بیمه محصولات کشاورزی موثر یا بی فایده؟/عدم تمایل کشاورزان به قراردادهای بیمه ای

 مصائب ریز و درشت فصل زرع بر جماعت کشاورز و باغدار پوشیده نیست. دهقانِ سر مزرعه خوب می‌داند که پس از خشکسالی، تر سالی و پس از طوفان نسیم می‌وزد. این شرایط اقلیمی همیشه ایام با روزگار پر از رنجِ جماعتِ زراعت‌کار همنشین بوده و راه گریزی هم از آن نیست.

اما همین دهقانان پرتلاش همواره با پیروی از توصیه‌های کارشناسان بخش کشاورزی تلاششان بر این بوده تا با پرداخت بهایی به نام بیمه محصولات کشاورزی، محلی برای جبران خسارات ناشی از خشکسالی و تر سالی در نظر بگیرند.

تا اینجای قصه این آینده‌نگری خوشایند و اتفاقی میمون است، اما از آنجا که در سال‌های اخیر دیو خشکسالی بر گلوی کشتزارهای استان فارس چنگ انداخته و باید صندوق بیمه محصولات کشاورزی نسخه‌ای شفا بخش برای درمان ضرر و زیان‌های ناشی از تَر سالی و خشکسالی باشد، می‌بینیم که بخش زیادی از کشاورزان این استان دیگر نه امیدی به شفای زمین‌های آبا و اجدادیشان و نه تمایلی برای بیمه کردن زمین‌هایشان دارند.

رنج خشکی زمین از یک سو و وقوع بحران‌های جوی بی‌موقع از سوی دیگر دست‌های پینه بسته کشاورزان فارس را خالی گذاشته و این قشر زحمتکش را از ادامه کار بر سر زمین‌های کشاورزی مأیوس کرده است.

غرامت بیمه کفاف هزینه‌های کشاورز را نمی‌دهد

نصرت الله برومندی یک کشاورز از روستای نجف آباد دهستان شوراب شهرستان ارسنجان فارس است که ۳ سال حق بیمه صندوق کشاورزی را پرداخت کرده اما دیگر تمایلی برای ادامه پرداخت حق بیمه ندارد.

وی می‌گوید: در سال زراعی ۱۴۰۱ برای هر هکتار ۱۳۰ هزار تومان حق بیمه پرداختم که در زمان پرداخت خسارت، صندوق بیمه به وعده خود به درستی عمل نکرد.

این کشاورز استان فارسی که ۵۰ هکتار از زمین‌های زراعی خود را هر سال به زیر کشت جوی دیم می‌برد، در گفتگو با  بیان می‌کند که سال گذشته صندوق بیمه محصولات کشاورزی به او و دیگر هم محلی‌هایش بهای واقعی خسارت را پرداخت نکرده است.

برومندی می‌افزاید: زمان اعلام خسارت و پس از کارشناسی، میزان خسارت در هر هکتار یک میلیون‌و ۷۵۰ هزار تومان تخمین زده شد که پس از واریز متوجه شدیم به هر کشاورز در هر هکتار مبلغ یک میلیون و ۴۰۰ هزار تومان پرداخت شده است‌.

وی ابراز می‌کند که پیگیری‌های او و دیگر کشاورزان این منطقه برای گرفتن حق بیمه سال زراعی ۱۴۰۱ هم راه به جایی نبرده و هیچ کسی پاسخگوی آنان نبوده است.

این کشاورز با گلایه از پرداخت نشدن خسارت خشکسالی توسط صندوق بیمه کشاورزی در سال زراعی جاری در این منطقه می‌گوید که تا به امروز خسارت خشکسالی به آنان پرداخت نشده و حتی درب نمایندگی بیمه نیز بسته و دسترسی به بیمه گذار نیز وجود ندارد.

برومندی با ذکر این نکته که برگ بیمه‌نامه سال جاری هم از سوی نماینده بیمه گذار به آنان تحویل نشده، اظهار می‌کند که حتی اگر بیمه خسارت آنان را به نرخ مصوب هم پرداخت کند که نمی‌کند اما مبلغ خسارت بیمه صندوق کشاورزی آن قدر ناچیز است که برای جبران سرمایه از دست رفته آنان کافی نیست.

مبلغ پرداختی بیمه جوابگوی هزینه‌های کاشت هم نیست

یک کشاورز منطقه لارستان در جنوب استان فارس هم با انتقاد از ساز و کار صندوق بیمه محصولات کشاورزی در استان فارس گفت: صندوقی که باید موجب کاهش دغدغه کشاورزان آسیب‌پذیر شود، تبدیل به دغدغه و چالشی برای زارعان شده است.

حاج محمود می‌گوید: پرداخت‌های صندوق بیمه در شرایط عادی قابل قیاس با خسارت وارده به کشاورزان نیست و اعداد و ارقام پرداختی این صندوق به زراعان آسیب دیده حتی هزینه‌های کاشت محصول را پوشش نمی‌دهد.

وی می‌افزاید: کشاورزان باید از بیمه مزارع این اطمینان را داشته باشند که در صورت بروز حوادث منجر به اُفت یا کاهش محصول، بیمه آسیب وارده را جبران می‌کند.

این کشاورز بخش جنوبی استان فارس بیان می‌کند: بر اثر بروز اتفاقات ناشی از اختلال در وضعیت جوی، تنها محل تأمین معیشت زارعان بخش کشاورزی از بین می‌رود و صندوق بیمه درصدی از هزینه‌های کاشت محصول کشاورزان آن هم با فاصله زمانی زیاد و با پیگیری طاقت‌فرسا از سوی کشاورزان ماه‌ها بعد از روال طبیعی برداشت محصول غرامت را پرداخت می‌کند.

کربلایی طهماسب می‌گوید: با توجه به اینکه کارشناسی مزارع توسط نماینده بیمه به طور معمول دو ماه قبل از موعد برداشت انجام می‌شود و درصد خسارت وارده محرز است چرایی تأخیر یا عدم پرداخت خسارت حداقلی بیمه نیز جای تأمل دارد.

بیمه سوپاپ اطمینانی برای بقای حداقلی کشاورز باشد

یک کشاورز دارابی از اهالی بخش فسارود این شهرستان نیز با انتقاد از وضعیت بیمه‌ای و دل‌زدگی قشر کشاورز از پرداخت بیمه محصولات کشاورزی اظهار می‌کند: انتظار می‌رود متولیان کشاورزی و بیمه با اتخاذ تدابیر لازم، تمهیداتی فراهم کنند تا متناسب با میزان برداشت متوسط محصول در سطح هکتار، جبران خسارت شود.

قهرمانی می‌افزاید: بیمه باید عملاً در راستای رسالت سیستمی پشتوانه تأمین امنیت شغلی کشاورز عمل کند تا ضریب اطمینان بیمه نزدیک به صفر درصد و کمک به جلوگیری از فرو پاشی نظام خانوادگی کشاورزان در سالهای پر مخاطره به لحاظ کاهش یا عدم برداشت محصول، سوپاپ اطمینانی برای تضمین بقای حداقلی جامعه‌کشاورزان شود.

از تازیانه‌های سرما بر تن ۴۸ هزار هکتار اراضی باغی زراعی فارس

در همین رابطه رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان فارس نیز در گفت و گو با خبرنگار مهر اظهار کرد: بر اثر سرمازدگی و یخبندان سال جاری تا ۱۶ فرودین بیش از ۹ هزار و ۶۹۴ میلیارد ریال در ۴۸ هزار هکتار به زیر بخش‌های زراعت و باغبانی استان خسارت زده شده است.

تلف شدن ۹۵۰ هزار رأس دام بر اثر خشکسالی

مجتبی دهقان پور، خسارت خشکسالی سال زراعی ۱۴۰۱-۱۴۰۲ تا تاریخ ۳۱ خرداد ماه سال جاری را در ۱۸۸ هزار و ۸۲۷ هکتار زراعت و باغ استان فارس عنوان کرد و افزود: ۹۵۰ هزار رأس دام نیز به مبلغ ۱۶ هزار و ۵۶۳ میلیارد ریال متحمل خسارات ناشی از خشکسالی شده است.

سهم ۱۱ درصدی فارس از صندوق بیمه محصولات کشاورزی کشور

در ادامه مسؤول صندوق بیمه محصولات کشاورزی استان فارس هم از پرداخت ۱۱ درصدی غرامت بیمه محصولات کشاورزی کشور به کشاورزان خسارت دیده فارس خبر می‌دهد.

پژمان پزشکی در گفت و گو با خبرنگار مهر، اظهار کرد که در سال زراعی ۱۴۰۱ حدود ۲۵۰ هزار هکتار از مزارع استان فارس زیر چتر بیمه محصولات کشاورزی قرار گرفته است.

وی با تاکید بر اینکه در سال زراعی گذشته ۱۱ درصد غرامت پرداختی صندوق بیمه محصولات کشاورزی کشور به کشاورزان و باغداران استان فارس پرداخت شده است، خاطرنشان کرد: ۱۱۰ هزار نفر بهره بردار بخش کشاورزی استان فارس از مزایای صندوق بیمه محصولات کشاورزی در فارس استفاده می‌کنند.