تصمیم بورسی جدید صف‌های فروش را جمع می‌کند؟

صف‌های فروش بورس و روزهای قرمز پیاپی، فضایی از اضطراب و نگرانی را بر بازار سرمایه کشور حاکم کرده است. در این شرایط دولت راه نجات بورس را تزریق نقدینگی می‌داند. دولت دقیقاً می‌خواهد چه کند و آیا این نسخه موثر واقع می‌شود؟ برای یافتن پاسخ سوال خود با گسترش‌نیوز همراه باشید.

اخیراً خبری مبنی شد مبنی بر این‌که دولت برای حمایت احیای بورس قصد دارد یک درصد از منابع صندوق توسعه ملی را به بازار سرمایه وارد کند. در همین راستا شورای عالی بورس، در جلسه‌ای که چندی با حضور اعضای این شورا برگزار شد چند مصوبه را ابلاغ کرد یکی از آنها تکیه بر منابع صندوق ملی توسعه بود. هدف از این کار، تقویت و عمق بخشیدن به بازار سرمایه، کاهش ریسک، افزایش نقدشوندگی، اطمینان‌بخشی و تکمیل ابزارهای بازار سرمایه اعلام شد. بررسی نظرات اقتصاددانان و کارشناسان اقتصادی نشان می‌دهد که بیشتر آنها این اقدام را شتابزده و کارشناسی نشده می‌دانند و معتقد هستند که بعید است بتواند باعث رونق بورس

شود.

دو ابهام مالی و قانونی

ابهامات مالی و قانونی مصوبه هم بر پیچیدگی موضوع افزوده است. رقم دقیق اعتبار در نظر گرفته شده مشخص نیست چون کسی نمی‌داند که حجم این صندوق درحال‌حاضر دقیقاً چقدر است. از طرف دیگر کارشناسان درباره قانونی بودن این اقدام هم اختلاف‌نظر دارند. گروهی دیگر تزریق نقدینگی را مصداق نسخه‌پیچی دستوری می‌دانند و معتقد هستند که این نوع راه‌حل‌ها نه‌تنها تاثیر مثبت و بلندمدت به جا نخواهد گذاشت بلکه ممکن است نتیجه عکس دهد و به‌عنوان‌مثال تورم‌آفرین شود.

روزهای دیگر چه می‌شود؟

سهراب دل‌انگیزان، اقتصاددان و استاد دانشگاه دراین‌باره به خبرنگار گسترش‌نیوز گفت: «یکی از پیشنهادات دولت برای کمک به بورس آن بوده که یک درصد از منابع صندوق توسعه ملی برداشت و در بورس استفاده شود. اگر ارزش صندوق توسعه ملی ما حدود ۱۰۰ میلیارد دلار باشد یک درصد آن حدود یک میلیارد دلار خواهد بود. به‌عبارت‌دیگر یک درصد از ارزش صندوق ملی حدود بیست‌وچند میلیارد دلار است. باید توجه داشت مجموع ارزش صف فروشی که در عرض یک روز شکل می‌گیرد حدود ۲۰ هزار میلیارد تومان است. این به آن معناست که با اعتبار اختصاص داده شده فقط می‌توان صف فروش یک روز را حل کرد. اگر روزهای بعد هم شاهد شکل‌گیری صف‌های فروش باشیم تکلیف چیست؟».

ترس از ریزش فراوان

این اقتصاددان و استاد دانشگاه در ادامه افزود: «در این صورت منابع صندوق توسعه ملی هم هدر می‌رود. به کار کارشناسی نیاز است. با این نوع برنامه‌های موقتی و کوتاه‌مدت نمی‌توان مشکل را حل کرد. درحال‌حاضر آنچه بازار سرمایه ایران را با مشکل مواجه کرده، انباشت ترس از ریزش فراوان است. این ترس باعث شده که همه فروشنده باشند. اگر قرار به پایان دادن به صف فروش باشد نخستین کسانی که اقدام به فروش خواهند کرد خود حقوقی‌ها خواهند بود. در این صورت سر مردمی که با سرمایه‌های خرد به این بازار وارد شده‌اند به قول معروف بی‌کلاه می‌ماند. با این نوع راهکارها نه تنها نمی‌توان مشکل را حل کرد بلکه به نوبه خود به مشکلات اضافه می‌شود. به عنوان یک کارشناس خواهش من است از راهکارهایی که ممکن است زیان‌بخش باشد استفاده نشود. از راه‌حل‌های دم‌دستی باید اجتناب کرد».

وی در ادامه اظهار کرد: «راهکارهایی مثل تمهید صندوق ضمانتی برای سهام در شرایط عادی می‌تواند نتیجه‌ای داشته باشد. در دوران عادی سهام ممکن است از این قبیل راهکارها استفاده شود تا انباشت ترس رخ ندهد. وقتی وارد این مرحله شدیم دیگر این قبیل اقدامات نتیجه نخواهد داد چون وحشت ایجاد شده باید تخلیه شود».

به‌هرحال تصمیم جدید همچنان بلاتکلیف مانده و هنوز اجرایی نشده است. زمزمه‌های این طرح، اوایل اندکی به بازار بورس جان داد اما این تاثیر مقطعی و موقتی بود.