بورس چگونه به مدار مثبت باز می‌گردد؟ / توصیه مهم به سهامداران

علی صالح آبادی در گفت‌وگو با گسترش نیوز، علل ریزش شاخص را واکاوی کرد و گفت: قیمت اوراق و نقدینگی بازار سرمایه دو عامل مهم بر بورس هستند که نسبت به سیاست‌های اجرای یا سیاست‌های که مسئولان فقط در مورد آنها صحبت می‌کنند، واکنش نشان می‌دهد.

وی ادامه داد: قیمت اوراق و سهم‌ها روی بورس اثر دارند و خود این قیمت‌ها معلول سود یا عدم سود دهی شرکت‌ها هستند. سود شرکت‌ها هم ناشی از فعالیت‌های اقتصادی آنهاست و اگر دولت با قوانین و مقررات سود آنها را تحت تاثیر قرار دهد، قیمت اوراق آنها در بازار سرمایه افت می‌کند و متعاقبا شاخص هم پایین می‌آید.

صالح آبادی ادامه داد: عوامل بنیادینی که در شرکت‌ها، بازار سرمایه و اقتصاد وجود دارد در قیمت سهام اثر‌گذار است. در کنار تاثیر زیاد قیمت سهم‌های، عامل نقدینگی هم از اهمیت زیادی برخوردار است. زمانی که نقدینگی قابل توجه‌ای وارد بازار می‌شود، باعث افزایش شاخص‌ها و قیمت سهام می‌شود. با خروج یا کاهش نقدینگی از بورس، قیمت‌ها و شاخص‌ها افت می‌کنند.

کاهش نقدینگی در تالار شیشه ای

رئیس پیشین سازمان بورس و اوراق بهادار بخشی از صعود شاخص در سال گذشته را ناشی از ورود نقدینگی به بازار سرمایه دانست و گفت: در ما‌های اخیر خروج نقدینگی نسبت به ورود آن بیشتر شده است و شاخص‌ها تحت تاثیر قرار گرفته‌اند و افت کرده‌اند. در کنار این تغییر و خروج و کاهش نقدینگی در بورس، سودآوری بنگاه‌ها است که می‌تواند روی شاخص و قیمت سهم‌ها اثر مثبت بگذارد.

چراغ قرمز به قیمت دستوری

صالح آبادی در ادامه به تاثیرات مستقیم سیاست‌های دولتی اشاره کردو گفت: یکی از سیاست‌های که تجربه ثابت کرده، بورس را متاثر می‌کند، قیمت گذاری‌های دستوری است که دولت برای تنظیم بازار از آنها استفاده می‌کند. اگر ظن و شبهه‌ای در بازار سرمایه بپیچد که کالای قرار است، مشمول قیمت‌گذاری دستوری شود، بازار سرمایه واکنش نشان می‌دهد. بنابراین یکی از سیاست‌های که دولتمردان و مسئولان باید مدنظر داشته باشند، خروج از قیمت‌گذاری دستوری و عدم دخالت در قیمت‌های کالاها و صنایع بورسی است.

رئیس پیشین سازمان بورس و اوراق بهادار خواهان آزادسازی قیمت‌ها شد و گفت: قیمت کالاها و صنایع به خصوص صنایع و کالاهایی که اوراق آنها یا محموله‌هایشان در بورس یا بورس کالا معامله می‌شوند، باید از قیمت‌گذاری دستوری خارج شوند. مبنای قیمت‌گذاری این گروه از صنایع باید بر اساس عرضه و تقاضا باشد.

صالح آبادی سیاست‌های تجاری دولت را از عوامل موثر بر قیمت سهام شرکت‌ها و بورس دانست و گفت: سیاست‌های تجاری دولت و ممنوعیت‌های که در حوزه تجاری اعمال می‌کند، تراز تجاری-مالی، قیمت سهام و سوددهی شرکت‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد و موج این تصمیمات بورس و شاخص را متاثر خواهد کرد.

رئیس پیشین سازمان بورس به دولتمردان پیشنهاد داد: باید مزیت‌ها و مزایای صادراتی شرکت‌های بورسی حفظ شود. بانک مرکزی، وزارت صنعت، معدن و تجارت و دستگاه‌های مرتبط باید تامین و تخصیص ارز برای واردات مواد اولیه شرکت‌های بورسی را در اولویت خود قرار دهند. چرا که منافع مردم در شرکت‌های بورسی و سهامی است، دولت و مسئولان باید در تمام موارد، نگاه ویژه‌ای به آنها داشته باشند.

وی در پاسخ به این سوال که آیا سیاست اخیر مسئولان بازار سرمایه و تزریق ۲۴ هزار میلیارد تومان نقدینگی برای حل مشکل نقدینگی، مثمر ثمر بوده است، گفت: درحال‌حاضر برای اظهار نظر در این رابطه زود است و باید منتظر ماند و بعد از اعلام جزییات می‌توان در مورد آن اظهار نظر کرد.

سرمایه‌گذاران چه کنند؟

رئیس پیشین سازمان بورس همچنین به سهامداران و سرمایه‌گذاران هم پیشنهاد کرد: سرمایه‌گذاران و سهامداران باید با دیدگاه سرمایه‌گذاری بلند مدت وارد بازار سرمایه شوند. آنها نباید بازار سرمایه را در ظرف‌های زمانی کوتاه مدت ارزیابی کنند. یکی از توصیه‌های که همیشه به سرمایه داران دارم این است آنهایی که حرفه‌ای بازار سرمایه نیستند، مستقیم وارد بورس نشوند و از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری وارد بازار شوند.

صالح آبادی ادامه داد: سرمایه‌گذاران با دیدگاه بلند مدت سهم‌های بنیادی، خوب و با ظرفیت را برای سرمایه‌گذاری انتخاب کنند و افراد ناوارد حتما از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری وارد بازار سرمایه شوند.

نرخ تسعیر ارز تغییر نمی‌کند

رئیس پیشین سازمان بورس و اوراق بهادار در پاسخ به این سوال که بالاخره تکلیف نرخ تسعیر ارز در صورت‌های مالی بانک‌ها چه می‌شود، گفت: بانک مرکزی به عنوان سیاست‌گذار حوزه‌های پولی و ارزی کشور نرخ ارزی که بانک‌ها باید صورت‌های مالی اعمال بکنند، اعلام کرده است. درست است که قیمت دلار در بازار آزاد ۲۴ تومان است اما نرخی که بانک مرکزی برای صورت‌های مالی بانک‌ها تصویب کرده ۱۱ هزار تومان اعلام کرده است. در سال‌های گذشته هم اختلافاتی در مورد این نرخ بوده که نهایتا سازمان امور مالیاتی نرخ مصوب بانک مرکزی را پذیرفته است.

صالح آبادی ادامه داد: سنوات گذشته معمولا سازمان امور مالیاتی نرخ مصوب بانک مرکزی را می‌پذیرفت و این بار هم به نظرم مسیر همان مسیر قبلی است و نهایتا سازمان امور مالیاتی نرخ مصوب بانک مرکزی را قبول می‌کند. بهترین راه همین است که سازمان امور مالیاتی همین راه را برود و نرخ مصوب بانک مرکزی را قبول کند، چرا که هر راه یگری می‌تواند مشکلاتی به وجود بیاید.

صالح آبادی در توضیح تاثیر نرخ تسعیر ارزی بر صورت‌های مالی بانک‌ها گفت: اگر سازمان امور مالیاتی نرخ آزاد را مبنا قرار دهد، بر بانک‌های که وضعیت ارزی مثبت دارند و بانک‌های که وضعیت باز ارزی دارند اثر مثبت دارد. اما بر بانک‌های که بازدهی ارزی هستند و وضعیت ارزی باز ارزی دارند روی صورت‌های مالی آنها تاثیر منفی می‌گذارد.

رئیس پیشین سازمان بورس و اوراق بهادار ادامه داد: در صورت تغییر نرخ تسعیر از سوی بانک مرکزی، ممکن است نرخ سود تسعیر در بانک‌های که وضعیت ارزی باز و مثبتی دارند، افزایش پیدا کند. از همین محل هم مالیات بانک‌ها بالاتر می‌رود. اما بانک مرکزی اعلام کرده که سود ناشی از تسعیر نباید بین سهامداران تقسیم شود. چرا که قرار نیست دارایی‌های ارزی بانک‌ها به ریال تبدیل شوند، این سود، سود حسابرسی است.‌ بنابراین در مجموع اگر بانک مرکزی نرخ ارز به بازار آزاد برساند روی بانک‌های که وضعیت ارزی مثبت دارند، می‌تواند اثر مثبت بگذارد. اما بر بانک‌های بدهی‌های ارزی شان از دارایی‌های ارزی شان بیشتر است اثر منفی می‌گذارد.