یک انقلاب بزرگ در راه است!

هفته‌نامه اکونومیست در شماره اخیر خود -۸ می‌ ۲۰۲۱- با تیتر جلد «GovCoinها: ارزهای دیجیتالی که نظام پولی را متحول می‌کنند» ضمن پیش‌بینی ورود قدرتمند دولت‌ها به عرصه بازارسازی ارزهای دیجیتال، از این رویداد به مثابه عامل دگرگونی در سیستم مالی و بازار سرمایه یاد کرده و نوشته است: برای فدرال‌کوین (FedCoin) و یورو الکترونیکی (e-euro) آماده باشید!

اکونومیست در ادامه نوشته است: تغییرات فناوری، واژگونی بازار مالی است. بیت‌کوین از وسواس آنارشیست‌ها به یک کلاس دارایی یک تریلیون دلاری تبدیل شده است که به تاکید بسیاری از مدیران مالی به هر نمونه پورتفوی متعادلی تعلق می‌گیرد. انبوه معامله‌گران پرکار ارز دیجیتال به یک نیروی وال استریت تبدیل شده اند. PayPal بالغ بر ۳۹۲ میلیون کاربر دارد که نشانه این است که آمریکا درگیر غول‌های پرداخت دیجیتال چینی است. 

با این حال، همانطور که گزارش ویژه اکونومیست توضیح می‌دهد، کمترین اختلال در مرز میان فناوری و امور مالی ممکن است انقلابی‌ترین آن باشد: ایجاد ارزهای دیجیتال دولتی، که به طور معمول به مردم اجازه می‌دهد وجوه و دارایی دیجیتال خود را به طور مستقیم در یک بانک مرکزی سپرده‌گذاری کنند. 

تجسم تازه‌ای از پول

«GovCoinها» یا همان ارزهای دیجیتال دولتی تجسم جدیدی از پول است. آن‌ها وعده می‌دهند که امور مالی بهتر از قبل کار کنند اما همچنین انتقال قدرت از افراد به دولت‌ها، تغییرات ژئوپلیتیکی و تغییر نحوه تخصیص سرمایه را به دنبال دارند. با آن‌ها باید خوش‌بینانه و البته فروتنانه رفتار کرد. 

حدود یک دهه پیش، در میان ضایعات برادران لمان، پل ولکر، رئیس سابق فدرال رزرو، ابراز ناراحتی کرد که آخرین نوآوری مفید بانکداری ATM است. از زمان بحران مالی، صنعت، بازی خود را ارتقاء داد. بانک‌ها سیستم‌های خود را مدرن کرده اند. کارآفرینان دنیای آزمایشی «مالیات غیرمتمرکز» ساخته‌اند که بیت کوین مشهورترین بخش آن است و شامل طغیانی در سیستم‌های رمزگذاری، پایگاه داده‌ها و درگاه‌ها است که در سطوح مختلف با سرمایه‌های سنتی تعامل دارند. در همین حال، شرکت‌های «پلت فرم» مالی اکنون بیش از ۳ میلیارد مشتری دارند که از کیف پول الکترونیکی و برنامه‌های پرداخت استفاده می‌کنند. علاوه بر PayPal بسترهای تخصصی دیگری مانند Ant Group، Grab و Mercado Pago، و نیز شرکت‌های تاسیس شده‌ای مانند Visa و Silicon Valley wannabes همچون Facebook وجود دارند. 

گام بعدی ارزهای دیجیتال بانک‌های مرکزی یا دولتی است اما با یک پیچ و تاب روبرو می‌شوند، زیرا آن‌ها قدرت را در دولت متمرکز می‌کنند نه اینکه آن را از طریق شبکه گسترش دهند یا به انحصارات خصوصی ادامه بدهند. ایده پشت آن‌ها ساده است. به جای داشتن یک حساب در یک بانک خرده فروشی، این کار را مستقیماً با یک بانک مرکزی از طریق اپلیکیشن‌های رابط شبیه برنامه‌هایی مانند Alipay یا Venmo انجام می‌دهید. به جای نوشتن چک یا پرداخت آنلاین با کارت، می‌توانید از راه‌های ارزان قیمت بانک مرکزی استفاده کنید. و پول شما با ایمنی کامل دولت تضمین خواهد شد، نه یک بانک قابل سقوط. 

پول جدید، مشکلات جدید

چنین طیف وسیعی از فرصت‌ها و خطرات دلهره‌آور است. این آشکار است که مستبدین چین، که بیش از هر چیز به کنترل اهمیت می‌دهند، اندازه یوآن الکترونیکی را محدود می‌کنند و در سیستم عامل‌های خصوصی مانند مورچه فشار می‌آورند. جوامع باز همچنین باید با احتیاط، مثلاً با محدود کردن حساب‌های ارز دیجیتال، پیش بروند. 

دولت‌ها و موسسات مالی باید به اندازه یک جهش به سکه‌های فلزی یا کارت‌های پرداخت، برای تغییر طولانی مدت در نحوه کار پول آماده شوند. این به معنای تقویت قوانین حفظ حریم خصوصی، اصلاح نحوه اداره بانک‌های مرکزی و آماده‌سازی بانک‌های خرده فروشی برای یک نقش پیرامونی است. ارزهای دیجیتال دولتی آزمایش عالی بعدی در امور مالی هستند و وعده می‌دهند که نتیجه آن‌ها بسیار بیشتر از فضای فروتنانه یادشده باشد.