دارا دوم در گیرودار بی تدبیران

عرضه دومین صندوق ETF موسوم به دارا دوم که قرار بود در دوم شهریور عرضه شود در پی اتفاقاتی عجیب به یکباره کنسل شد و ابهاماتی برای سرمایه گذاران و مردم به وجود آورد که  در همین راستا گسترش نیوز در گزارش و گفتگویی مفصل به علت چگونگی این موضوع پرداخته است.

معاون سازمان خصوصی سازی امروز اعلام کرد که واگذاری بلوکی پالایشگاه ها جایگزین دارا دوم خواهد شد.

وی با اشاره به پخش خبری از صدا و سیما و به نقل از رییس سازمان خصوصی سازی درباره عرضه دومین ETF دولتی با عنوان دارا دوم در شهریور ماه منتشر شد، گفت: سازمان خصوصی سازی قویا همه این اخبار را تکذیب می کند.

سرنوشت صندوق پالایشگاهی ها

وی با اشاره به اینکه هفته گذشته آگهی فروش بلوکی سه پالایشگاه در روزنامه ها منتشر شد، تاکید کرد: نمی شود که همزمان سهام پالایشی هم به صورت بلوکی و هم به صورت صندوق ETF فروخته شود.

در همین راستا رئیس سازمان خصوصی سازی درباره سرنوشت صندوق پالایشگاهی ها گفته بود که وزارت نفت با ما در زمینه دارا دوم همکاری نکرده است و به همین علت ما سهام پالایشی ها را بلوکی عرضه می کنیم و تاسیس دارا دوم منتفی اعلام می کنیم.

این  درحالی است که  وزیر اقتصاد ، چندین بار بر عرضه‌ی دارادوم تاکید کرده بودند ،  رییس جمهور نیز اعلام کرده بود که مردم همه چیز را به بورس بسپارند در حالیکه وزارتخانه زیر مجموعه خودشان هیچ چیز را به بورس نسپردند!!

اختلاف بین وزارت اقتصاد و وزارت نفت

در پی این خبر وزیر اقتصاد در گفتگوی با یکی از خبرگزاری های دولتی از اختلاف بین وزارت اقتصاد و وزارت نفت بر سر صندوق‌های دارای دوم پرده برداشته است و دلیل عرضه ETF را آماده نبودن زیر ساخت های  لازم در پالایشگاه ها  اعلام کرده است. حال به نظر می رسد  بعد از اعلام خبر عدم عرضه " ای تی اف " دوم در ابتدای شهریور ماه موجی از گمانه زنی‌ها در محافل مختلف اقتصادی مطرح شده است و اختلاف نظر دو وزارت خانه نفت و اقتصاد منافع مردم را در معرض ریسکهای جدی قرار داده است.

و نکته قابل توجه این است که پالایشگاه‌ها دعوای اصلی بر سر مدیریت این صندوق باشد و اگر سهام موجود به صورت ETF  عرضه شوند به نظر میرسد مدیریت صندوق بر عهده وزارت اقتصاد باشد و اگر عرضه به صورت بلوکی انجام شود احتمالا با انجام خرید از سوی زیر مجموعه‌های وزارت نفت مدیریت در نهایت در وزارت خانه مذکور باقی بماند.

در ادامه این سلسله اتفاقات سازمان خصوصی سازی در بیانیه ای نوشت:  بر اساس تبصره دو قانون بودجه سال ۱۳۹۹ کل کشور، به دولت اجازه داده شده است که باقیمانده سهام دولت در شرکت­ها را به روش­های معمول و یا از طریق صندوق­های سرمایه­ گذاری قابل معامله (ETF) عرضه و به فروش برساند. و بر این اساس مسئولیت تأسیس این صندوق­ها بر عهده وزارتخانه تخصصی مربوطه گذاشته شده است و هیچ دستگاهی غیر از دستگاه تخصصی مربوطه(که در مورد صندوق دارا دوم وزارت نفت می باشد)، حق تشکیل صندوق را ندارد و این مجوز قابل انتقال به هیچ دستگاه اجرایی دیگری نیست. لذا موضوع اعطای اختیار توسط وزارت نفت و شرکت پخش و پالایش فرآورده­های نفتی به وزارت امور اقتصادی و دارایی هیچگونه موضوعیت قانونی ندارد.

شرکت نفت: برای ارائه دارا دوم مشکلی نداریم

در همین بین روابط عمومی شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران در پاسخ به اظهارات آقای صالح رییس  سازمان خصوصی سازی در خصوص عدم همراهی وزارت نفت برای واگذاری سهام پالایشگاه ها با اظهار تعجب از مطالب اظهار شده توسط ایشان، اعلام کردطبق آخرین نظر جناب آقای دژپسند وزیر محترم امور اقتصادی و دارایی، قرار شد سهام پالایشگاه ها به صورت بلوکی فروخته شود و لذا با انتخاب این روش عرضه، دیگر لزومی به تشکیل صندوق ETF نبوده است.

 در هر حال در صورت تغییر این نظر و تصمیم برای تشکیل صندوق ETF، این شرکت و وزارت نفت آماده بوده و هستند که تمامی اختیارات خود را در این خصوص به وزیر و وزارت محترم امور اقتصادی و دارایی، تفویض نماید

ماجرای ETF از صفر تا صد

متعاقب این ظرفیت قانونی، در ابتدای سال جاری هیأت محترم وزیران به وزارت امور اقتصادی و دارایی اجازه داد تا در قالب 3 صندوق سرمایه­ گذاری قابل معامله (ETF) باقیمانده سهام دولت را به شرح زیر واگذار نماید:

صندوق سرمایه ­گذاری قابل معامله بانک و بیمه، شامل باقیمانده سهام دولت در بانک­های صادرات، ملت، تجارت و شرکت­های بیمه البرز و اتکایی امین.

  صندوق سرمایه­ گذاری قابل معامله پالایشی شامل باقیمانده سهام دولت در پالایشگاه­های اصفهان، تهران، بندرعباس و تبریز.

صندوق سرمایه ­گذاری قابل معامله صنایع خودرویی و فلزی شامل باقیمانده سهام دولت در شرکت­های ایران خودرو، سایپا، فولاد مبارکه و ملی صنایع مس.

همانگونه که ملت شریف مستحضرند وزارت امور اقتصادی و دارایی به عنوان دستگاه تخصصی بانک­ها و بیمه­ ها در اردیبهشت ماه جاری صندوق دارایکم را تشکیل و واحدهای آن صندوق را از طریق پذیره نویسی به عموم مردم عرضه نمود.

در خصوص تأسیس صندوق سرمایه ­گذاری قابل معامله پالایشی، علیرغم پیگیری­های مکرر و تشکیل چندین جلسه با مسئولین مربوطه در وزارت نفت در سازمان خصوصی سازی برای تأسیس صندوق سرمایه­ گذاری قابل معامله پالایشی، متاسفانه زیرساخت های لازم برای تاسیس این صندوق توسط آن وزارتخانه فراهم نگردید و در نتیجه این صندوق تأسیس نگردید. پس از اینکه روش واگذاری باقیمانده سهام دولت در پالایشگاه ها از طریق ETF  پالایشی به نتیجه نرسید لاجرم سازمان خصوصی سازی پیشنهاد عرضه باقیمانده سهام دولت در این چهار پالایشگاه به صورت بلوکی را به هیات واگذاری ارائه داد و بر آن اساس هیات محترم واگذاری اجازه عرضه بلوکی پالایشگاه های فوق را به این سازمان اعطا نمود.

لازم به ذکر است در صورتی که عرضه بلوکی این پالایشگاه ها موفق نباشد سازمان خصوصی سازی به صورت خرد و تدریجی و به صورت عرضه شناور باقیمانده سهام این پالایشگاه ها را به عموم مردم در بازار سرمایه عرضه می نماید.

با اعتماد مردم بازی نکنید

در همین راستا خبرنگار گسترش نیوز به سراغ یک کارشناس بازار سرمایه رفت و نظر وی را در این مورد پرسید.

بردیا امیر تیموری کارشناس بازار سرمایه در گفتگو با خبرنگار بورس گسترش نیوز درباره عدم عرضه پالایشگاهی‌ها به عنوان ETF  اظهار کرد: اتفاقی که امروز درباره عرضه صندوق دارا دوم با نمادهای پالایشی رخ داد بزرگترین خسارتی را به اعتماد مردم به بازار سرمایه وارد کرد پیش از این مردم به علت برخی مسائل حاکمیتی اعتماد خود را به برخی از مسولان از دست داده بودند اما امسال با صحبت هایی که سران کشور درباره حمایت  بازار سرمایه زدند مردم به بازار سرمایه اعتماد و سرمایه های خود را به این بازار سرازیز کردند،‌ که باعث رشد فوق العاده شاخص بورس گردید به طوری که رشد شاخص در شش ماه گذشته معادل ده سال گذشته بوده است.

وی ادامه داد: بازار بورس با جمع آوری نقدینگی موجب کاهش تورم خواهد شد در  نهایت سبب تولید و اشتغال در کشور می گردد. اما اکنون سازمان خصوصی که پیش تر اعلام کرده بود که صندوق سرمایه گذاری دارا دوم در راه است  به یکباره اعلام کرد که به علت عدم موافقت توسط وزارت نفت عرضه ETF دوم انجام نمی گیرد.

رئیس جمهور به موضوع صندوق ETF دوم ورود کند

این حرکت سازمان خصوصی سازی به نوعی بازی با اعتماد مردم است و خسارت آن بسیار بیشتر از اتفاقات امروز بورس است که نماد ها قرمز و منفی بودند و اگراین رویه ترمیم گردد و همچنان شاهد این روند باشیم در آینده نتیجه ای جز خروج پول از سرمایه را در پینخواهد داشت.

امیر تیموری در ادامه بیان داشت: این روند سبب می شود دولت برنامه ها و اهدافی را که قصد داشت با بورس پیش ببرد نتواند پیاده کند که در این موضوع شخص آقای رییس جمهور که به مردم درباره بورس مرتباً وعده و قول هایی داده است باید فوراً به این قضیه ورود کند و از این بی تدبیری و خسارت های  ناشی از آن جلوگیری کند.

وی افزود: نکته دیگری که قابل توجه است این است که شرکت پخش و پالایش نفتی در هفته گذشته به شدت شهام خود را  نمادهای پالایشی مثل شتران، شبندر، شپنا و شبریز را روی قیمت تابلو می فروخت که این امر بیانگر این است که این شرکت ها از قبل از عدم دارا دوم خبر داشتند و این احتمال را می دادند که با اعلام عمومی این خبر شاخص منفی شود.

این کارشناس بورس ادامه داد: این رانت اطلاعاتی شرکت پالایش و پخش و پولی که از مردم جذب کرده است یک تخلف بسیار بزرگی است. و حتا اگر دارا دومی هم درکار نباشد مسئولان باید با عوامل این بی اعتمادی برخورد کنند. زیرا که دولت باید پناهگاه مردم و سرمایه های آنان مردم باشد،‌ و با مردمی که برای حفظ ارزش پولشان دارایی، مسکن و ماشین خود را فروخته اند و به بورس آمده اند نباید اینگونه برخورد کرد.

جواب سرمایه از دست رفته مردم را چه کسی می دهد؟

امیر تیموری در پایان اظهار کرد: بنظر می رسد که نمایندگان مجلس و اعضا کمیسیون اقتصادی به این ماجرا واکنش نشان دهند و از سلب اعتماد مردم جلوگیری کنند زیرا اگر این اتفاق رخ دهد تمام پیش بینی های اقتصادی دولت در پرده ابهام قرار می گیرد،‌ضمن اینکه وزیر اقتصاد متاسفانه اعلام کرده است که زیر ساخت عرضه پالایشی ها در ETF آماده نبوده است که در جواب ایشان باید گفت اگر این صندوق آماده نبوده است چرا دوماه به بهانه های مختلف قیمت را بالا بردید و به بالاترین قیمت در تابلو بورس فروختید و اکنون جواب سرمایه از دست رفته مردم را چه کسی می دهد؟

استیضاح وزیر نفت و ربطش به این ماجرا

در آخر باید بیان داشت که  این داستانها یک سرش به  وزیر نفت می‌رسد که بی ربط با بحث استیضاح وی نیست. آقایان مسئول به یاد داشته باشید که اقتصادِ این کشور و سرمایه 80 میلیون ایرانی،  زمین بازی شما نیست و از یاد نبرید با این اقدامات تیشه ای که بر ریشه ی این بازار میخورد اگر به سرعت ترمیم نشود همه بنا را فروخواهد ریخت و اعتمادی که به سادگی به دست نیامده از دست می رود.