صندوق ETF دولتی بخریم یا نه؟

بعد از رونقی که در بازار سرمایه رخ داد و با توجه به رکودی که در سایر بازار ها به وجود آمد دولت از اوایل سال جاری به منظور هدایت نقدینگی به سمت این بازار، حمایت از قشر ضعیف جامعه، افزایش درآمد خانوارها، کاهش نرخ بیکاری، هدایت اقشار مختلف جامعه به سمت بازار سرمایه و …. اقدام به عرضه سهام مازاد خود در صنایع مختلف در قالب ۳ صندوق ETF سرمایه‌گذاری دولتی کرده است.

اولین صندوق ETF سرمایه‌گذاری با نماد دارا یکم متشکل از سهام دولت در بانک‌های صادرات، ملت و تجارت و همچنین شرکت‌های بیمه اتکایی امین و البرز بود که با ۲۰ درصد تخفیف در اوایل اردیبهشت ماه سال جاری ارائه شد. با توجه به استقبالی که از سوی فعالان بازار نسبت به این صندوق به عمل آمد دولت برای بار دوم اقدام به ارائه سهام خود در قالب صندوق واسطه‌گری دارا دوم با نماد پالایش یکم متشکل از سهام باقی مانده دولت در صنایع پالایشی و پتروشیمی (نمادهای شتران، شپنا، شبندر و شبریز) کرد. پذیره‌نویسی این صندوق در روزهای نخستین مردادماه امسال انجام شده و یک ماه پس از تاریخ پذیره‌نویسی سهامداران مجاز به انجام معامله بر روی این صندوق می‌باشند.

پس از ارائه این صندوق شنیده‌ها حاکی از این است که دولت قصد ارائه سومین ETF خود را با نام صندوق دارا سوم متشکل از سهام باقی مانده دولت در شرکت‌های فلزی و خودروسازی بوده و شامل شرکت‌های ملی مس ایران، فولاد مبارکه، ایران‌خودرو و سایپا می‌باشد را دارد.

با توجه به زمان پذیره‌نویسی دو صندوق ETF دولتی اول و دوم و فاصله زمانی که بین ارائه این دو صندوق وجود داشت انتظار می‌رود که صندوق دارا سوم نیز در ۳ ماه سوم سال و حداکثر تا قبل از دی ماه در بازار بورس ارائه گردد. سقف خرید در برای هر فرد در مجموع صندوق‌های دارا یکم و دارا دوم ۵ میلیون تومان بوده است و این به این معنا است که هر شخص در مجموع تنها قادر به خرید تا سقف ۵ میلیون تومان از مجموع این دو صندوق می‌باشد.

نحوه ارائه و خرید این صندوق‌ها با عرضه اولیه شرکت‌ها متفاوت می‌باشد از این رو سهامداران باید دقت کافی را در هنگام خرید این ETFها داشته باشند و با اطلاعات کامل اقدام به خرید سهام آنها کنند. از جمله مزیت‌های این صندوق‌های سرمایه‌گذاری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

۱- این صندوق‌ها با ۲۰ تا ۳۰ درصد تخفیف ارائه می‌گردند.

۲- هیچ‌کدام از آنها مشمول مالیات نمی‌گردند.

۳- محدودیت سنی برای خرید سهام این ETFهای دولتی وجود ندارد و افراد در هر رده سنی می‌توانند اقدام به خرید این سهام‌ها کنند.

۴- برای خرید این صندوق‌ها نیاز به داشتن کد بورسی نیست و تنها با مراجعه حضوری به بانک‌ها یا با استفاده از اپلیکیشن‌های مخصوص و با ارائه کد ملی خود می‌توانند اقدام به خرید این نوع سهام کنند.

توجه شود که حتی برای خرید حضوری و از طریق بانک‌ها نیز نیاز به ثبت‌نام در سامانه سجام حداقل تا مرحله احراز هویت می‌باشد.

۵- با توجه به اینکه سهام این صندوق‌ها از شرکت‌های دولتی تشکیل شده که عمدتا شرکت‌هایی با حجم بزرگ و بازدهی بالا هستند انتظار می‌رود که از سوددهی خوبی برخوردار بوده و ریسک کمتری نسبت به سایر ETFهای موجود در بازار داشته باشند.

۶- سرعت نقدشوندگی در صندوق دارا سوم همانند دو صندوق قبلی یعنی دارا دوم و دارا یکم‌ها بالاتر از سایر صندوق‌ها و سهام شرکت‌های موجود در بازار است.

۷- مسئولیت نقدشوندگی سهام این صندوق‌ها بر عهده مدیر صندوق می‌باشد و این افراد تلاش می‌کنند تا حتی‌الامکان از نوسانات شدید قیمتی سهام این صندوق‌ها جلوگیری کنند.

با توجه به ویژگی‌هایی که در بالا برای مجموع ۳ صندوق ETF سرمایه‌گذاری دولتی ذکر شد و همچنین با توجه به شرایط فعلی بازار سرمایه و اقبال عمومی که برای این بازار وجود دارد و حمایت‌هایی که دولت از این صندوق‌ها به عمل آورده است انتظار می‌رود که خرید سهام آنها به صرفه و سودده باشد.

با این حال توصیه می‌شود که در هنگام پذیره‌نویسی و خرید سهام این صندوق‌ها دقت کافی را داشته و با مطالعه کامل در رابطه با شرایط خرید و فروش سهام‌ها، سقف خرید آنها، قوانین و پروتکل‌های مربوط به این ETFها و …. اقدام به خرید این سهام‌ها کنند.

توجه به این نکته لازم است که بعد از مدت مشخص شده برای پذیره‌نویسی این صندوق‌ها از جمله دارا سوم از سوی دولت، سهام آنها به مدت یک ماه قفل شده و حق انجام معامله بر روی آنها برای سهامداران وجود ندارد. پس از مدت مشخص شده و آزاد شدن این سهام‌ها برای فروش آنها بر خلاف شرایط خریدشان داشتن کد بورسی برای سرمایه‌گذاران الزامی می‌باشد و افرادی که دارای کد بورسی نبوده و با مراجعه حضوری به بانک‌ها یا از طریق اپلیکیشن‌های موجود و ارائه کد ملی خود اقدام به خرید کرده بودند ملزم به ثبت نام در سامانه سجام و دریافت کد بورسی برای انجام معاملات می‌باشند.