رمز پول قانونی شد / مسئولیت انحصاری بانک مرکزی برای ابلاغ دستورالعمل ها!

سرانجام پس از مشکلات و چالش های بسیار، طرح قانون بانک مرکزی از سوی مجلس به دولت ابلاغ شد. در این طرح، برای نخستین بار «رمزپول» به‌ صورت قانونی تعریف شده است که مسئولیت انحصاری ابلاغ دستورالعمل‌ درباره حوزه رمزپول‌ها بر عهده بانک مرکزی است.

این طرح در ۶۷ ماده تدوین شده و چندین بار بین مجلس و شورای نگهبان رفت‌ و برگشت داشته است تا اینکه نهایتاً به دولت ابلاغ شد. گفتنی است که آخرین تصویب قانون پولی و بانکی در کشور، متعلق به سال ۱۳۵۱ بوده است.

در بند «ض» کلیات طرح قانون بانک مرکزی، رمزپول بدین صورت تعریف شده است: نوعی پول رقومی (دیجیتال) رمزنگاری ‌شده است که در بستر پایگاه داده اشتراکی به‌ صورت متمرکز (با محوریت بانک مرکزی) یا غیرمتمرکز ایجاد و به‌ صورت غیر‌متمرکز مبادله می‌شود.

طبق بند ۱۳ مسئولیت‌ها، «تنظیم‌گری در حوزه رمزپول‌ها و نظارت بر مبادله آنها در چهارچوب قوانین مربوط» بر عهده بانک مرکزی است. این موضوع هم باعث امیدواری است؛ چون بالأخره نظارت اتفاق می‌افتد، و هم نگران‌کننده است؛ زیرا در سال‌های گذشته بانک مرکزی رویکرد مناسبی نسبت به حوزه رمزارزها نداشته و این بازار را تقریباً رها کرده است.

نگرانی دیگر درباره ماده ۵۹ قانون بانک مرکزی است که تأکید می‌کند بانک مرکزی «مسئولیت انحصاری» ابلاغ دستورالعمل‌های مورد نیاز در حوزه رمزپول را در اختیار دارد. وجود عبارت انحصاری در این ماده می‌تواند باعث نگرانی‌هایی برای فعالان حوزه رمزارز شود.

رئیس بانک مرکزی نیز چندی پیش از تغییر احتمالی سیاست‌ های بانک مرکزی در مورد رمزارزها صحبت کرده بود: در مورد رمزارزها در حال برنامه‌ریزی هستیم. سیاست ما این بود که رمزارزها بتوانند به ‌شکل قانونی به صادرات و واردات کمک کنند، اما محدودیت‌هایی در استفاده از رمزارزها در مبادلات داخلی ایجاد شده که متوجه مبارزه با پولشویی است. سیاست ما در چهارچوب سیاست‌های بسیاری از کشورهای دنیا است. تولید رمزارز بر اساس مقررات ما امکان‌پذیر است.

آخرین نگرانی این است که در طرح بانک مرکزی از واژه رمزپول استفاده شده و نه واژه رمزارز و دقیقاً مشخص نیست که دولت قصد دارد موضوع رمزپول را از رمزارز جدا کند یا خیر. از این رو، باید منتظر ماند و دید که دولت و بانک مرکزی در آینده چه سیاستی را در پیش خواهند گرفت.