خطر ریزش بورس چقدر است؟

بورس طی دو روز حدود ۱۸۰ هزار واحد اصلاح داشته و با وجود اینکه قبلا از شاخص دو میلیون عبور کرده بود بار دیگر به زیر این عدد رسید و هرچند شاخص کل با تکمیل پولبک به یک میلیون و ۸۰۰ هزار واحد رسیده است اما به احتمال زیاد تا نیمه هفته آینده شاهد افزایش تقاضا و برگشت خواهیم بود، ولی اگر شاخص کل زیر این عدد تثبیت شود، خطر ادامه اصلاح تا یک میلیون و ۶۵۰ هزار واحد را بسیار زیاد خواهد کرد.

البته نباید نادیده گرفت که در ساعات آخرین بازار روز شنبه، سرانه خرید بازار کمی بهبود یافت و نسبت خریدار به فروشنده بازار نیز افزایش یافت، به طوری که از ۰.۵۷ ساعت ابتدایی بازار به ۰.۶۳ ساعت های پایانی رسید و همین احتمال بازگشت بورس در روز های آتی را تقویت می کند.

از این رو به نظر می رسد بازار در کوتاه مدت برگشت می‌کند و اعداد قبلی را می‌بیند، زیرا اقتصاد ایران از بانک پایگی به سمت بازار پایگی رفته است و با توجه به اینکه سهام شناور سهم ها افزایش پیدا خواهد کرد و عامه‌ی مردم بیشتر سهامدار شرکت ها خواهند بود، این افزایش سهام شناور به افزایش عمق بازار منجر خواهد شد که در کنار عرضه اولیه های پر تعداد، دست سرمایه گذار را برای انتخاب سهم باز خواهد کرد، بنابراین روند بازار بورس ایران در میان مدت و بلند مدت رو به رشد است اما نه با شیب قبلی.

بدین جهت سهم هایی که با این رشد دلار از زیان به سود می‌رسند، سهم هایی که خط تولید جدید راه اندازی می کنند و یا سهم هایی که تحول اساسی در مدیریت یا سهامداری آنها اتفاق بیافتد و همچنین سهم هایی که به بازارهای جدید دسترسی پیدا می‌کنند؛ در ادامه نیمه دوم ۹۹ سهام کم ریسک بازار بورس خواهند بود. به عبارت دیگر تحلیل های بنیادی بار دیگر ملاک عمل رشد ارزش سهام خواهد شد و هر سهمی دیگر ارزش خرید و حتی نگهداری ندارد و بازار در حال رفتن به سمت تک سهم ها بنیادی و ارزشمند است.

جو روانی مسلط بر بازار بورس

در حال حاضر این فرضیه هم استوار است که بازار روند خودش را دنبال می کند و کاری به اتفاقات ندارد و معمولا این معامله گرهای بازار هستند که اتفاقات بازار را به اخبار گره می زنند، بدین معنی که ذهن کلا برای رد عدم تحلیل خودش دنبال اخبار می گردد تا خودش را آرام کند، برای نمونه زمان منفی بازار به دنبال اخبار منفی می گردد و زمان مثبت بازار به دنبال اخبار مثبت است. بنابراین ابتدا باید توجه داشت در شرایط کنونی فشار فروش بیشتر روی یک سری سهم و گروه است که در چند وقت اخیر با دستکاری و حمایت مصنوعی رشد کردند، بقیه بازار کمتر صف فروش بودند هرچند معاملات در رنج منفی انجام می شد.

شاخص کل در محدوده ۱۹۴۰-۱۹۲۰ میلیون واحدی، محدوده حمایتی بسیار مناسبی داشت و به میانگین ۲۸ روزه برخورد می کرد اما به این حمایت واکنش نشان نداد؛ اتفاقی که شاید در نیمه دوم هفته پیش رو بتواند روند مثبت خودش را نشان بدهد و اکثر سهم های بازار روند تعادل و مثبت را در پیش بگیرند، از این رو بهترین حالت ممکن بازار هفته آینده این است که از منفی کامل شروع کند و کم کم به سمت تعادل پیش روی کند و بعد از این فرضیه البته باید قدرت خریدارها هم سنجیده شود، زیرا بازار هنوز هم نیاز به دست به دست شدن و حجم خوردن دارد.

 شاید اگر اجازه می دادند بازار روند عادی خودش را طی می کرد و مانند خرداد سریع اصلاح خودش را انجام می داد، زمانی که سقف کانال صعودی در محدوده ۱.۶ میلیون را شکست، بازار این وضعیت الان را نداشت با این حال بازار هنوز هم جای رشد بسیار در میان مدت دارد و توجه و تمرکز نقدینگی به سمت این بازار بزرگ است. بنابراین اهداف شاخص و بازار در میان مدت بالاست حتی اگر در کوتاه مدت با نوسانات زیادی همراه باشد.

منافع دولت در نوسانات بورس چیست؟

چندی پیش صندوق ثبات بازار سرمایه به پیشنهاد سازمان بورس و اوراق بهادار و بر اساس یکی از مواد قانون رفع موانع تولید شکل گرفت که در  آن قانون تصریح بر ایجاد صندوق ثبات بازار سرمایه به عنوان یک تکلیف قانونی شده است. اعضای صندوق ثبات بازار سرمایه را سازمان بورس و اوراق بهادار، بانک مرکزی، سازمان برنامه و بودجه، وزارت امور اقتصادی و دارایی و صندوق توسعه ملی تشکیل می دهند. در واقع این صندوق قرار بود در راستای جلوگیری از نوسانات و ریسک شرایط خاصی که در بازار سرمایه بوجود آید تشکیل شود و باید همچون صندوق هایی که پشتیبانی و حمایت از اقتصاد کشور را صورت می دهند، به ثبات در بازار سرمایه و جلوگیری از نوسانات خیلی زیاد و حرکات انفجاری در این بازار کمک کند؛ حال سوال این است که آیا هنوز وقت کمک به بازار نرسیده است؟

بورس در چند روز اخیر پس از انتشار خبرهای درباره گشایش اقتصادی، حذف دارا دوم و اختلال کارگزاری ها بیشترین اصلاح شاخص در یک روز را تجربه کرد، هرچند خیلی ها معتقدند حقوقی های بی مسئولیت عامل این ریزش هستند؛ با این حال سرنوشت شاخص کل به معاملات روزهای آینده گره خورده و اگر به زیر یک میلیون و ۷۵۰ هزار واحد برود خطر ریزش تا یک میلیون و ۶۰۰ واحد را پیش رو خواهد داشت.