پول پاشی بانک مرکزی رکورد زد

روند فروش اوراق در بازار باز از سوی نهادهای مالی نشان از رشد بالای این متغیر در عملیات بانکی داشته است. خرید بیشتر اوراق از سوی بانک مرکزی به معنای روند افزایشی بسط پول در این بازار بوده که در ماه های پاییزی و زمستانی ۱۴۰۰ رکوردهای بی سابقه ای را ثبت کرده است.

این نهاد به طور کلی در هر هفته با فعالیت در دو بازار می تواند در بانک ها پول تزریق یا از آن ها پول جمع آوری کند. بررسی معاملات نشان می دهد در هفته های اخیر در بازار باز موقعیت بانک مرکزی خرید اوراق بوده و سیاستی انبساطی داشته است.

در هفته منتهی به ۱۶ اسفند ماه بانک مرکزی ۹۰ هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان نقدینگی در بازار باز تزریق کرد که بیشترین میزان بسط پول در هفته های برگزاری این بازار بوده است.این چهارمین هفته ای است که بانک مرکزی در پول پاشی این عملیات رکورد می زند.

این میزان افزایش در عملیات فوق در حالی بود که نرخ سود در این بازار در حداقل خود قرار داشت. اتفاقی که در نهایت منجر به آن شد که بانک ها در بازار شبانه یا بازار بین بانکی فعالیت کمتری داشته باشند.

در بازار شبانه بانک ها با نرخ سود توافقی و تاریخ سررسید کوتاه مدت اقدام به قرض پول از یکدیگر می کنند. بانک مرکزی دامنه نرخ سود را ۱۴ تا ۲۲ درصد تعیین کرده و تاکنون قصدی برای تغییر در این کریدور نداشته است. البته دلیل آن به عملیات نجات بورس برمی گردد. به این نحو که نرخ سود بین بانکی در این بازار افزایش نداشته و در نهایت بورس از افزایش نرخ سود بین بانکی متضرر نشود.

به همین علت سعی کرد با روند بسط پول در بازار باز میزان معاملات در این بازار را کاهش دهد. در همین رابطه بررسی اعتبارات قاعده مند (میزان قرض پول بانک ها از بانک مرکزی با نرخ سود ۲۲ درصد) روندی نزولی داشته و در حداقل خود دراین بازه زمانی قرار گرفته است.

این رقم در هفته منتهی به ۱۶ اسفند ماه برابر با ۴۶۰ میلیارد تومان بوده که کمترین سطح در یک ماه اخیر بوده است.

بررسی روند میانگین هفتگی بسط پول در این بازار نیز نشان می دهد این متغیر اکنون به سطح پایینی در دو سال گذشته تنزل پیدا کرده است. در هفته سوم اسفند ماه میانگین اعتبارات قاعده مند برابر با ۳ هزار و ۸۶۰ میلیارد تومان بوده که نسبت به پایان شهریور ماه کاهش چشمگیری داشته است.

مجموع بسط پول در بازارهای مالی میان بانک ها و بانک مرکزی نشان از میزان بی اندازه بسط نقدینگی در این داد و ستد داشته است

در همین رابطه در بازار باز ۹۰ هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان و در بازار بین بانکی ۴۶۰ میلیاردتومان نقدینگی بسط داده شده که مجموعا برابر با ۹۰ هزار و ۷۶۰ میلیارد تومان برآورد می شود. در هفته گذشته نیز مجموع بسط برابر با ۹۵ هزار و ۲۸۰ میلیارد تومان بوده که دومین هفته عبور سطح بسط پول در مجموع این بازارها به شمار می آید.

این در حالی است که نرخ سود موزون کل تنزل قابل توجهی داشته است. به طور کلی یک نرخ در بازار باز وجود دارد که بانک مرکزی برای هفته اخیر برابر با ۱۹ درصد تعیین کرده و نرخ سود اعتبارات قاعده مند نیز معادل با ۲۲ درصد همواره ثابت است.

بنابراین نرخ موزون بسط پول بانک مرکزی در این بازارها را می توان با اطلاع از رقم بسط و این نرخ سود ها در هر هفته برآورد کرد. این رقم اکنون در کف هفته های انبساطی بازار باز قرار داشته که معادل با ۱۹.۰۲ درصد است.

به عبارت دیگر موازی با بسط نقدینگی در دو بازار در هفته های اخیر نرخ موزون بسط پول در این بازار ها مسیری کاهشی داشته و به حداقل خود تنزل پیدا کرده است.

این اتفاق به باور برخی اقتصاد دانان می تواند ضمن نجات بورس از بازدهی نزولی منجر به رشد تورم در کشور شود.