۱۰۱ شهر در وضعیت قرمز تامین آب

 حمیدرضا جانباز روز یکشنبه در نشست خبری مشترک با محوریت تامین آب و برق کشور در تابستان سال ۱۴۰۰، با اشاره به وضعیت بارش‌ها اظهار کرد: در ۶ حوضه آبریز کشور شاهد کاهش بارش‌ها نسبت به سال گذشته هستیم. بر اساس آمار به طور متوسط وضعیت کاهش بارش در ۶ حوضه آبریز نسبت به سال گذشته ۵۲ درصد کاهش داشته و نسبت به متوسط بلندمدت ۳۷ درصد کاهش بارش را شاهد هستیم.

وی افزود: بیشتر این کاهش بارش‌ها در حوزه شرق و مرکز فلات ایران با ۵۳ درصد و کمترین (کاهش بارش‌ها) در شمال غرب و حوضه آبریز دریاچه ارومیه ۱۳ درصد بوده است.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب کشور خاطرنشان کرد: علاوه بر کاهش بارش در کشور، افزایش بی‌رویه و زودرس دما نیز موجب نگرانی‌هایی در کشور شده که مشکلاتی را در تابستان امسال به وجود آورده است. کولرها در مرکز فلات ایران طی ماه‌های گرم سال حدود ۱۱ درصد آب مصرفی را به خود اختصاص می‌دهند.

وی در خصوص شرایط سدهای تامین آب شرب نیز خاطرنشان کرد: تامین آب شرب حدود ۵۰۰ شهر و به‌طور دقیق ۴۶۷ شهر وابسته به منابع آب سدها هستند. اگر نگاهی به وضعیت آب سدهای مهم کشور که وظیفه تامین آب شرب را دارند، میزان ورودی آب سدها در سال‌جاری آبی نسبت به متوسط سال گذشته ۶۰ درصد و متاسفانه میزان حجم آب سدها هم ۳۴ درصد کاهش را شاهد هستیم.

جانباز با بیان اینکه در برخی از استان‌ها تابستان امسال وضعیت سختی داریم، یادآور شد: اگر میزان تولید و مصرف آب برابر باشد وضعیت تنش آبی اطلاق می‌شود. طی سال ۱۴۰۰ در حال حاضر ۳۰۴ شهر در معرض تنش آبی هستند. از میان ۳۰۴ شهر در معرض تنش آبی و ۱۰۱ شهر در وضعیت قرمز تامین آب قرار دارد.

به گفته مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب کشور، طی سال‌های گذشته رقم شهرهای دارای تنش بسیار بالاتر بود به‌طوری که در سال‌ ۹۴ حدود ۲۸۵ شهردر وضعیت قرمز تامین آب بودند.

وی در خصوص اتخاذ طرح‌هایی برای مقابله با تابستان سخت نیز تصریح کرد: پروژه و برنامه‌های مختلفی را برای پایداری و ارتقای کیفی آب در نقاط مختلف این کشور اتخاذ کردیم که عمده‌ آنها مربوط به بازسازی، افزایش حجم مخازن ذخیره، ارتقای کیفی، نمک‌زدایی آب شرب و تکمیل طرح‌های اولویت‌دار است.

وی اضافه کرد: در جایی که امکانات موجود نیست، مجبور به استفاده از برنامه آبرسانی سیار هستیم. البته طرح پایدارسازی برق اضطراری را نیز در دستور کار داریم. تابستان امسال ۸۴۰۵ روستا توسط ناوگان سیار آبرسانی می‌شوند.

وی در خصوص سرانه مصرف نیز ادامه داد: مصرف آب شرب در کشور ۳۰۰ لیتر در روز بود که در حال حاضر این عدد در بخش خانگی به ۱۷۹ لیتر به ازای هر نفر کاهش یافته است، اما به نظر می‌رسد که هنوز جای کار دارد و می‌توانیم تا۳۰ لیتر دیگر این عدد را کاهش دهیم.

به گفته جانباز در کشورهای کم آب این عدد ۱۵۰ لیتر و در کشورهای پرآب ۲۵۰ لیتر است که در برخی جاها به ۳۰۰ لیتر در روز نیز می‌رسد.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب کشور افزود: در بخش آب شرب براساس بدترین سناریو برنامه ریزی می‌کنیم در سال آبی فعلی طبق پایشی که صورت گرفته برنامه‌ریزی انجام شده و نمی‌توان از اکنون برای درازمدت برنامه ریزی خشکسالی یا ترسالی را داشت.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب کشور یادآور شد: در حال حاضر تمام تاسیسات مهم مجهز به دستگاه‌های ژنراتور و مولدهای اضطراری هستند اما در هیچ جای دنیا برای چاه‌های پراکنده در سطح شهرستان‌ها مولدهای اضطراری در نظر نمی‌گیرند، اما با همکاری توانیر تلاش کردیم که فیدرهایی که احیانا قطع می‌شوند در مکان‌هایی که تامین کننده منابع آب هستند نباشند.

وی در خصوص مشکلات تامین آب سیستان و بلوچستان نیز گفت: طرح‌های آبرسانی زیادی را در سیستان و بلوچستان داریم و برای این مساله چند واحد آب شیرین کن و خط انتقال در نظر گرفته‌ایم که با همکاری شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران وارد مدار می‌شود. در تعدادی از استان‌ها نیز اقدامات خوبی انجام شده در ۲۰۰ روستا عملیات اجرای آبرسانی را داریم و بخش زیادی از آن را امسال وارد مدار می‌کنیم.

جانباز با بیان این‌که وضعیت در سیستان و بلوچستان حاد است و با توجه به این‌که عمدتا وابسته به منابع آب زیرزمینی هستند، اظهار کرد: در شهری به نام سیرکان با تانکر آبرسانی را انجام می‌دهیم اما طرح‌های آبرسانی برای این استان در حال اجرا است و باید گفت ۱۱ درصد طرح‌های آبرسانی کل کشور به این استان تخصیص یافته است.

وی در انتها و در پاسخ به این سوال که با توجه به گرم‌تر شدن هوا آیا مجوز قطع آب در سطح یک شهر قرمز ابلاغ می‌شود، تصریح کرد: برنامه‌ای برای قطع و جیره‌بندی آب نداریم و از هفت سال پیش این مسئله را با مدیریت کنترل می‌کنیم.