شبیخون عربستان به میدان گازی ایران

کویت سهم ایران را در "آرش" به عربستان بخشید، اما مسئولان وقت، اولویتی برای توسعه این میدان قائل نبودند و پرونده آن را برای ادامه مذاکرات ایران با کویت جهت تعیین حدود مرزهای آبی باز گذاشتند.

میدان گازی مشترک آرش (الدوره) از دهه ۱۹۶۰ میلادی موضوع بحث دو کشور ایران و کویت بوده است و درحالی که این دو کشور، مشترک بودن این میدان گازی را در آبهای سرزمینی هر دو کشور قبول داشتند و به‌رسمیت می‌شناختند، بر سر تعیین مرزهای آبی بحث‌ها و اختلاف نظرهایی وجود داشت که انجام هرگونه فعالیت‌های توسعه‌ای را متوقف کرد.

عربستان سعودی از سال ۲۰۰۰ مدعی سهم داشتن در این میدان شد و عربستان و کویت در طرحی مشترک از سال ۲۰۰۰ فعالیت‌های اکتشافی و توسعه‌ای را به‌روی این میدان گازی بدون اطلاع ایران آغاز کرده بودند. ایران نیز در سال ۲۰۰۱ اقدام به استقرار تجهیزات برای آغاز حفاری اکتشافی در میدان آرش کرد که با مخالفت کویت، ایران فعالیت‌های خود را متوقف کرد.

در حالی که در ایران، پرونده این میدان برای مشارکت با کویت باز نگه داشته شد و هرگونه اقدام توسعه‌ای از سال ۲۰۰۱ از سمت ایران متوقف شد، عربستان و کویت با تشکیل شرکت مشترک (KJO) سهم برداشت از این میدان را به‌صورت ۵۰ درصد عربستان و ۵۰ درصد کویت بین خود تقسیم کردند و هیچ سهمی برای ایران که برآورد شده است حتی تا ۷۰ درصد از ذخایر گازی این میدان مشترک در آبهای ایران باشد، قائل نشدند.

ادامه طرح سعودی برای شبیخون به ذخایر گازی ایران در میدان آرش، امضای سند همکاری اخیر بین سعودی‌ها و کویت برای تولید روزانه یک میلیارد فوت‌مکعب گاز و ۸۴ هزار بشکه میعانات گازی از این میدان مشترک است.

درحالی کویت در همکاری مشترک با عربستان، در حال تقسیم سهم ایران با سعودی‌ها است و در اظهاراتی عجیب، این میدان مشترک گازی را میدانی کویتی ـ سعودی اعلام کرده است، که سوابق تاریخی مذاکرات ایران و کویت نشان می‌دهد در طول مذاکرات دو کشور از ۶۰ سال پیش، بر سر تعیین مرز های آبی و همکاری مشترک در برداشت از این منابع گازی، همواره سران دو کشور حق کشور مقابل را برای سهم‌داشتن در این منابع عظیم گازی به‌رسمیت شناخته‌اند و تا اواخر قرن بیستم و رسیدن به سال ۲۰۰۰ نیز، سعودی‌ها نقشی در این مذاکرات دوجانبه بین ایران و کویت نداشتند و این طرح سعودی، برای سهم‌گیری از منابع گازی این میدان مشترک بین ایران ـ کویت، از حدود سال ۲۰۰۰ آغاز شد.

جواد اوجی، وزیر نفت ایران روز گذشته با انتشار مطلبی اعلام کرد "مطالعات جامع میدان مشترک آرش با حفاری چاه اکتشافی و انجام لرزه‌نگاری تکمیل شده است و به‌زودی با نصب جکت (پایه) عملیات حفاری در این میدان آغاز خواهد شد. گرچه ما مایل به مذاکره و همکاری برای توسعه میدان‌های مشترک هستیم اقدامات یکجانبه، مانع طرح مذکور نخواهد گردید."

این اظهارات وزیر نفت نشان می‌دهد ایران از این پس قرار نیست مثل سال‌های گذشته، نظاره‌گر تقسیم منابع گازی ایران در میدان مشترک آرش، بین کویتی‌ها و سعودی‌ها بماند و بعد از ۲۱سال وقفه در توسعه میدان گازی آرش، بار دیگر اقدامات توسعه‌ای را برای برداشت گاز از این مخزن مشترک، آغاز می‌کند.