بورس دماسنج اقتصاد

امید موسوی با اشاره به ایجاد تورم در کشور بیان کرد: تورم در کشور ریشه کاملا پولی دارد و واضح است که به دلیل شرایط نامساعد سیاسی و تحریم‌ها، وابستگی به نفت و نوسانات آن و همچنین عدم وجود سیاست‌های انقباضی، بانک مرکزی مجبور به چاپ پول شده که این موضوع یعنی تورم ایجاد شده است. اما در صورتیکه دولت بتواند به نحوی کسری بودجه را تامین کند که بر پایه پولی اثر افزایشی نداشته باشد، آثار تورمی نخواهد داشت.

وی افزود: زمانی که دولت از محل فروش نفت هزینه‌های خود را تامین می کند، طی سال‌ها هزینه‌ها با فروش نفت متعادل می‌شود. با فرض اینکه قیمت نفت کاهش یابد یا به دلایلی نتوانیم پول فروش آن را دریافت کنیم بدیهی است که دولت بخاطر ساختاری که دارد، امکان کاهش هزینه‌ها در کوتاه مدت را ندارد و مجبور به چاپ پول می‌شود و این یعنی تورمی که در کشور ایجاد شده است.

این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: پولی که از فروش نفت بدست می آید باید خرج توسعه زیرساخت‌ها شود و دولت به صورت مستقل برنامه‌ریزی برای بودجه خود داشته باشد. استقلال واقعی بانک مرکزی از دولت، منفک شدن بودجه دولت از نوسانات ارز ، نفت و... و برنامه‌ریزی برای جبران کسری بودجه از روش‌های معمول مانند نظام مالیاتی می‌تواند ما را از دام این بیماری هلندی رها کند.

مدیرعامل شرکت الگوریتمی تحلیلگر امید با اشاره به اینکه اخیرا مطلبی عجیب در باب رابطه بین تورم و بازار سرمایه مطرح شده است، اظهار کرد: نمودارهایی باهم مقایسه می‌شوند که حتی از نظر مقیاس و جنس قابل مقایسه نیستند و نتیجه گرفته شده که بازار سرمایه عامل تورم است، در صورتی که أساسا در دنیا بازار سرمایه را به عنوان دماسنج اقتصاد می‌شناسیم، یعنی بورس معلول تورم است و با یک فاصله از آن حرکت می‌کند.

وی خاطرنشان کرد: اگر روند ۲۰ سال گذشته بازارهای مختلف مالی در ایران را بررسی کنیم، بازار سرمایه با یک فاصله از تورم رشد کرده است. ابتدا بازارهای جمع صفری مانند طلا، سکه، دلار و مسکن و در انتها بازار سرمایه رشد کرد و تایید کننده معلول بودن بازار سرمایه از تورم است.

موسوی گفت: در صورت عدم حمایت از بازار سرمایه، بازارهای موازی تورم شدیدی بر جامعه خواهند گذاشت. همه می‌دانیم بورس بازاری مثبت برای شرکت‌ها، تولید کننده ها و مردم است چون در این بازار مردم می‌توانند علاوه بر حفاظت از دارایی‌شان در برابر تورم، در تولید و خلق ارزش واقعی از طریق مشارکت در بازار اولیه اثرگذاری جدی داشته باشند. این حقیقت‌های واضح، تایید می‌کند انتظارات تورمی است که پول‌ها را روانه بازار سهام می‌کند و گزاره عکس آن صادق نیست.

این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به روند مشابه بیان کرد: بد نیست نگاهی به بازار سرمایه آمریکا و ۲ مثال از حمایت فدرال رزرو از این بازار و اثرات تورمی این بازار داشته باشیم، در سال ۲۰۰۸ در آمریکا، فدرال رزرو برای حمایت از شرکت‌ها، حجم زیادی به پایه پولی اضافه کرد و شرکت ها را از بحران نجات داد. با وجود اینکه پایه پولی بسیار تقویت شد، جالب است بدانید تقریبا هیچ اثری روی تورم نداشت. آمار تورم ماهانه و رشد پایه پولی به راحتی در دسترس هست. همچنین در سال گذشته مجددا، فدرال رزرو پایه پولی را افزایش داد. بخش اول کمک به خانوار در جهت حمایت آن‌ها در برابر اثرات بیماری کرونا بود و بخش دوم به شکل خرید اوراق و سهام شرکت‌ها برای حمایت از بازار بود. درست است که این باعث کمی تورم شد ولی به هیچ وجه تورم ایجاد شده به اندازه پایه پولی ایجاد شده نبود.

وی با عنوان اینکه بازار سرمایه محل بسیار مناسبی برای تامین مالی دولت و شرکت‌ها است، گفت: بورس اثرات ضد تورمی بسیاری دارد. به عنوان مثال در سال گذشته به دلیل تغییرات نرخ بهره، بخشی از شبه پول به پول تبدیل و اتفاقا از کف جامعه جمع و به تولید کننده یا دولت از طریق بازار سرمایه رسید.

مدیرعامل شرکت الگوریتمی تحلیلگر امید افزود: بازار سرمایه می‌تواند در کوتاه مدت تورم را کنترل کند علاوه بر اینها سهامداران مالیات‌ها و عوارض مختلفی را می‌پردازند که بر کسری بودجه دولت اثر مثبتی دارد و شرکت‌های بورسی بزرگترین مالیات دهندگان به دولت هستند، همچنین اگر بازار سرمایه نقشی در رشد نقدینگی و تورم داشت در حال حاضر و بعد از ریزش ۵۰ درصدی باید تورم و نقدینگی را کاهش میداد ولی شاهدیم که ماهانه نزدیک به ۱۰۰ همت خلق نقدینگی صورت می‌گیرد.

این کارشناس بازار سرمایه خاطرنشان کرد: بازار سرمایه در سال گذشته ابزاری بود که باعث شد دولت سال سخت را با تورم کمتری طی کند و برای مردم بهترین گزینه برای حفظ ارزش دارایی‌ در برابر تورم شد. رشد سهام معمولا با رشد صورت‌های مالی شرکت‌ها یا رشد انتظاری آینده آن‌ها شکل می‌گیرد. این بازار متاثر از تورم فعلی دارایی‌ها است و در موارد کمی هم اثرات تورم انتظاری را منعکس می‌کند. در بدترین حالت بازار سرمایه می‌تواند انتظارات تورمی را تقویت کند ولی باعث رشد پایه پولی که علت اصلی تورم در ایران است، نمی شود

موسوی با تاکید بر اینکه بهبود اوضاع بازار سرمایه با بهبود واقعی در اقتصاد ایجاد اتفاق می‌افتد، گفت: از بزرگترین مشکلاتی که تولیدکنندگان‌ دارند، تامین مالی سخت و پرهزینه در کشور است، اگر بازار سرمایه را در جهت تقویت بازار اولیه حمایت شود، به ایجاد رشد حقیقی و سودآوری بنگاه‌ها کمک شایانی می‌کند. مانع‌زدایی از مسیر تولید و رشد واقعی اقتصاد از مسیر بازار سرمایه می‌گذرد.