درخواست مدیرعامل بورس انرژی از شرکت نفت

علی نقوی، مدیرعامل بورس انرژی ایران در نخستین نشست «هم‌اندیشی شرکت ملی نفت ایران و فعالان بازار پول و سرمایه» با تاکید بر ظرفیت‌های قانونی که در این حوزه وجود دارد، گفت: سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی ابلاغی مقام معظم رهبری در سال ۱۳۹۲ با صراحت به مشارکت بخش خصوصی برای فروش نفت و گاز، تنوع در روش‌های فروش و شفافیتی که در حوزه اقتصادی ایجاد می‌کند، تاکید دارد.

‌وی افزود: ماده ۱۸ قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید، تبصره یک ماده ۱۳ قانون خروج غیرتورمی از رکود، بند (ح) ماده ۴ قانون برنامه ششم توسعه جمهوری اسلامی ایران و قوانین بودجه و مصوبات هیئت وزیران نیز از دیگر ظرفیت‌های قانونی این حوزه است که باید مورد توجه قرار بگیرد.

نقوی در ادامه به قانون رفع موانع تولید اشاره کرد و گفت: یکی از ظرفیت‌هایی که در این قانون برای پالایشگاه‌ها وجود دارد این است که اگر خوراک خود را از طریق بورس خریداری کنند،‌ وزارت نفت به آنان ۲ درصد تخفیف خواهد داد.‌

مدیرعامل بورس انرژی ایران تصریح کرد: اگر پالایشگاه‌ها خوراک خود را طبق مکانیزم بورس انرژی خریداری کنند و سپس فرآورده خود را صادر کنند یا به دولت بفروشند، ضمن افزایش شفافیت مالی در میان پالایشگاه‌ها و وزارت نفت، ظرفیت‌های بسیار زیادی برای استفاده از ابزارهای مالی در اثر این گردش مالی شفاف نیز به وجود می‌آید. هم‌چنین اعمال تخفیف ۲ درصدی، سبب افزایش سودآوری پالایشگاه‌ها و ایجاد انگیزه و جذابیت برای سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در طرح‌های جدید خواهدشد.

نقوی با بیان اینکه "فرایند تامین مالی مانند یک زنجیره است و ابزارهای مالی به اتکای بازار معاملات فعال به وجود می‌آیند"، گفت: از ابتدای سال ۱۳۹۷ تا ۳۰ آذرماه سال جاری، یک میلیون و ۱۸۰هزار تن از فراورده‌های عرضه شده توسط شرکت ملی نفت ایران به ارزشی بالغ بر ۶ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان معامله شده‌است.

وی درباره اوراق سلف موازی استاندارد نیز گفت: بورس انرژی میزبان انتشار ۴۵هزار میلیارد تومن اوراق سلف نفتی و میعانات گازی بوده که حدود ۱۹هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان آن توسط شرکت ملی نفت و ۲۲هزار میلیارد تومان آن توسط وزارت امور اقتصادی و دارایی و مابقی توسط سایر شرکت‌ها منتشر شده‌‌است.

مدیرعامل بورس انرژی ایران در ادامه افزود: شرکت ملی نفت ایران می‌تواند با عرضه منظم و مستمر نفت و فراورده‌ها در بازار فیزیکی و همچنین استفاده از ابزارهای مالی مانند قراردادهای آتی و اختیار معامله، گواهی سپرده کالایی، صندوق کالایی و صندوق پروژه از مزایای بازار سرمایه بهره بسیار مناسبی ببرد.

نقوی در توضیح چگونگی کارکرد گواهی سپرده کالایی گفت: ظرفیت به‌کارگیری گواهی سپرده کالایی یا قبض انبار به بهترین شکل در بورس انرژی وجود دارد. به گواه آمار میزان ذخایر نفت و گاز در کشور بالاست و وزارت نفت و شرکت‌های تابعه می‌توانند با پذیرش مخازن و چاه‌های نفت و انتشار گواهی سپرده از این ابزار به‌خوبی استفاده کنند.

مدیرعامل بورس انرژی ایران در ادامه افزود: با راه‌اندازی این ابزار شرکت‌های تامین سرمایه نیز می‌توانند صندوق‌های کالایی بر روی دارایی پایه‌هایی مانند نفت خام و میعانات گازی راه‌اندازی و فرصت‌های سرمایه‌گذاری تازه‌ای را در اختیار مردم قرار دهند.

نقوی با تاکید بر این که وزارت نفت باید درباره نرخ اوراق سلف انعطاف بیش‌تری داشته ‌باشد، توضیح داد: با بیش‌تر شدن این فاصله بین اختیار خرید و فروش این اوراق و ایجاد تسهیلاتی در شرایط تحویل، ظرفیت استفاده از این ابزار مالی چندبرابر خواهدشد.

وی هم‌چنین پیشنهاد کرد که شرکت ملی نفت استراتژی مشخصی برای تامین مالی از طریق ابزارهای بدهی طراحی و از ابزارهای مختلف متناسب با شرایط خود و بازار به نحو مطلوب استفاده کند.

مدیرعامل بورس انرژی ایران درباره‌ ارتباط شرکت ملی نفت و فعالان بازار سرمایه تصریح کرد: بورس انرژی ایران تعامل در بالاترین سطوح را با وزارت نفت و شرکت‌های تابعه آن در دستور کار دارد و از آن استقبال می‌کند، تجربه سایر بورس‌های انرژی دنیا هم حاکی از آن است که رابطه تنگاتنگی بین نهاد متولی انرژی، بانک و بورس وجود دارد.

به گفته نقوی، در ۲ سال گذشته بیش از هفت میلیارد دلار فرآورده از مسیر بورس انرژی صادرشده و در چارچوب رقابتی که اتفاق افتاده درآمد بیش‌تری را نیز نصیب دولت کرده‌است.

وی با اشاره به این که انعطاف شرکت نفت در قراردادهای نفتی باید بیش‌تر شود، افزود: در صورت بازنگری در برخی شروط تهاتر نفت خام و قرادادهای نفتی، امکان انتشار اوراق و تامین مالی در این چارجوب ها نیز فراهم می شود.

نقوی در پایان با بیان این که معاملات در حوزه نفت چون سودآوری بالایی دارد، ریسک‌پذیری بیش‌تری را نیز می‌طلبد، گفت: بورس انرژی آماده توسعه همکاری ها با شرکت ملی نفت ایران به منظور استفاده از ابزارهای مختلف مالی همچون سلف موازی، و سایر ابزارهای تامین مالی است و این آمادگی را دارد در خصوص معاملات سواپ و ترانزیت نیز با مجموعه وزارت نفت همکاری کند.