نظر ۴ کارشناس بورس درباره سیگنال‌فروشی

احمد پویانفر مدیرعامل مشاوره سرمایه‌گذاری آیکو، حسین خزلی‌ و همایون دارابی دو کارشناس بازار سرمایه و علیرضا تاجبر عضو هیأت مدیره کارگزاری اقتصاد بیدار درخصوص ابعاد مختلف موضوع سیگنال‌فروشی و نقش سازمان بورس ، شرکت های حقوقی و کارگزاری ها در گسترش یا توقف این رویداد به گفت و گو پرداختند که بدین شرح است:

سیگنال فروشان در کسری از ثانیه میلیاردها تومان به جیب می‌زنند

احمد پویانفر درخصوص اینکه آیا فقط در ایران سیگنال‎فروشی داریم یا در دیگر کشورها هم است؟ گفت: در ایران تقریباً آنچه اتفاق می‌افتد در جای دیگری نیست. فرآیند ارائه مشاوره در هر کاری نیاز به هزینه دارد چراکه پردازش اطلاعات و تحلیل آماری کار هزینه‌بری است. افرادی که این کار را انجام می‌دهند دنبال منافع اقتصادی هستند که می‌تواند مشروع یا غیرمشروع باشد و چون در قوانین بورس، سازوکاری برای اشخاص حقیقی دیده نشده و به آنها این اجازه را نمی‌دهند تا مشاوره بدهند، مسیر دیگری را انتخاب می‌کنند و فعالیت آنها از نظر قانون غیرمجاز است.

وی افزود: در قانون ملاحظاتی دیده شده که جلوی این کار گرفته شود و سازمان بورس متولی آن است اما متأسفانه چند عامل دست به دست هم داده و نمی‌شود با این جرایم مقابله کرد. انتقاد بزرگی به سازمان بورس و دیگر بورس‌ها به‌دلیل عدم سرمایه‌گذاری در حوزه نظارت وارد است. درآمد این نهادها در یکسال گذشته ۱۰برابر افزایش پیدا کرده و در مقابل هزینه‌ها دو برابر رشد کرده است. اگر اولویت نخست بورس‌ها معاملات است اولویت دوم، نظارت بر شبکه‌های اجتماعی و سیگنال‌فروشی است که متأسفانه در این حوزه هیچ کاری انجام نداده‌اند.

پویانفر درباره اینکه سیگنال‌فروشان چه میزان درآمد دارند، توضیح داد : جایی نیست که روی آنها کار مطالعاتی کرده باشد تا میزان درآمد را برآورد کند. برخی سیگنال فروشان به تعدادی از گروه‌های خانوادگی محدود می‌شوند اما برخی نظام‌مند هستند و با ابزارهای پیشرفته از طریق ایجاد شبکه‌ها به بازار جهت می‌دهند. برآوردهای اولیه نشان می‌دهد اینها می‌توانند به‌راحتی میلیاردها تومان سرمایه را در کسری از ثانیه با دستکاری قیمت‌ها و اطلاعات دستکاری شده و مخدوش و ایجاد صف خرید و فروش برای سهام مختلف بدست آورند. خیلی از اینها در خارج حساب کاربری باز کرده‌اند و سازمان بورس هم در حوزه نظارت سرمایه‌گذاری نمی‌کند.

نقطه ضعف سازمان بورس در عدم افشای پرونده‌های سیگنال فروشان

حسین خزلی با اشاره به اینکه باید سازمان بورس به سمت بهره‌گیری از فناوری‌های رایج دنیا برود، گفت: اکنون کمتر از ۴۰ شرکت مشاوره سرمایه‌گذاری فعال وجود دارد و طبیعی است با هجوم و نیاز میلیون‌ها سرمایه‌گذاری که در سال ۹۹ درگیر بورس شده‌اند این تعداد توان پاسخگویی ندارند.

برای حل این مساله چند پیشنهاد وجود دارد یکی اینکه سازمان بورس به اشخاص حقیقی واجد صلاحیت مجوز بدهد. نکته دیگر نظارت افکار عمومی است. اگر بتوان کاری کرد دارندگان صفحات مجازی، احراز هویت کامل شوند و با اسامی واقعی فعالیت کنند و مشاوره بدهند این می‌تواند بخش زیادی از مشکلات سازمان بورس را حل کند.

وی افزود: آخرین فناوری مشاوره مالی و سرمایه‌گذاری آنلاین در دنیا روبو ادوایزر است ربات‌هایی با هوش مصنوعی که مشاوره می‌دهند. سیگنال‌فروشی با انگیزه دستکاری بازار و انحراف در روند معمولی بازار انجام می‌شود و در همه جای دنیا با این افراد برخورد محکمی می‌کنند.

بزرگترین پرونده‌های فساد مالی در دنیا هم مربوط به این حوزه است. در دنیا پس از ابزار روبو ادوایزینگ، کپی تریدینگ و نرو تریدینگ آمده بنابراین ابتدا باید فناوری و راه‌حل ایجابی کار کند و در کنار آن با مظاهر فساد هم برخورد شود.

خزلی ادامه داد: چندین پرونده سیگنال فروشی به دستگاه قضایی ارسال شده و چندین پرونده را هم دستگاه امنیتی در حال پیگیری دارد اما یکی از نقاط ضعف سازمان بورس این است که تاکنون این‌گونه پرونده‌ها را افشا نکرده است. درآمد این افراد از سیگنال‌هایی که بصورت اختصاصی می‌فروشند و پولی که بابت حق اشتراک می‌گیرند در برابر درآمدی که از رشد چند ده برابری سهام زیان‌ده و باز کردن آن سهام و انداختن این‌گونه سهم‌ها به مردم کسب می‌کنند، پول خرد است.

سیگنال‌فروشان برای سهام بی‌ارزش بازارسازی می‌کنند

همایون دارابی یکی از دلایل بوجود آمدن سیگنال‌فروشی و تشدید آن از ابتدای سال ۹۹ را ورود سرمایه‌گذاران جدید به این بازار برشمرد و گفت: فعالیت سیگنال فروشان در فضای مجازی غیرقانونی است این وضعیت بستری شد تا افراد مجهول‌الهویه از طریق راهنمایی اشتباه اقدام به داغ کردن سهام کنند و سهم‌هایی را در قیمت‌های بالای به افراد بی‌تجربه واگذار کنند. باتوجه به رویکرد جدید سازمان بورس، ساماندهی فضای مجازی در حال انجام بوده اگرچه هنوز مجوزی برای کارگزاری‌ها و شرکت‌های تأمین سرمایه جدید انجام نشده است.

وی با اشاره به اینکه سیگنال‌فروشان هویتی ندارند و با وجود تلاش‌های پلیس فتا بازهم ردیابی آنها در ایران سخت است، افزود: مدل‌های درآمدزایی این افراد با یکدیگر متفاوت و پیچیده است یعنی یک عده از این کانال‌ها از سرمایه‌گذاران بورسی برای عضویت در کانال حق اشتراک می‌گیرند و یک عده هم بابت دادن هر سیگنال به فرد بورسی، پولی می‌گیرند. در هیچ کجای دنیا مثل ایران فضای مجازی رها شده نیست و حتی اگر در افریقا هم کسی سیگنال‌فروشی کند، تخلف است.

مردم را در بورس تنها گذاشتیم

علیرضا تاجبر درباره سیگنال فروشی برخی کانال‌های تلگرامی به سهامداران تازه وارد گفت: وقتی مردم را تنها می‌گذاریم و خلائی را برای ارائه داده بوجود می‌آوریم، تعدادی کانال‌ در فضای مجازی و از سوی دیگر مؤسسات آموزشی غیرمجاز و یا هر رسانه‌ای که معتبر نیست از این فرصت استفاده کرده و با نیات مختلف چه خوب یا بد اقدام به انتشار داده می‌کنند. مقصر اصلی نقص در قوانین بازار سرمایه است که ۱۵ سال پیش نوشته شده و اما باید در قوانین تجدیدنظر و بصورت ریشه‌ای اصلاح شود.

وی اضافه کرد: در گزارش‌هایی که به دولت ارائه می‌شد، عدد و رقم افرادی که بطور مستقیم وارد بازار سرمایه می‌شدند، مهم بود بنابراین ترجیح داده شد تا آمار ورود مردم به بورس مدام بصورت فردی اعلام شود در حالی که در کشورهای مطرح در زمینه بورس چنین نیست. باید درباره ناشران و دیگر افراد چه سرمایه‌گذار و چه آنها که داده می‌دهند، تمهیداتی در قوانین اندیشیده شود چراکه نوک پیکان قوانین به سمت کارگزاران و شرکت‌های سرمایه‌گذاری است اما در قوانین برای ناشران و افراد حقیقی چیزی اندیشیده نشده است.

تاجبر با اشاره به وجود کارشناسان جوان و فعال در بازار سرمایه از متولیان بازار خواست تا از این ظرفیت استفاده کنند. در این‌باره به یک چشم‌انداز ۱۰ساله آموزشی در حوزه بورس نیاز داریم تا از همه ارکان بازار و فعالان بازار سرمایه، استفاده و جایگاه آنها در سند تعیین شود. نوشتن این سند یک ماه زمان می‌برد ولی در عوض تا ۱۰ سال تقسیم وظایف و جامعه هدف تعیین می‌شود.