عوامل ریزش شاخص بورس در معاملات امروز

شاخص کل بورس در معاملات امروز افت ۲.۵۵ درصدی را تجربه کرد و نزدیک به ۳۸ هزار واحد عقب نشست. وضعیت شاخص هم‌وزن نیز چندان بهتر نبود. این شاخص نیز ۲.۳۴ درصد ریزش کرد تا نشان دهد وضعیت کوچکتر‌های بازار هم بهتر از نماد‌های شاخص‌ساز نبوده است. در هنگام خاتمه معاملات امروز ۲۵۴ نماد در محدوده صف فروش قرار داشتند و این در حالی بود که تنها ۵۵ نماد صف خرید داشتند. اما چه شد که بازار این هفته را ریزشی آغاز کرد؟

عوامل ریزش بازار

۳ عامل اساسی را می‌توان در روند امروز بازار دخیل دانست. ۲ عامل به صورت عینی در معاملات قابل‌مشاهده‌اند و دیگری به صورت غیر رسمی بازار را تحت‌تاثیر قرار داده است. دو دلیل بازاری را می‌توان به صف خرید عرضه‌های اولیه و موقعیت نامناسب شاخص‌های بازار از لحاظ تکنیکالی نسبت داد. اما به نظر می‌رسد عامل نهانی و غیررسمی اثر بیش‌تری بر بازار داشته است و آن هم شایعه انتخاب احتمالی «علی طیب‌نیا» به سمت ریاست بانک مرکزی است.

صف خرید عرضه‌های اولیه و انحراف تقاضا

هفته گذشته ۴ نماد در بورس عرضه شدند: «کیمیاتک»، «فجهان»، «فسبزوار» و «توسن». روند سنتی عرضه‌های اولیه نشان داده است که معمولا این دسته از نماد‌ها بستر مناسبی برای کسب سود هستند. به همین خاطر تمام معامله‌گران بازار سعی می‌کنند هر چه زودتر و قبل از این که این نماد‌ها موج اول صعودی را به انتها برسانند موفق به خرید آن‌ها شوند.

اتفاقی که به صورت معمول برای سهامداران معمولی می‌افتد آن است که در انتهای موج اول موفق به خرید سهم می‌شوند. با این حال اصرار خاصی برای نشستن در صف خرید این سهام وجود دارد.

به این ترتیب طی ساعات اولیه معاملات امروز نزدیک به ۱۶۰۰ میلیارد تومان نقدینگی در سمت تقاضای این ۴ نماد به انتظار نشسته بود و این در حالی بود که مجموع ارزش معاملات این ۴ نماد کمتر از ۲۱ میلیارد تومان بود.

رویه‌ای که سازمان بورس برای معاملات سهام عرضه اولیه‌ای در نظر گرفته سبب می‌شود تا حجم عظیمی از تقاضای بالقوه بازار به حاشیه رفته و از گردونه معاملات خارج شود. در صورتی که اگر همان روز نخست معاملات این سهام، دامنه نوسان را حذف می‌کردند احتمالا در همان روز نخست این سهام به نزدیکی قیمت‌های تحلیلی می‌رسیدند و دیگر این حجم از نقدینگی را متوقف نمی‌کردند.

وضعیت نامساعد تکنیکالی شاخص‌های بورس

شاخص کل بورس طی روز‌های اخیر چندین حمایت مهم را از دست داده است و عموم نماگر‌ها و اندیکاتور‌های پراستفاده نشان می‌دهند که احتمال ادامه روند نزولی شاخص بسیار بیشتر از روند صعودی آن است. سوال مهم آن است که حمایت معتبر شاخص در این وضعیت کجاست:

با نگاهی به نمودار شاخص کل شاهد تشکیل کف‌ها و سقف‌های پایین‌تر به شکل متوالی هستیم که حاکی از آغاز یک روند نزولی میباشد. شکست خط روند صعودی به سمت پایین نیز تاییدی دیگر بر روند نزولی فوق است. در حال حاضر شاخص کل از لحاظ تکنیکالی در شرایط مساعدی قرار ندارد و بعد از پولبک به خط روند صعودی مجددا افت کرده است. این شاخص حمایت خط کیجنسن که حمایت معتبری محسوب می‌شود و همچنین میانگین متحرک ۲۵ روزه را در حال حاضر از دست داده است. از طرفی اندیکاتور RSI نیز در یک روند نزولی در حال حرکت است و بعد از برخورد با این خط روند در شکست ان ناکام مانده و مجددا کاهش یافت. اندیکاتور MACD نیز نشانی از ادامه روند نامساعد شاخص کل را منعکس می‌کند.

به طور کلی تحلیل تکنیکال نشان دهنده شرایط نامطلوب شاخص کل است و احتمال کاهش آن تا محدوده ۱.۴ میلیون واحد را نشان می‌دهد. این حمایت منطبق بر نسبت‌های فیبوناچی و سقف ابر کمو ایچیموکو است.

شایعه انتخاب طیب‌نیا به ریاست بانک مرکزی

اخبار رسمی هنوز این شایعه را تایید نمی‌کنند. با این حال زمزمه‌هایی در این رابطه در جریان است و به خصوص بورسی‌ها به آن وزن زیاد داده‌اند. دلیل ترس بورسی‌ها از طیب‌نیا نیز به دوره نخست ریاست جمهوری حسن روحانی باز می‌گردد. زمانی که طیب‌نیا وزیر اقتصاد کابینه بود و البته کشور یکی از مثبت‌ترین دوره‌های نرخ بهره حقیقی را تجربه کرد.

به دنبال نرخ بهره بالای آن دوره فاجعه موسسات مالی و اعتباری به وقوع پیوست؛ اما دولت موفق شد برای چند سال تورم را در سطوح پایین نگه دارد. یکی دیگر از تبعات سیاست‌های انقباضی طیب‌‎‌نیا ورود بورس به دوره رکود طولانی بود.

حالا که این شایعه سر زبان‌ها افتاده است اهالی بازار به مرور دوره مذکور پرداخته‌اند و نگران افزایش نرخ بهره هستند؛ مساله‌ای که در صورت صحت می‌تواند P/E تحلیلی بازار را کاهش دهد و فشار بر بورس را بیشتر کند.