این سهام برای سرمایه گذاری عالی است!

به طور کلی دو متغیر مهم پیش‌روی بورس قرار دارد که همچنان بلاتکلیف است؛ یکی نرخ بهره و دیگری نرخ دلار است. به نظر می‎رسد سرنوشت متغیر نرخ بهره به نوسانات آینده دلار موکول شده است. بنابراین می‌توانیم بسته به مسیر آتی دلار در خصوص آینده بازار سرمایه دو سناریو در نظر بگیریم.

یک سناریو ثبات دلار در سطوح کنونی و حتی افزایش آن است. در صورت وقوع این سناریو بازار یک دست مثبت خواهد بود و حداقل در کوتاه مدت فرقی ندارد که سرمایه‌گذار چه سهامی در سبد سرمایه‌گذاری خود داشته باشد. از این رو سهام دارویی‌ها نیز می‌تواند مانند دیگر شرکت‌های بورسی رشد خواهد کرد.

اما در سناریوی دوم، ریزش دلار قرار دارد. اگر نرخ دلار در مسیر کاهشی قرار گیرد، سهم‌هایی جذاب خواهند بود که در مقابل ریزش مقاومت بیشتری داشته باشند و بتوانند در افق زمانی معقول زیانی متوجه سهامدار نکنند. این سهم‌ها شامل شرکت‌هایی می‌شوند که درآمدهای ریالی دارند و درآمدشان وابسته به نوسانات نرخ ارز نیست. در حالت ایده‌ال نیز شرکت‌هایی هستند در شرایط درآمدی ثابت، از محل کاهش مخارج به دنبال کاهش نرخ ارز با افزایش سودآوری مواجه می‌شوند.

صنایعی که هنوز با نرخ ارز 4200 تومانی در ارتباط هستند، در این دسته قرار می‎گیرند. چراکه این صنایع شامل نرخ‌گذاری دستوری هستند و در تاریخ اقتصادی ایران خیلی بعید است که این دسته از اقلام با کاهش قیمت مواجه شوند. صنعت دارو دارای چنین ویژگی‎هایی است.

افق سودآوری شرکت‌های وابسته به ارز ۴۲۰۰ تومانی

در خصوص چرایی اینکه چرا صنعت دارو در این گروه قرار می‎گیرد و چرا احتمال کاهش نرخ دارو کم است، می‌توان دستورالعمل نرخ گذاری در این صنعت را مورد توجه قرار داد.

پارامتر اول در نرخ‎گذاری اقلام دارویی، بهای تمام شده تولید دارو است که شامل مبلغ مواد مصرفی، هزینه دستمزد و هزینه سربار است. سپس چند حاشیه به بهای تمام شده‌ اضافه می‌شود که در مجموع حاشیه‌ سود ناخالص صنعت دارو را تشکیل می‌دهند. حاشیه سود این شرکت‌ها حدود 35 درصد در نظر گرفته می‎شود.

در گام بعد هزینه مواد مصرفی را مورد توجه قرار داده ایم. تنها یک دسته از ماده مصرفی ساخت دارو  شامل ارز ۴۲۰۰ تومانی می‌شود، این دسته نیز مواد موثره داروهای کاملا ضروری است.

بنابراین اگر سناریوی کاهش نرخ ارز اتفاق بیافتد، با توجه به همه حاشیه‌های ارز ۴۲۰۰ تومانی احتمال یکسان شدن ارز در سال ۱۴۰۰ وجود دارد. اگر نرخ‌ ارز روی ۱۴ هزار تومان تا حدود ۲۲ هزار تومان (نرخ ارز در آخر تابستان امسال) یکسان شود نرخ دارو نه تنها کاهش نمی‎یابد بلکه بین ۷۰ تا ۱۵۰ درصد افزایش می‌یابد. بنابراین احتمال کاهش نرخ دارو بسیار بعید است.

کدام شرکت‌ دارویی؟

اگر با یک فرض ثابت، افزایش نرخ دارو در نظر گرفته نشود و فرض کنیم شرایط تابستان گذشته در 4 فصل آتی تکرار شود. دو سهم درهاور و دسبحان دارای P/E پیشنگر کمتر از 8 و برای سرمایه‌گذاری مناسب هستند. این دو شرکت در تابستان مشمول افزایش نرخ شدند از این رو با رشد سود همراه شدند. از آنجایی که این افزایش نرخ در میانه‌های تابستان اعمال شد، احتمالا رشد سود این شرکت‌ها در پاییز نسبت به تابستان رخ خواهد داد.

اگر با چنین فرضی P/E دیگر شرکت‌های دارویی را محاسبه کنیم، می‌بینیم که  P/Eپیشنگر بسیاری از شرکت‎های دارویی در محدوده‌‎ای قرار دارد که با افزایش نرخ فروش می‌تواند به زیر 8 مرتبه کاهش یابد. 

زیرا شرکتی که 50 درصد مواد مصرفی خود را با دلار 4200 تومانی دریافت می‎کند، اگر سال آینده با نرخ نیمایی(فرض 16 هزار تومان) محصولات خود را تهیه کند، با افزایش 2 برابری نرخ‎ مواجه خواهد شد. از آنجایی که حاشیه سود شرکت‌های دارویی بنا به دستورالعمل نرخ‌گذاری تقریبا ثابت و حدود 35 درصد باقی می‌ماند، تعداد شرکت‌هایی که P/E پیشنگرشان به زیر 8 واحد می‌رسد افزایش خواهد یافت.

بسته به اینکه هر شرکتی چند درصد از مواد مصرفی خود را با نرخ دلار 4200 تومانی دریافت می‌کند، این سود می‌تواند بزرگتر شود. به طور مثال داروپخش و داروسازی فارابی، افزایش نرخ جدی را تجربه نکرده‎اند چون اکثر تولیدات آنها جزو داروهای ضروری است و اگر افزایش نرخ شامل حالشان شود، رشد سودشان کاملا محسوس خواهد بود.

کاهش ریسک با دارویی‌ها

در نهایت باید گفت اگر یک افق دید یک ساله داشته باشیم، سهم‌های خوب و بزرگی در صنعت دارو وجود دارد که می‌توانند سطح قیمتی خود را حفظ و سود کنند. با این حال در مقطع کنونی جذابیت شرکت‌های دارویی سودی نیست که نصیب سهامداران می‌کند، بلکه بیشتر کم کردن ریسک و ضربه‌گیری این صنعت در شرایطی است که سناریوی کاهش نرخ دلار مطرح است.