با ۳۰ هزار مگاوات افزایش تولید بازهم امکان صادرات نداریم

سیدهاشم اورعی، درباره توان ایران برای صادرات برق اظهارکرد: واقعیت اینکه ما در شرایطی هستیم که همین امروز هم نمی‌توانیم به تقاضای برق پاسخ دهیم و حدود ۱۰ تا ۱۲ هزار مگاوات کمبود داریم و دلیل اینکه منازل خاموشی ندارند این است که برق صنایع قطع می‌شود، ۱۱۰ واحد فولادی نمی‌توانند برق مورد نیاز خود را کامل دریافت کنند، تمامی کارخانجات سیمان همین وضعیت را دارند، در کشور در برخی زمان‌ها کسری برق داریم.

کسری برق رو به افزایش است، صادرات معنا ندارد

وی افزود: وقتی صحبت از صادرات می‌کنیم به این معنا نیست که هر زمان خودمان لازم نداشتیم برق را به کشور خریدار صادر کنیم، در نتیجه صحبت از صادرات برق در شرایطی که ما نه تنها مازاد تولید نداریم بلکه کسری داریم و میزان افزایش تقاضا بیش از افزایش تولید بوده و کسری رو به افزایش است، بیهوده خواهد بود.

واردکنندگان تضمین می‌خواهند

استاد دانشگاه صنعتی‌شریف تاکید کرد: وقتی صحبت از صادرات داشته باشیم که مازاد ظرفیت تولید داشته باشیم که بتوانیم برای تمام سال برق را انتقال دهیم، کشور خریدار تضمین می‌خواهد مثلا کشور عراق زمانی به برق نیاز دارد که ما هم نیاز داریم و اتفاقا در آن مدت کسری هم داریم، بنابراین بهتر است صحبت از صادرات نکنیم.

به فکر واردات نباشیم

وی درباره کمبود برق در کشور و احتمال واردات گفت: کشور عراق خود کمبود دارد، پاکستان و افغانستان هم برق کمی در اختیار دارند، ما فقط می‌توانیم به ارمنستان که نیروگاه برقابی زیادی در اختیار دارد و زمستان‌های متفاوت از کشور ما دارد متصل شده و تبادل داشته باشیم، اما باید در نظر داشته باشیم به فرض اگر یک کشوری هم در اطراف ما بتواند به ما برق ارسال کند، کشوری که بزرگترین مشکل اقتصادی‌اش عدم برخورداری از رشد اقتصادی و بیکاری است نباید برق بخرد، باید خود شرایط تولید برق را ایجاد کند زیرا برق محصول نهایی است، ما باید مسیر را طی کنیم اگر خودمان تولید را بالا ببریم هم اشتغال ایجاد کرده‌ایم و هم روی تولید ناخالص داخلی اثر می‌گذارد، بعبارت دیگر ما نباید به فکر واردات باشیم.

اورعی بیان کرد: امسال پیک تقاضای برق در کشور از ۶۵ هزار مگاوات بالاتر رفته یعنی باید ۶۵ هزار مگاوات ظرفیت تولید داشتیم تا خاموشی نداشته باشیم، ظرفیت منصوبه ما ۸۵ هزار مگاوات است، اما به هزاران دلیل وقتی به عمل می‌رسد ۶۵ هزار مگاوات هم نمی‌توانیم انتقال دهیم، شاید بتوانیم ۵۵ تا ۵۹ هزار مگاوات تولید داشته باشیم، بنابراین اگر بخواهیم صادرات مطمئن داشته باشیم ابتدا اینکه باید نیاز خودمان را تامین کنیم.

هر قدر تولید را بالا ببریم باز کمبود داریم

وی ادامه داد: مثلا اگر بخواهیم ۱۰ تا ۲۰ درصد از تقاضای خودمان را هم برای صادرات افزایش ظرفیت دهیم که ۱۳ هزار مگاوات می‌شود، یعنی ما باید حداقل برنامه بریزیم ۲۰ تا ۳۰ هزار مگاوت افزایش ظرفیت بدهیم تا بتوانیم صادرات مطمئن داشته باشیم. اما مشکل اینکه این میزان افزایش ظرفیت حداقل ۴ سال زمان می‌برد، ولی در ۴ سال آینده دوباره تقاضا افزایش پیدا می‌کند، چون برای بهینه‌سازی و مدیریت مصرف کاری نمی‌کنیم در نتیجه زمانی که تا ۴ سال آینده این ۲۰ تا ۳۰ هزار مگاوات وارد مدار شود بازهم تقاضای ما به همین میزان بالا رفته و در نتیجه بازهم نمی‌توانیم صادر کنیم، چون فقط به تولید و عرضه فکر می‌کنیم و مدیریت تقاضا را رها کرده‌ و هیچ کاری در زمینه بهینه‌سازی مصرف نکرده‌ایم.

روی عرضه تمرکز کردیم و پیام می‌دهیم که مصرف بیشتر شود

این کارشناس حوزه انرژی تصریح کرد: مصرف برق در دنیا در حال نزولی شدن است، یعنی دنیا با استفاده از تکنولوژی، قوانین و اقتصاد و برق سیاستگذاری کرده‌اند که هر سال نسبت به سال قبل برق کمتری مصرف شود اما در ایران مصرف همچنان صعودی است، یعنی ما برق بیشتری مصرف می‌کنیم تا یک دلار در GDP تولید داشته باشیم. هیچ‌کاری در زمینه بهینه‌سازی انجام نمی‌شود، نرخ هم تاکنون رایگان بوده است، در واقع این پیام را می‌دهیم که برق را بیشتر مصرف و در واقع هدر بدهند. بنابراین مادامی که تمرکز فقط روی عرضه باشد در بهترین حالت فقط می‌توانیم افزایش رشد تقاضا را پاسخ دهیم.

قطع برق صنایع راه‌حل نیست

وی خاطرنشان کرد: اکنون راه این است که همزمان با افزایش عرضه؛ روی تقاضا هم کار کنیم و راه‌هایی ایجاد کنیم که برای مردم بصرفد سرمایه‌گذاری کنند، اینکه برق قطع و جلوی تولید گرفته شود مدیریت مصرف نیست معنای مدیریت مصرف این است که تولید ادامه داشته باشد اما تقاضا مدیریت شود که این موضوع در کشور ما مغفول مانده است.