تقاضا) آورده است: حشرات خوراکی و محصولات تولیدشده از آنها، منبع سرشار پروتئین هستند. این واقعیت حشرات را به جایگزینی ایدئال برای منابع پروتئینی که هم‌اکنون برای تغذیه دام و طیور و آبزیان استفاده می‌شود تبدیل کرده است.

هزینه اولیه راه‌اندازی واحدهای تولید و تکثیر خوراک حشرات در مقایسه با روش‌های سنتی بسیار اندک است. تقاضای فزاینده برای این نوع فرآورده‌ها باعث شده است که بسیاری از تولیدکنندگان ظرفیت تولید خود را افزایش دهند و بیش‌ازپیش روی بهبودهای فنی تمرکز کنند. سرمایه‌گذاران به بازار سودآور این محصولات و چشم‌انداز روشن آن پی برده‌اند. کارخانجات به کمک این سرمایه‌گذاران ظرفیت تولید خود را به حداکثر رسانده‌اند. بازیگران اصلی همچنان سعی دارند ظرفیت تولید خود را بیشتر کنند. سودآوری و تولید بیشتر به نوبه خود به تقاضای بازار دامن زده است.