آشنایی با یکی از مهم‌ترین ابزار در بورس تهران

غلامحسین طاهری کارشناس اقتصاد بین‌الملل‌ و رسانه اظهار کرد: بورس در هر کشوری نماد یک بازار رقابتی کامل است. چرا که تعداد خریداران و فروشندگان در آن بسیار زیاد است، اطلاعات به طور کامل در دسترس همگان قرار دارد و مهم‌تر از همه، قیمت توسط افراد فعال بازار بر اساس مکانیزم عرضه و تقاضا تعیین شده است و در نتیجه دیکته قیمت‌ها از جایی خارج از بازار نیست.

به اعتقاد این کارشناس اقتصاد بین‌الملل‌ و رسانه یکی از مهم‌ترین وظایف نهاد‌های ناظر بازار سرمایه، کنترل نوسان‌ها و موج‌های پر تلاطم بازار است. این کنترل با استفاده از ابزار‌ها و قوانین مختلف انجام می‌شود. یکی از مهم‌ترین ابزار‌های مورد استفاده در بورس اوراق بهادار تهران، «دامنه نوسان» است. اکنون در بسیاری از بورس‌های جهان به دلیل کاهش نوسان‌های بازار از دامنه مجاز نوسان استفاده می‌کنند. دامنه مجاز نوسان به حدود سقف و کف قیمتی گفته می‌شود که هر سهم در هر روز معاملاتی می‌تواند داشته باشد.

او ادامه داد: هم اکنون محدودیت نوسان قیمت شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای سهام مثبت ۵ درصد تا منفی ۵ درصد است و برای حق تقدم سهام از مثبت ۱۰ درصد تا منفی ۱۰ درصد در نظر گرفته می‌شود در این‌ حال آمار معاملات حکایت از آن دارد که شاخص کل در بازار بورس روز گذشته به رقم یک میلیون و ۲۰۰ هزار واحد رسید.

نگاهی بر فواید و مضرات دامنه نوسان

باید توجه داشته باشیم که چالش‌های بسیار زیادی در حوزه سیاست‌گذاری دامنه نوسان‌ بازار بورس ایران وجود دارند. چون برخی پژوهشگران بر اجرای حد نوسان سهام تأکید دارند، در حالی که برخی به آثار منفی آن اشاره می‌کنند. با این وجود، در اغلب کشور‌ها در طول زمان و با رشد بازار‌های مالی دامنه نوسان قیمت سهام افزایش یافته است. به طور کلی، اعمال دامنه مجاز نوسان روزانه، فواید و مضراتی دارد. از فواید آن می‌توان به کاهش تلاطم بازار، محافظت از سرمایه‌گذاران، جلوگیری از بروز بحران‌های مالی، حفظ بازار و کاهش دست‌کاری قیمت اشاره کرد. همچنین تأخیر در کشف قیمت، عکس‌العمل بیش از اندازه، دخالت در معاملات، کاهش نوسان‌ها و اثر ربایشی از مضرات اعمال دامنه نوسان مجاز نرمال به شمار می‌روند.