مقصر فاجعه بازار دلار چه کسی است؟

تنها در شش هفته اخیر، نرخ دلار از حدود ۲۶هزار تومان به ۳۱هزار تومان افزایش یافته است. این روند پس از آن رخ داد که ایران و کشورهای ۱+۴ پس از مدتها وقفه، بار دیگر مذاکرات وین را از سر گرفتند.

این مذاکرات اما بی فرجام رها شد و کشورهای اروپایی تهران را به سرسختی در گفتگوها متهم کردند و هشدار دادند که اگر مذاکرات شکست بخورد، شورای حکام آژانس انرژی اتمی علیه ایران قطعنانه خواهد داد و این می‌تواند تکرار همان سناریو حمله قطعنامه‌ای به ایران، در دوره ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد باشد.

در چنین شرایطی، نرخ دلار با سرعت افزایش قیمت داد ولی سید ابراهیم رئیسی این رشد قیمت را بی ارتباط با مذاکرات ارزیابی کرد و مدعی شد، مخالفان او می‌خواهند مذاکرات هسته‌ای را به اقتصاد گره بزنند.

همین ادعا کافی بود تا روزنامه‌های حامی دولت امروز به میدان آمده و دلالان را مقصر گرانی معرفی کنند. اتهامی تکراری که در دولت روحانی نیز به موجی از بازداشت دلارفروشان منتهی شد اما هیچ‌گاه نرخ دلار را پایین نیاورد.

پیش از این یک گزارش غیررسمی از سازمان برنامه و بودجه منتشر شده بود که نشان می‌داد در صورت تداوم تحریم‌های آمریکا، دلار تا نرخ ۳۰۰هزار تومان افزایش خواهد یافت و در صورت کاهش تحریم و موفقیت مذاکرات روی عدد ۵۵هزار تومان خواهد ایستاد.

حامیان دولت اما این برآوردها را اشتباه می‌دانند و با اتکا به گزارش نشریه اکونومیست، مدعی‌اند، موفقیت در مذاکرات هسته‌ای می‌تواند نرخ دلار را به سبب آزادسازی دلارهای بلوکه شده، تا ۱۹هزار تومان پایین بیاورد.

همزمان با این بگومگوها، حذف بی سروصدای ارز ۴۲۰۰ تومانی از بودجه ۱۴۰۰، بیم افزایش ناگهانی قیمت کالاهای اساسی را بیشتر کرده و ممکن است موج تورمی ناشی از حذف تدریجی ارز ترجیحی، فشارهای اقتصادی را دوچندان کند.

درست در چنین شرایطی، ایران و کشورهای ۱+۴ فردا دوباره در وین گفتگوهای هسته‌ای را ادامه خواهند داد و باید دید سیگنالهای این گفتگوها ترمز رشد قیمت دلار را خواهد کشید یا اینکه بنابه گفته رئیس‌جمهور، مخالفان او موفق خواهند شد با گره زدن گفتگوهای هسته‌ای و اقتصاد، به رکوردشکنی قیمت ارز ادامه دهند.