یک امید جذاب برای خشکاندن خشکسالی!

آب فسیلی شور است که با آب‎‌ های ژرف تفاوت عمده دارد. آب‌ های شیرین عمیق را فقط یک بار و به مدت ۸۰ سال می‌ توان از آن استفاده کرد اما شرط اول این بهره‌برداری وجود و کشف آن در کشور باشد.

 عزت‌الله رئیسی در گفت‌وگو با گسترش نیوز اظهارکرد: آب‌های فسیلی شور هستند و عملا قابل استفاده نیستند. در واقع این نوع آ‌ب‌ها زمانی حاصل می‌شوند که مواد در داخل دریا رسوب کنند و در همان مکان می‌ماندند و در نهایت شور می‌شوند. چیزی که در ایران مصطلح است و به دنبال آن هستند به آب ژرف معروف است. آب ژرف به آب شیرینی گفته می‌شود که در جایی بیش از عمق چاه‌ها قرار دارند. به عبارت بهتر این نوع آب‌، آب‌های زیرزمینی هستند که در عمق بیشتری جریان دارند و با آب فسیلی که شور بوده کاملا متفاوت هستند.

وی افزود: درحال‌حاضر پروژه آب‌های فسیلی در دست تحقیق و بررسی است و هیچ اطلاعات دقیقی از میزان این نوع آب‌ها در کشور به طور قطعی تخمین زده نشده است و همچنان مطالعات ادامه دارد. پژوهش‌ها توسط موسسه تحقیقات آب کشور در حال انجام بوده که هنوز به اتمام نرسیده است. در مجموع نتایج این مطالعات مشخص خواهد کرد که چه میزان آب ژرف در کشور وجود دارد و حجم این نوع آب‌ها به چه میزان است.

پدر علم هیدرولوژی ایران تصریح کرد: اگر آب‌ های ژرف در کشور وجود داشته باشد می‌توان از آنها در صنعت استفاده کرد. هم اکنون نیز در دنیا آب‌های ژرف در صنعت مورد استفاده قرار می‌گیرد و عملا آب‌ های فسیلی نیز در تمام کشورها وارد صنایع نمی‌شوند. البته آب‌های ژرف نیز در جاهای خاصی یافت می‌شود و باید تحت شرایط ویژه‌ای باشند که برای مصرف وارد چرخه صنعت شوند. آب‌های ژرف دائمی نیستند و در زمان گذشته نه در زمان اخیر، حدود دو میلیون سال پیش، در شرایط اقلیمی و متفاوت با زمان فعلی ذخیره شده‌اند و فقط یک مرتبه قابل استفاده هستند.

رئیسی مطرح کرد: آب‌های ژرف که قابلیت مصرف یک باره را دارند به مدت ۷۰ تا ۸۰ سال تامین آب را پشتیبانی می‌کنند و پس از آن به اتمام می‌رسند. بعضی از مناطق به طور گسترده از این نوع آب‌ها استفاده می‌کنند که لیبی و مصر به طور وسیع مصرف کردند و مصرف عمده آنها از آب ژرف بوده است. ناگفته نماند که این دو کشور علاوه بر صنعت برای شرب نیز از این نوع آب‌ها بهره می‌گیرند.

آب‌های ژرف عمر محدودی دارند

این استاد دانشگاه تاکید کرد: استفاده و بهره‌برداری از آب‌های ژرف شرایط خاصی را طلب می‌کند و استفاده از آنها سهل نیست. شرایط مورد نظر از نظر علمی اندکی پیچیده است اما در وهله اول به یک آبخوان برای جریان و نگهداری این آب نیاز است تا بتوان از آن آب را استخراج کرد. به دلیل اینکه آب ژرف در عمق است، شناسایی و ایجاد آبخوان نیز مشکلات خاص خود را دارد. در عمق علاوه بر این آب‌ها دو میلیون ساله آب‌های شوری نیز وجود دارد که برای خارج کردن آب ژرف باید آن آب‌های شور شسته شوند. در واقع برای استخراج آب ژرف فاکتورهای خاصی مد نظر است که در ایران این مولفه‌ها طی مطالعات مذکور حاصل خواهد شد.

وی خاطرنشان کرد: درحال‌حاضر که با معضل خشکسالی مواجه هستیم در صورت کشف شدن آب‌ های ژرف در کشور می‌توان از آنها برای مقابله با کم‌آبی استفاده کرد. البته همچنان نقاط احتمالی که حاوی آب ژرف هستند، شناسایی و معرفی نشده‌اند و در میانه مطالعات هستیم. آب‌های مذکور بعد از اکتشاف و استخراج مورد بررسی قرار می‌گیرند و شاید حاوی مواد رادیو اکتیو و مواد مضر باشند که در این صورت باید تحت عملیات و آزمایش خاص قرار گیرند تا از نظر زیست محیطی آب سالمی باشند و در صورت سلامت آب اجازه بهره‌برداری گسترده صادر می‌شود.

رئیسی در پایان یادآور شد: در مجموع دسترسی به این نوع آب‌ ها موضوعی نیست که بتوان در عرض یکی دو سال آینده به آن دست یافت تا بتوان معضل کمبود آب را حل کرد و بنابراین نباید سرعت دستیابی به آن را داشته باشیم، چرا که ممکن است در ایران همچون بسیاری از مناطق دنیا چنین آبی وجود نداشته باشد. در نتیجه در حال‌ حاضر نمی‌توان بر روی چنین آبی برنامه‌ ریزی کرد.