منتظر سال آرام بورس باشید!

سال ۱۳۹۹، یک سال پرحاشیه و ناآرام برای بازار سرمایه بود؛ به طوری که در ابتدای سال با بالا رفتن قیمت سهم‌ها و همچنین بهتر شدن شرایط بازارهای جهانی، بسیاری از مردم سرمایه‌های خود را وارد این بازار کردند تا یک سرمایه‌گذاری امن و مطمئن را داشته باشند، اما مرداد ماه و همزمان با افزایش قیمت ارز در کشور و فشارهای چندین برابری اقتصادی از سوی کشور آمریکا باعث شد تا بسیاری از فعالان این بازار در پی تحرکات مشکوک سهامداران نسبت به بورس بی‌اعتماد شوند.

با این که سال گذشته، بازار سرمایه حدود ۱۵۷ درصد بازدهی داشت و نسبت به دیگر بازارهای کشور بازدهی بسیار عالی را از خود نشان داد، باز هم بسیاری از سرمایه‌گذاران با عدم ثبات در دیگر بازارها از جمله ارز، طلا و سکه نتوانستند دیگر به این بازار اعتماد کنند و در این میان، کسری بودجه دولت هم به این بی‌اعتمادی دامن زد و نقدینگی زیادی از بازار خارج شد و این بازار را در معرض خطر قرار داد؛ تا جایی که رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار از سمت خود استعفا داد و دهقان دهنوی جای وی را گرفت.

حال، با همه تغییرات جایگاهی و همچنین قانونی در بورس، پا به معاملات سال ۱۴۰۰ گذاشته‌ایم، سالی که اتخابات ریاست جمهوری و بسیاری اتفاقات دیگر در آن خواهد افتاد و حال باید دید که بازارهای مختلف در پی این تغییر و تحولات چگونه تغییر خواهند کرد؛ آیا تالار شیشه‌ای باز هم مانند سال گذشته روسیاه خواهد بود؟ آیا اعتماد سهامداران خرد به بازار دوباره بازمی‌گردد؟ آیا سال جدید همان تشویش‌های سال گذشته را به دنبال خواهد داشت یا اینکه با ثبات بیشتری به کار خود ادامه خواهد داد؟

محمدمبین شفیعی ناطق، کارشناس بازار سرمایه در رابطه با وضعیت این بازار در سال گذشته اظهار کرد: سال ۹۹ را می‌توان از چند بعد بررسی کرد؛ یکی از این ابعاد گفتمان حکمرانی در ایران و مقصد سرمایه‌گذاری خانواده ایرانی است که تا پیش از این بازار مسکن، خودرو، طلا و ارز بود و شاهد سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه نبودیم، اما در سال گذشته با همه بی‌اعتمادی‌هایی که در نیمه دوم سال ایجاد شد، دیدگاه ورود به بازار تقویت شد که این یک موفقیت فارغ از همه سختی‌ها و تلخی‌های بازار بوده است.

وی در ادامه تصریح کرد: اتفاق دیگر ادای دین بازار سرمایه در سخت‌ترین سال اقتصادی پس از انقلاب بود که با ضربه‌گیری تورمی که در پایان سال ۹۸ و آغاز ۹۹ نشان داد، مقداری دست سیاست‌گذار و بانک مرکزی را باز کرد و شاهد آن بودیم که انتظار تورمی را با زمان دادن تا حدی در بورس اطفاء کنند و پس از آن، خفیف‌تر آن را وارد بازارهای دیگر کنند.

این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه در صورت وارد شدن حجم نقدینگی وارد شده به بازار سرمایه به هر بازار دیگری باید منتظر یک اتفاق وحشتناک می‌بودیم، افزود: با این وجود، در سال ۹۹ شاهد رکورد در حجم و ارزش معاملات بودیم و معمولا حجم معاملات بالایی را تجربه کردیم و به نوعی شاید با ارزش معاملات یک روز در بورس جابه‌جایی نقدینگی بازار سکه امکان‌پذیر بود.

شفیعی ناطق تأکید کرد: بازار سرمایه علی‌رغم همه اتفاقات بدی که برای سهامداران خرد افتاد، بورس امسال کمک‌های شایانی به اقتصاد کشور انجام داد. امسال به نوعی سالی بود که قطار بازار سرمایه در حال رسیدن به انتهای مسیر بود تا پس از رسیدن یک استراحت طولانی‌مدت داشته باشد.

وی با تاکید بر اینکه منش حکمرانی سال ۹۹ در بورس درست نبود، ادامه داد: پمپاژ رسانه‌ای برای حضور مردم در بورس کاری حرفه‌ای نبود و از طرفی هم اتفاقات خرداد تا مرداد در بازار سرمایه و ورود سرمایه‌هایی که کار بازارساز برای رشد سهم‌های فلزی، خودرویی و پالایشی بود، می‌توانند مسائلی بر افزایش بی‌اعتمادی مردم در بازار محسوب شوند و به نوعی ۹۹، سال سهم‌های شاخص‌ساز بود چراکه آن‌ها توانستند باعث افزایش ارزش بازار شوند.

این کارشناس بازار سرمایه گفت: امسال بی‌قانونی‌های زیادی را شاهد بودیم که از میان آن‌ها می‌توان به بستن طولانی‌مدت نماد شستا یا دو زمانه شدن معاملات اشاره کرد که باعث شد با ایجاد صف‌های خرید زیاد برخی نمادها رشدهای زیادی را تجربه کنند و اگر این تصمیم‌ها از خواست دوستان سیاست‌گذار نبود، چنین اتفاقاتی در بازار سرمایه رخ نمی‌داد و این نمادها به این شدت در نیمه دوم سال افت نمی‌کردند.

شفیعی ناطق در ادامه مطرح کرد: به نظر می‌رسد بازار سرمایه در انتهای سال سمی که با دستکاری آغاز سال وارد آن شده بود، با ریزش شاخص و ضرر سهم‌هایی که در نیمه اول رشدهای زیادی داشتند، از خودش خارج کرد؛ تا جایی که بسیاری از معامله‌گران سال مالی ۹۹ را با ضرر به اتمام رساندند.

وی افزود: امسال بازار سرمایه به سرمایه‌گذاران نشان داد همان قدر که بازار جذاب و سودآور است، به همان اندازه نیز می‌تواند منفی و ترسناک با چاشنی بی‌رحمی باشد و مدیریت ریسک سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه اهمیت بالایی دارد، اما در ابتدای رویه اینگونه بود که گفته می‌شد تحلیل مهم نیست و هر سهمی خریداری شود سودآوری مناسبی دارد که در ادامه مشخص شد اینگونه نیست و همواره تحلیل در سرمایه‌گذاری پیروز است.

این کارشناس بازار سرمایه درباره روند بورس در سال ۱۴۰۰ اظهار کرد: سال جدید را می‌توان به دو بخش تقسیم کرد؛ به گونه‌ای که در شش ماه اول اتفاقات زیادی مانند ریاست جمهوری، مهلت سه ماهه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و بحث واکسن کرونا و اثر اقتصادی آن را داریم و به نظر می‌رسد این شش ماه به خاطر عدم شفافیت چشم‌انداز سیاست خارجی و گشایش اقتصادی بسیار پرابهام است و بازارها با تعلل و شکننده حرکت خواهند کرد.

شفیعی ناطق با اشاره به اینکه بودجه سال ۱۴۰۰، تورمی و رشد نقدینگی از میانگین ۲۰ ساله آن بیشتر بوده است، تصریح کرد: این اتفاقات باعث خواهد شد تا شرایط مناسب نباشد چراکه انتظارات کاهشی تورمی به خاطر روی کار آمدن رئیس جمهور آمریکا نیز فروکش کرده است و عملا در سیاست خارجی و ورود ارز به کشور اتفاقی حاصل نشد و باید گفت که دولت با سیاست‌های انقباضی هم دچار رکورد یا کاهش تورم نخواهد شد و ما امسال تورم را نجربه خواهیم کرد، اما میزان آن کمتر از سال ۹۹ خواهد بود.

وی در ادامه بیان کرد: در سال ۱۴۰۰، سرمایه‌گذاران باید با دقت معامله کنند و در معاملات خود از تحلیل‌های بازار استفاده کنند تا با توجه به مجامع سالانه و گزارش‌های شرکت‌های بورسی از سود متناسب خود اطمینان حاصل کنند.

این کارشناس بازار سرمایه در پایان خاطرنشان کرد: حضور بورس در ادبیات حکمرانی که از سال گذشته آغاز شده را باید به فال نیک گرفت و البته امیدواریم تا در سال ۱۴۰۰ بازار آرام و کم‌چالشی را تجربه کنیم.