در گفت‌وگوی گسترش‌نیوز با دبیر شورای ملی زعفران مطرح شد:
آشفته‌بازار طلای سرخ و بازار داغ سوءاستفاده
دبیر شورای ملی زعفران ایران: هرکسی و با هر درجه‌ای از اهلیت، زعفران صادر می‌کند تا بتواند در ازای صادرات، واردات داشته باشد. در واقع صادرات به بهانه‌ای برای واردات تبدیل شده است.
گسترش‌نیوز : زعفران، این محصول استراتژیک می‌تواند و باید که جایگاه به مراتب پررنگ‌تری در بازارهای بین‌المللی داشته باشد اما چند سالی است که رقبا، عرصه را بر زعفران ایران تنگ کرده‌اند. چه باید کرد و از آن مهم‌تر، چه نباید کرد؟ برای بررسی ابعاد مختلف این موضوع با دبیر شورای به گفت‌وگو نشستیم. فرشید منوچهری مشکلات متنوع مربوط به بخش‌های مختلف صنعت و بازار زعفران از تولید گرفته تا صادرات آن را تشریح و راه‌حل‌های خود و شورای ملی زعفران ایران را ارائه کرد. نظر به طولانی بودن این موضوع آن را در چند نوبت منتشر خواهیم کرد. آنچه می‌خوانید بخش اول گفت‌وگوست. با گسترش‌نیوز همراه باشید.
پرداخت یارانه به واردکننده از جیب صادرکننده
گسترش‌نیوز: صادرکنندگان زعفران سازوکار تعریف شده برای بازگشت ارز صادراتی را یکی از مهم‌ترین موانع پیش‌روی خود می‌دانند. آیا روش بهتر و موثرتری وجود ندارد که خیال طرفین این معادله یعنی دولت و صادرکنندگان را از بازگشت ارز راحت کند؟ فرشید منوچهری، دبیر شورای ملی زعفران ایران در پاسخ این سوال گفت: «هم دولت و هم بخش خصوصی درست می‌گویند. دولت حق دارد که خواستار بازگشت ارز حاصل از صادرات باشد اما دغدغه و سوال بخش خصوصی هم صحیح است: در کجای دنیا صادرکننده به واردکننده یارانه می‌دهد؟ دولتمردان باید برای این سوال مهم جواب داشته باشند. برای صادرات و به تبع آن کسب ارز و انتقال آن به داخل باید بتوانید با رقبایی که کالاهای مشابه را عرضه می‌کنند رقابت کنید. هزینه‌های مربوط به خرید مواد اولیه، حمل‌ونقل، بسته‌بندی و... با ارز آزاد انجام می‌شود، آنگاه از صادرکننده خواسته می‌شود که ارز خود را با اختلاف چند هزار تومانی در سامانه عرضه کند. این سازوکار منطقی نیست. در این شرایط واردکننده منتفع می‌شود و در واقع یارانه خود را از صادرکننده می‌گیرد».
دولت ارز را به نرخ روز بخرد
وی در تشریح راه‌حل پیشنهادی خود گفت: «دولت باید ارز را به نرخ روز از صادرکننده بخرد. اعطای یارانه به واردکنندگان هم از خزانه دولت انجام شود. اگر میخواهیم کالاهای اساسی مثل مرغ و گوشت قرمز به قیمت مناسب در اختیار مردم قرار گیرد جهاد کشاورزی باید یارانه لازم برای واردات و خوراک دام را پرداخت کند. دولت نباید از جیب صادرکننده به واردکننده یارانه بدهد. راه‌حل دیگر آنکه دولت آن‌قدر ارز در بازار بریزد که قیمت ارز حتی کمتر از قیمت سامانه نیما شود. در این صورت همه خواستار آن می‌شوند که سامانه، ارزشان را خریداری کند. به‌هرحال منافع مشروع فعال اقتصادی باید تامین شود».
صادرات بهانه‌ای برای واردات
انتشار آمار مربوط به تولید زعفران کار اشتباهی است و کشورهای دیگر هم این کار را انجام نمی‌دهند. چه‌خوب است که رسانه‌ها و دولتمردان ما به این نکته مهم توجه داشته باشد. عضو شورای ملی زعفران ضمن بیان این موضوع گفت: «برای زعفران هیچ برنامه خاصی نداریم. همه به صادرات زعفران رو آورده‌اند. این وضعیت ناخوشایند، دامن همه محصولات دیگر را هم گرفته است. بزرگ‌ترین خطری که تولیدکنندگان و صادرکنندگان را تهدید می‌کند رقابت‌های ناسالمی است که شکل می‌گیرد. هرکسی و با هر درجه‌ای از اهلیت، زعفران صادر می‌کند تا بتواند در ازای صادرات، واردات داشته باشد. در واقع صادرات به بهانه‌ای برای واردات تبدیل شده است. واردات فلان محصول ممکن است ۱۵۰ درصد سود داشته باشد پس صادرکننده غیرواقعی ابایی ندارد که از قبل صادرات محصولی مثل زعفران ۳۰ درصد ضرر کند. صادرات هم مثل واردات باید منظم و قاعده‌مند شود. بارها تقاضا کرده‌ایم که به این حوزه نظم و انضباط داده شود».
استدلالی که وزیر پذیرفت
وی در ادامه افزود: «خوشبختانه وزیر کنونی صنعت، معدن و تجارت شخصیتی بسیار منطقی است. وقتی موضوع را با ایشان در میان نهادیم پذیرفتند. توضیح دادیم که زعفران، محصولی متفاوت و استراتژیک است چون در مناطق کم‌آب، عمل می‌آید. دو نوبت آب دادن کفایت می‌کند. نعمتی است که خدا برای مناطق بدون آب آفریده است. زعفران اگر از کشاورز خراسان جنوبی و فارس گرفته شود بدون شک به حاشیه شهرها مهاجرت خواهد کرد. به‌این‌ترتیب یک کشاورز روستایی تبدیل به یک کارگر ساده و حاشیه‌نشین می‌شود. معضلات حاشیه‌نشینی هم بر کسی پوشیده نیست. آقای وزیر پذیرفت و خواست که راه‌حل و طرح جامع ارائه کنیم. این کار را انجام دادیم. وی بعد از بررسی کارشناسی طرح، به معاون اول رئیس‌جمهور نامه نوشت و اظهار کرد که ما میخواهیم بخشی از اختیارات به شورای ملی زعفران ایران واگذار شود».
کارت اهلیت صادر کنیم
منوچهری در ادامه افزود: «یکی از مطالبات ما که به تائید شخص وزیر رسید آن بود که به صادرات زعفران نظم داده شود. باید اهلیت صادرکننده را سنجید تا هر کسی و با هر قیمتی اقدام به صادرات زعفران نکند. زعفران محصول ملی ماست. خواست ما آن بود که شورای ملی زعفران بتواند برای صادرکنندگان واقعی کارت اهلیت صادر کند. ما دنبال اهلیت هستیم نه محدودیت. این دو کاملا متفاوت هستند. به این ترتیب می‌توان از صادرکننده تعهد گرفت که حق ندارد زعفران ایران را به هر قیمتی در بازارهای خارجی بفروشد. در تولید زعفران موقعیت ویژه داریم و اگر به بازار آن نظم و انضباط بدهیم قیمت‌گذاری آن در انحصار ایران خواهد بود».
ارسال نظر