موج جدید اعتراضات بورسی / خون سهامداران به جوش آمد

از صبح امروز، برخی از کارشناسان و فعالان بازار سرمایه با به راه انداختن هشتگی با عنوان «معاملات را متوقف کنید»، در خواست تعطیلی بورس، تا پایان تعیین تکلیف بودجه ۱۴۰۱ را داشتند.

توقف معاملات در قانون بازار سرمایه

عصاری در ابتدا به تصریح یکی از مواد قانون ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺍﻭﺭﺍﻕ ﺑﻬﺎﺩﺍﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ پرداخت و گفت: بر اساس ماده ۳۲ این قانون، سازمان بورس مجاز است با تشخیص شرایط اضطراری، دستور تعطیل و یا توقف انجام معاملات هر یک از بورس‌ها را حداکثر به مدت سه روز کاری صادر کند. همچنین در صورت تداوم شرایط اضطراری، مدت ذکر شده با تصـویب شـورا قابـل تمدید خواهد بود.

وی افزود: این درخواست، یک همگرایی بین فعالان بازار است تا صدای سهامداران را به عزیزان فرادست بازار سرمایه برساند. بعد از همه صحبت‌ها و هشتگ‌هایی که زده شد، به این نتیجه رسیدیم که این هشتگ را بزنیم تا صدای خود را به کسانی که در بازار سرمایه نیستند برسانیم. البته این اقدام بیشتر جنبه اعتراضی دارد تا اجرایی و تقریبا امیدی برای متوقف شدن معاملات وجود ندارد.

توقف معاملات پاک کردن صورت مسئله است

با این وجود فردین آقا بزرگی، از کارشناسان باسابقه بورسی، با اظهار مخالفت خود نسبت به این اقدام، عنوان کرد: اگر ایرادی به شرایط بازار سرمایه وارد باشد که وضعیت فعلی بورس را در پی داشته است، با پاک کردن صورت مساله و توقف معاملات حل و فصل نمی‌شود.

وی در ادامه گفت: یکی از مسائلی که در بازار وجود دارد، تمرکز بیش از اندازه بر سودآوری شرکت‌ها است. البته نظام سودآوری شرکت‌ها، رکن بسیار مهمی است و وزن بالایی از ارزیابی و قیمت‌گذاری سهام را تشکیل می‌دهد. با این وجود در سال ۹۹، دیدیم که شرکت‌هایی که روند سوددهی نزولی داشتند یا حتی زیان‌ده بودند، روند صعودی پیدا کردند. در حال حاضر، حتی در حوزه‌هایی که تصمیمات اخیر مجلس و دولت هیچ اثری بر آن‌ها ندارد، واکنش‌ها به این اقدامات بیش از تاثیر واقعی آن‌ها روی سودآوری شرکت‌ها است.

این کارشناس بازار سرمایه در پایان اظهار کرد: شاید برخی از کارشناسان، به نوع نگاه دولت و مجلس به شرکت‌ها انتقاد دارند. اما به نظر من پیش‌نویس لایحه بودجه ۱۴۰۱، دارای نکات بسیار مثبتی از جمله وضع مالیات بر سایر بازار‌های رقیب بورس، وضع مالیات بر سود سپرده اشخاص حقوقی و افزایش ۱۰۰درصدی معافیت مالیاتی شرکت‌های بورسی است. قطعا این تصمیمات اثر مثبتی بر عملکرد سودآوری شرکت‌ها بورسی خواهد داشت. بنابراین چنین نگاهی به بورس که این تصمیم را مبنی بر توقف معاملات بوجود آورده است، منطقی و توجیه‌پذیر نیست.

سوء استفاده دولت از مردم

یکی دیگر از هشتگ‌هایی که امروز در فضای مجازی استفاده می‌شد، «ابراهیم بورس‌شکن» بود. شهیر محمدنیا، مدرس و تحلیلگر بازار سرمایه که این هشتگ را به راه انداخته است درباره آن گفت: در یک بازار نرمال، هیچکس از دولت، مجلس یا سازمان بورس توقعی ندارد که وارد بازار شوند به آن جهت بدهند. اما در شرایط فعلی اوضاع بسیار متفاوت است.

وی افزود: در علم اقتصاد مبحثی به نام تلنگر وجود دارد که دولت به وسیله آن مردم را به انجام یک رفتار جمعی که به نفع جامعه است سوق می‌دهد. خلاف این موضوع زمانی اتفاق می‌افتد که این تلنگر زده شده و از آن سوءاستفاده شود. در واقع دولت به این شکل برای منافع خود، به جامعه جهت‌دهی کرده است.

محمدنیا ادامه داد: دولت قبل برای جبران کسری بودجه خود این کار را انجام داد و صندوق‌های ETF دولتی را با قیمت‌های بسیار بالا به مردم عرضه کرد. ریشه بحران فعلی بازار سرمایه در دعوت مردم به بورس و سوء استفاده از آن‌ها است.

این کارشناس بازار سرمایه در پایان گفت: ما وظیفه داریم که این سوء استفاده از مردم را انعکاس دهیم. دولت همانطور که مردم را به بورس دعوت کرد، حال باید پاسخگوی زیان آن‌ها باشد. درست است که بخش عمده این مشکل از دولت قبلی آغاز شد اما اگر همین دولت هم در آن زمان سرکار بود، این اقدام را انجام می‌داد. آقای رئیسی و وزیر اقتصاد هم وعده‌ها و پیشنهاد عوام فریبانه‌ای را ارائه کردند اما در عمل اقدامی صورت نگرفت و ما می‌بینیم که وضعیت بازار روز به روز بدتر می‌شود