جاماندگان سهام عدالت بخوانند!

سهام عدالت، فروش تسهیلات بخشی از سهام شرکت‌های دولتی معین، به اقشار پایین درآمدی جامعه است. به بیان دیگر، می‌توان سهام عدالت را نوعی یارانه تلقی کرد. سهام عدالت، در دولت نهم محمود احمدی‌نژاد اجرایی شد. دولت، هدف از عرضه سهام عدالت را گسترش سهم بخش تعاون در اقتصاد ایران اعلام کرده‌ است. سهام عدالت بین طرح‌های اقتصادی دولتی جهت بهبود رفاه و حمایت از اقشار کم‌درآمد جامعه و فقرا، بیشتر مورد توجه و حمایت قرار گرفته است.

تا پیش از اجرای این طرح، خصوصی‌سازی به کندی پیش می‌رفت و حدود سه هزار میلیارد تومان از سهام شرکت‌های دولتی تا آن زمان واگذارشده بود ولی ارزش سهام عدالت در همان مرحله اول دو هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان بود. در سال ۱۳۸۵ پس از شکل‌گیری تفسیر جدیدی از اصل ۴۴ قانون اساسی، دولت توانست تا ۸۰ درصد سهام کارخانه‌ها، بنگاه‌های بزرگ دولتی را به بخش خصوصی و تعاونی واگذار کند.

این سهام شامل شرکت‌های بزرگ نظیر خودروسازی‌ها، فولاد، معادن، بیمه، بانک، هواپیمایی، کشتیرانی، نیروگاه‌ها، مخابرات و نفت گاز بود. برای شروع فرآیند، نخست باید افراد مشمول را مشخص می‌کردند. بنابراین شروع به دهک‌بندی کرده و ۶ دهک جمعیتی کشور از پایین‌ترین درآمد به بالا (در حدود ۴۲ میلیون نفر) مشخص شدند. پس از این مرحله، اقدام به انتقال یک شرکت دولتی به زیرمجموعه سازمان خصوصی‌سازی تحت عنوان شرکت کارگزاری سهام عدالت کردند.

بدین ترتیب شرکت‌های تعاونی عدالت شهرستانی در کلیه شهرستان‌های کشور به تعداد ۳۳۷ شرکت و شرکت سرمایه‌گذاری استانی در هر استان متشکل از شرکت‌های تعاونی در کلیه استان‌های کشور در مجموع به تعداد ۳۰ شرکت سرمایه‌گذاری، تأسیس شد.

نحوه استعلام سهام عدالت

برای استعلام، لازم است وارد سایت www.samanese.ir شوید. با وارد کردن کد ملی و پرکردن اطلاعات شخصی، در صورت تعلق، برگه سهام نمایش داده می‌شود. شماره مرکز پشتیبانی مرکز سهام عدالت ۸۳۳۳۸ است که به صورت ۲۴ ساعته پاسخگوی سوالات مردم است. آمار و داده‌های موجود حاکی از رشد ۱۶ درصدی پرداخت سود از سال ۹۵ به ۹۶ است. به طوری که این سود به ۱۷۵ هزار تومان برای هر مشمول، ارتقا یافته است.

نحوه تخصیص سهام عدالت به جاماندگان

​عضو کمیسیون اقتصادی مجلس تعداد بازماندگان از سهام عدالت را ۲۰ میلیون نفر اعلام کرد. نزدیک به دو میلیون نفر( ۱.۳ میلیون نفر از کمیته امداد و در حدود ۶۰۰ تا ۷۰۰ هزار نفر تحت پوشش بهزیستی) در زمان واگذاری سهام عدالت را دریافت نکرده اند. همچنین طبق حکم قانون سیاست‌های کلی اصل ۴۴ شش دهک اول مشمول سهام عدالت شدند، اگر جاماندگانی در این دهک‌ها (شامل ۱۸ میلیون نفر) را در نظر بگیریم، مجموع جاماندگان سهام عدالت، ۲۰ میلیون نفر می شود.

تعین تکلیف جاماندگان سهام عدالت مستلزم ارائه سهام به این افراد است و طبیعتا اجرایی شدن آن دارای بار مالی است. دولت باید برای مقدمات آن پیگیری کند و مجلس قبل از تصمیمات اتخاذ شده از سوی دولت نمی تواند این امر را پیگیری کند. هر چند مجلس درمورد تعین تکلیف جاماندگان سهام عدالت پیگیری های زیادی را از طریق اصل ٩٠ انجام داده است و یکی از مطالبات مهم مجلس از دولت جدید سر و سامان دادن به مشمولین سهام عدالت است. در واقع لایحه تعیین تکلیف جاماندگان سهام عدالت باید از سوی دولت ارائه شود و در صورت وجود منع قانونی، حل مشکل آن از سوی مجلس پیگیری خواهد شد.

عبدالملکی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی درباره تعاونی‌های سهام عدالت و جاماندگان این سهام اعلام کرد: هدف ما تقویت تعاونی‌های سهامی عدالت است. دولت در صدد است تا اخر سال در بستر قانونی به جاماندگان سهام عدالت، سهام واگذار کند.

سهام عدالت از دو سال پیش در پی آزاد سازی در اختیار شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه قرار گرفت. به همین منظور، خبر تعیین تکلیف جاماندگان سهام عدالت این برداشت را به اکثر سهامداران القا کرد که اکنون طرح تعیین تکلیف جاماندگان سهام عدالت در اختیار شرکت سپرده گذاری قرار گرفته و این شرکت در حال آماده سازی زیرساخت های لازم برای نهایی شدن وضعیت جاماندگان سهام عدالت است. اما در ادامه مشخص شد که طرح تعیین تکلیف جاماندگان سهام عدالت به شرکت سپرده گذاری ارائه نشده است و این شرکت در وضعیت فعلی نمی تواند هیچ اقدامی را در زمینه جاماندگان سهام عدالت اجرا کند.