آغاز پرواز بورس یا نوسان مقطعی؟
بورس امروز هم مثبت ماند و توانست هفته را با دو روز سبز پیاپی به پایان برساند. در پایان معاملات امروز شاخص کل بورس تهران با رشد ۳۹۰۰ واحدی (معادل ۰.۴ درصد) همراه شد و توانست در کانال ۱۱۰۰ باقی بماند. اما نکته مهم‌تر بورس امروز رشد ۰.۱ درصدی شاخص هم‌وزن بعد از ۱۰ روز کاری پیاپی منفی بود. رشد امروز شاخص هم‌وزن منجر به ایجاد روزنه‌هایی از امید برای بازگشت دوباره بورس شده است.
اما سبزپوشی دو روز اخیر بورس می‌تواند مقدمه‌ای بر آغاز دوره‌ای صعودی باشد یا صرفا نوسانی گذرا در مسیر تعمیق رکود بورس است؟
نااطمینانی‌ها حذف می‌شوند؟
در مدت اخیر بورس با دو عدم اطمینان مهم مواجه بوده است. اول برجام و در پی آن ریسک تغییرات جدی نرخ دلار بود و نااطمینانی دوم به انتخابات ریاست جمهوری و این که چه فردی قرار است برای ۴ یا حتی ۸ سال آینده سکان اقتصاد و سیاست ایران را در دست بگیرد، مربوط می‌شد. حال با اعلام کاندیداهای نهایی انتخابات ۱۴۰۰ تا حدی عدم اطمینان دوم کم‌رنگ شده است. زیرا از نگاه فعالان بازار مواضع اقتصادی اغلب گزینه‌های ریاست جمهوری شبیه به یک‌دیگر و احتمالا تورمی است.
در خصوص برجام هم با توجه به صحبت‌های مقامات کشورهای مذاکره کننده، می‌توان گفت که احیای برجام در گام آخر قرار دارد و هیچ بعید نیست در روزهای آتی شاهد توافق دوباره کشورها باشیم. در چنین شرایطی اما دلار بازار آزاد نه تنها کاهش نیافته بلکه امروز تا حدی در مسیر صعودی قرار گرفت و تا ۲۳ هزار و ۴۰۰ تومان هم رشد کرد. البته بعد از ظهر نرخ ارز تا حدی نزولی شد و نرخ دلار امریکا تا ۲۳ هزار و ۲۵۰ تومان هم عقب‌نشینی کرد که همچنان بالاتر از قیمت‌های دیروز است.
به نظر می‌رسد حداکثر طی ۳ هفته آینده و با نهایی شدن سرنوشت برجام و انتخابات ریاست جمهوری، دو عدم اطمینان مهم بورس برچیده شود و شاهد تعیین مسیر بعدی بورس باشیم. مسیری که در صورت ثبات نرخ ارز احتمالا صعودی باشد.
نکته مهم معاملات امروز مثبت شدن شاخص هم‌وزن بود. به عبارتی دیگر بسیاری از نمادهای کوچک و متوسط بورس امروز از صف فروش به مسیر صعودی پیوستند. اغلب این دسته از نمادها، شرکت‌هایی هستند که تولیدکننده کالاهای ضروری‌اند و رابطه مستقیمی با نرخ ارز ندارند. سودسازی این دسته از شرکت‌ها عموما تحت تاثیر تورم است. در شرایطی که این نمادها بعد از مدت‌ها به مسیر صعودی بازگشته‌اند می‌توان این برگشت را نشانه‌ای از افزایش انتظارات تورمی همزمان با اعلام کاندیداهای نهایی انتخابات دانست.
موانع رونق گرفتن بورس
اما برای به ثبات رسیدن و تداوم صعود بورس، چند مانع مهم وجود دارد. نخستین و مهم‌ترین مانع را می‌توان نرخ دلار دانست. هر چند امروز نرخ دلار در بازار آزاد صعودی بود اما نباید از نرخ‌ها در سامانه نیما یعنی جایی که بیشترین تبادلات ارزی در آن انجام می‌شود، غافل شد. نرخ دلار نیمایی دیروز به ۲۰۲۰۰ تومان رسید که کمترین میزان از آبان ۹۹ است. به عبارتی دیگر به نظر می‌رسد در شرایطی که خریداران خرد در بازار آزاد تحت تاثیر انتخابات حاضر به خرید دلار در سطوح قیمتی بالا شده‌اند، تجار با انتظار افت نرخ دلار در پی احتمال احیای برجام، خرید دلار را به تعویق انداخته‌اند. در چنین شرایطی اگر تحلیل واردکنندگان درست‌تر باشد، این به معنی افت نرخ دلار و در نتیجه فشار بر حاشیه سود شرکت‌ها خواهد بود که می‌تواند مانعی مهم در برابر مسیر صعودی بورس باشد.
احتمال افت نرخ کامودیتی‌ها در بازار جهانی از دیگر موانع احتمالی بورس می‌تواند باشد. در شرایطی که اغلب تحلیلگران جهانی با توجه به پول‌پاشی دولت‌ها در دوران کرونا و افزایش تورم جهانی اعتقاد به رشد بیشتر نرخ کالاها دارند، دسته دیگری از کارشناسان معتقدند که هر چند این پول‌پاشی‌ها باید منجر به افزایش نرخ کامودیتی‌ها می‌شده، اما این کالاها دچار بیش‌واکنشی شده‌اند و حالا نیازمند اصلاح قیمتی هستند.
نکته دیگر ادامه بی‌اطمینانی سرمایه‌گذاران به روند بورس است که هر رشدی را مهلتی برای فروش می‌دانند. این موضوع با افزایش دخالت‌ها و دستکاری‌ها در بازار سهام طی مدت اخیر تشدید شده و در نتیجه بورس تهران نیازمند روزهای سبز بیشتری است که بتواند یک رونق مجدد را به ثبت برساند
نقشه بازار بورس بر اساس قدرت خرید حقیقی
در پایان معاملات امروز بورس تهران و در پی افزایش فشار فروش که منجر به عقب‌نشینی شاخص‌ها از سقف خود شد، ۶۶ درصد نمادها در مدار منفی معاملات قرار گرفتند. در این میان ۴۹ درصد نمادها با صف فروش‌هایی به ارزش ۴۹۰۰ میلیارد تومان مواجه شدند و در سمت مقابل هم ۱۳ درصد نمادها صف خریدهای ۳۵۰ میلیارد تومانی را تجربه کردند. هر چند همچنان تعداد و ارزش صف‌های خرید بسیار کمتر از صف فروش‌ها است، اما طی روزهای گذشته شاهد افزایش جدی آنها هستیم.
تغییرات تعداد و ارزش صف‌های خرید و فروش بورس امروز
ارزش معاملات خرد (سهام، حق تقدم و ETFهای دولتی) امروز به ۳۱۲۰ میلیارد تومان رسید که نسبت به دیروز رشد ۹۰ میلیارد تومانی داشته است. البته نکته مهم این است که از این مبلغ حدود ۵۳۰ میلیارد تومان سهم عرضه اولیه غکورش بود. فلزات، خودروسازان، بانک‌ها و پتروشیمی‌ها پرمعامله‌ترین صنایع امروز بورس بودند. در بین نمادها هم غکورش، پالایشی یکم، دارا یکم و شپنا بیشتر از همه معامله شدند.
در بازار امروز خروج پول حقیقی به ۲۱۰ میلیارد تومان رسید که در قیاس با روز گذشته شاهد کاهش ۸۰ میلیارد تومانی آن هستیم. حقیقی‌ها به صنایع کوچک‌تری مثل سیمان، فنی مهندسی و لاستیک و پلاستیک اندکی بیشتر اقبال نشان دادند و شاهد خالص خرید مثبت در این دسته از صنایع بودیم. در سمت مقابل اما بیشترین خروج پول حقیقی از صنایع بزرگی مثل فلزات، سرمایه‌گذاری‌ها و خودروسازان بود. در بین نمادها هم حقیقی‌ها بیشتر از همه وبملت، سبجنو و رمپنا را خریدند و در عوض بیشترین خالص فروش را در فوکا، وپاسار و وبیمه داشتند
با آمدن رییسی سقوط بورس قطعی پرواز ارز و سکه حتمی .ایشان چون در پست دفاعی قدرت و شهامت و جسارت لازم در ذات برای مقابله با هجوم مفت خوران رانداشت پست آزاد گرفت .