اتباع خارجی چگونه کد شهاب دریافت کنند؟

الزام به دریافت کد شهاب برای تمامی دارندگان حساب‌های بانکی اعم از اشخاص حقیقی، حقوقی و اتباع خارجی موضوعی است که از یکشنبه ۵ بهمن ماه امسال از سوی بانک مرکزی عملیاتی شده است. بانک مرکزی به منظور ایجاد شفاف در تراکنش‌های بانکی و جلوگیری از پولشویی‌های احتمالی در این حوزه، دارا بودن کد شهاب برای انجام عملیاتی ساتنا را در شبکه بانکی الزامی اعلام کرده بود و بر این اساس، تمامی مشتریان نظام بانکی باید اطلاعات هویتی خود را پیش از ۵ بهمن ماه در شعب بانک‌ها به ثبت می‌رساندند تا امکان استفاده از خدمات ساتنا برایشان فعال بماند.

در واقع، اشخاص حقیقی با ارائه کد ملی، اشخاص حقوقی با ارائه کدشناسه ملی و اتباع خارجی نیز با ارائه شناسه خود به شعبه مرتبط با حساب بانکی خود، می‌بایست اطلاعات مرتبط با هویت‌سنجی خود را تکمیل می‌کردند تا برای آنها یک کد به نام کد شهاب در نظر گرفته شود. از اینجا به بعد، هر تراکنشی که در سیستم بانکی و بر مبنای سیستم ساتنا از سوی آنها انجام می‌گیرد، از طریق این کدشهاب توسط نظام بانکی رصد می‌شود.

بانک مرکزی اعلام کرده بود که آن دسته از مشتریان نظام بانکی که پیش‌تر اطلاعات هویتی خود را ارائه نداده بودند، باید به بانک‌ها مراجعه نمایند و تا زمانی که کد شهاب برای آنها صادر شود، می‌توانند از سیستم پایا و چک نیز بهره گیرند؛ اما به هر حال باید اطلاعات هویتی خود را حتماً به ثبت برسانند؛ چراکه در غیر این صورت، تا پایان سال، عملیات پایا و چک نیز صرفاً با دریافت کد شهاب امکان پذیر خواهد شد.

اما نقطه تاریک همه این تلاش‌های بانک مرکزی، عدم اطلاع رسانی کافی و برخی مشکلات زیرساختی در این حوزه بوده که تبعات آن برخی مشتریان بانک‌ها به خصوص اتباع خارجی را دچار مشکل کرد. نکته حائز اهمیت آن است که بالغ بر ۹۹ درصد از مشتریان حقیقی نظام بانکی، اطلاعات هویتی خود را در زمان افتتاح حساب اعلام نموده یا با فراخوان بانک‌ها این اطلاعات را ارسال کرده‌اند، اما بحث اصلی بر سر مشتریان حقوقی و اتباع خارجی است که اکنون به دلیل عدم اطلاع رسانی کافی و بروز مشکل در سامانه ثبت داده اتباع خارجی، برای ثبت اطلاعات هویتی خود دچار مشکل شده‌اند.

یکی از اتباع خارجی گفت: من به دفعات تلاش کردم کدشهاب را از سامانه‌ای که معرفی کرده بودند دریافت کنم اما به دلیل قطع بودن پایگاه ثبت اطلاعات اتباع خارجی، امکان تخصیص کدشهاب وجود نداشت. حتی از حراست بانک خودم موضوع را پیگیری کردم و اطلاع دادم که چنین مشکلی وجود دارد اما حراست بانک گفت موضوع به ما ارتباطی ندارد.

مقام مسئول در بانک مرکزی دیروز در پاسخ به پیگیری‌های اعلام کرد مهلت دریافت کد شهاب برای اتباع خارجی به مدت یک ماه تمدید شده است.

وی تاکید کرد که اتباع خارجی نیازی به مراجعه شخصی به وبسایت جهت دریافت کدشهاب ندارند و باید اطلاعات هویتی خود را به شعب بانک‌های مربوطه اعلام کنند تا شعبه بانک راسا نسبت به دریافت کد شهاب برای آنها اقدام کند.

عبدالناصر همتی، رییس کل بانک مرکزی هم صبح امروز اعلام کرده است که از بانک‌های عامل در خواست شده یک ماه فرصت به اتباع خارجی ارائه بدهند.

وی به این نکته هم اشاره کرده است که بانک مرکزی به طور جد به دنبال این است که جلوی نقل و انتقال پول و کارهای بانکی از طریق کارت‌های بانکی نامعتبر گرفته شود.

رییس کل بانک مرکزی با بیان اینکه قانون مبارزه با پول‌شویی را به طور جد اجرا می‌کنیم، افزود: برای ما بحث ایرانی و افغانستانی مطرح نیست، ما می‌گوئیم کارت بانکی که هویت ندارد نباید تراکنش انجام دهد. ایرانی‌ها کد ملی و مهاجرین کدی که از وزارت کشور دریافت کردند را باید در سامانه وارد کنند؛ به محض ورود اطلاعات انسداد کارت برداشته می‌شود.

این سخنان رییس کل بانک مرکزی در شرایطی است که برخی شعب بانکی از اتباع خارجی که برای دریافت کدشهاب مراجعه می‌کنند، اعلام می‌نمایند که خود آنها به صورت مستقیم باید این کد را دریافت نمایند و از دریافت اطلاعات هویتی آنها سرباز می‌زنند که بر این اساس لازم است بانک مرکزی در تأکیدی دوباره به نظام بانکی، آنها را مکلف به انجام درست وظایف خود نماید تا سردرگمی افراد و مشتریان نظام بانکی را در بخش‌های مختلف به دنبال نداشته باشد.

به هر حال به نظر می‌رسد صرفاً اجرای سیاست‌های مبارزه با پولشویی که اتفاقاً بخش عظیمی از مشتریان نظام بانکی را درگیر خود می‌کند مستلزم اطلاع رسانی‌های دقیق و همه جانبه و مستمر است تا همه از ابعاد مختلف یک طرح با ذی‌نفعان فراوان مطلع شوند؛ نه اینکه بدون فراهم آوردن زیرساخت‌های لازم، مشتریان نظام بانکی را به دردسر بیندازد؛ به خصوص اینکه این روزها در شرایط کرونایی، بسیاری از بانک‌های کشور به کانون شیوع کرونا تبدیل شده و نباید زمینه ساز مراجعات زیاد مشتریان به شعب بانکی شد.