نیمه نخست بورس ۱۴۰۰ بهتر است یا دوم؟

 نکته جالب آنکه در نظرسنجی از ۱۰۰ صاحبنظر، تقریبا آرای نزدیک به هم دیده می‌شود. ابهامات مربوط به انتخابات ریاست جمهوری و برجام برخی را نسبت به نیمه دوم سال امیدوار کرده و گروهی رفتار سنتی سهام در دو فصل ابتدایی سال را بیشتر مورد توجه قرار داده‌اند.

بر اساس روندهای تاریخی، عمدتا بورس نیمه اول بهتری از ۶ ماه دوم سال داشته است. بررسی‌های از سال‌های انتخاباتی پیشین نشان می‌دهد حتی در چنین سال‌هایی نیز نیمه اول عموما پربازده‌تر بوده است. به طوریکه شاخص کل در دو نیمه سال ۱۳۹۲ به ترتیب رشد ۶۳ درصدی و ۲۷ درصدی داشته و همچنین در سال ۱۳۸۸ رشد ۴۴ درصدی در مقایسه با ۹ درصدی را طی دو نیمه تجربه کرده است. البته در آخرین دوره انتخابات (سال ۹۶) بازده دو نیمه تقریبا یکسان بوده است.

برای تحلیل دقیق‌تر به سراغ کارشناسان بازار سرمایه رفتیم تا علت پیش‌بینی متفاوت آنها را جویا شویم. تحلیل مهدی جمشیدیان، مهدی طحانی، داریوش روزبهانه، داود کاغذگران و رضا رشوند از نیمه پررونق بورس را از دست ندهید.

چرا نیمه اول بورس پررونق‌تر است؟

سوال: نیمه اول ۱۴۰۰ را بهتر از نیمه دوم ارزیابی کرده‌اید؛ حال آنکه برخی معتقدند به دلیل انتخابات ریاست جمهوری نیمه نخست در ابهام است. تحلیل شما از بهتر بودن بورس در نیمه اول چیست؟

مهدی جمشیدیان: من فکر میکنم در سه سه ماه اول با توجه به انتخابات پیش رو که هیجاناتی را ایجاد می‌کند، قیمتهای کامودیتی که در سطوح مطلوبی دارد و همچنین قرار داشتن در فصل مجامع، بازار بهتری نسبت به نیمه دوم سال داشته باشیم.

مهدی طحانی: نیمه اول سال را بهتر ارزیابی می‌کنم زیرا بورس ما با ابهام خوشحال‌تر است و خیلی از شفافیت لذت نمی‌برد. بنابراین با توجه به ابهاماتی که در حوزه برجام، انتخابات و مسائل مرتبط با آنها وجود دارد پیش‌بینی می‌کنم بورس تهران در نیمه نخست سال عملکرد بهتری از ۶ ماه دوم داشته باشد.

رونق سهام به نیمه دوم موکول می‌شود؟

نیمه دوم ۱۴۰۰ را بهتر از نیمه نخست ارزیابی کرده‌اید. این در حالی است که به لحاظ تاریخی عمدتا نیمه اول و فصل مجامع اوضاع بهتری بر بورس حاکم بوده، علت این پیش‌بینی چیست؟

دلیل اعتقاد من به اوضاع بهتر در نیمه دوم سال آن است که در ۶ ماه اول با شرایط خاصی روبه‌رو هستیم که طی آن متغیرهای اثرگذار بر بورس، وضعیت پیچیده‌ای دارند. از جمله ابهام انتخابات، کشدار شدن بازگشت احتمالی امریکا به برجام و همچنین مقاومت بیشتری که در ساختار سیاسی ایران دیده می‌شود مبنی بر عدم تن دادن به خواسته‌های ایالات متحده. بنابراین معتقدم بازار به تصویر کامل‌تری برای تصمیم‌گیری معنادار نیاز دارد تا بتواند یک روند مشخص پیدا کند.

درباره اینکه روندهای تاریخی نیمه نخست را بهتر نشان می‌دهند نیز توجه به دو نکته ضروری است. اولا، به قول نواح هراری (تاریخ‌دان و نویسنده معروف با کتاب‌هایی مثل انسان خردمند و انسان خداگونه) تاریخ خودش یک سیستم آشوب‌ناک سطح دوم تلقی می‌شود، یعنی آن چیزی که در تاریخ اتفاق افتاده لزوما تکرار نمی‌شود. من معتقدم پیش‌بینی در این حوزه می‌تواند غلط باشد، مثل برخی مقایسه‌ها که با سال ۹۲ صورت گرفت. اما نکته دوم آنکه اگر حتی بخواهیم تاریخی نگاه کنیم، متغیرهای سیستماتیک همیشه اثرگذاری بیشتری بر روند بازار سهام کشورمان داشته است. در واقع، متغیرهایی مثل دلار، نرخ بهره، انتظارات تورمی و بحث‌های سیاسی اثرگذاری بیشتری بر مسیر بورس تهران داشته‌اند. بنابراین، بازار برای حرکت و ایجاد روند نیاز دارد که این متغیرها شکل نهایی‌تری به خود بگیرند که احتمال این رخداد در نیمه دوم سال بیشتر است.

داود کاغذگران: با توجه به فضای ملتهب سیاسی به دلیل انتخابات ریاست جمهوری در سه ماه اول سال به نظرم نوعی سردرگمی وجود دارد که باعث می‌شود اتفاق خاصی در بازار سهام نمی‌افتد. به عبارت دقیق‌تر، محرکی برای سرمایه‌گذاران در نیمه اول سال رخ نمی‌دهد. اما با روی کار آمدن دولت جدید برای آرامش اقتصاد به دنبال تثبیت نرخ ارز و کاهش نرخ بهره حرکت می‌کنند. بنابراین، ۶ ماهه دوم اوضاع بهتری نسبت به اوایل سال رخ می‌دهد. به هر حال مهم‌ترین مسئله انتخابات و ابهامات حول آن مانند میزان مشارکت و نامعلومی کاندیداها است که باعث می‌شود نیمه اول رونق زیادی نباشد.

رضا رشوند: به نظرم در نیمه دوم سال می‌توان شاهد رشد انتظارات تورمی باشیم و تاثیر آن برمتغیرهای کلان می‌تواند محرک نسبی برای بازار سهام باشد.احتمالا در نیم‌سال اول، ثبات نسبی در وضعیت کلی اقتصاد داشته باشیم و نرخ بازده تا سررسید اوراق دولتی همین اطراف ۲۰ تا ۲۲ درصد باشد. سودی که گرچه در وضع کنونی ممکن است برای پول‌های بزرگ جذاب باشد، اما در ۶ ماه دوم ۱۴۰۰ تردید دارم که چنین وضعیتی پایدار بماند.