بی توجهی به یک فرصت بزرگ صادراتی

حوزه خدمات فنی و مهندسی یکی از فرصت‌های صادراتی ایران است. محمدرضا انصاری، نایب‌رئیس اتاق ایران می‌گوید: ارزش‌افزوده‌ای که در صادرات خدمات فنی مهندسی وجود دارد، برای ایران که از سرمایه‌های انسانی قابل‌توجهی برخوردار است فرصت مهمی است که باید به آن توجه ویژه‌ای شود.

انصاری می‌گوید: تحریم‌ها در کنار بی‌توجهی‌ها در داخل، صادرات خدمات فنی مهندسی کشور را ضعیف کرده و این در حالی است که کشور توان صادرات ۳۵ میلیارد دلاری در سال را دارد.

انصاری معتقد است: اگر دولت از شرکت‌های خدمات فنی مهندسی حمایت کند، ایران هم می‌تواند مانند ترکیه صادرات این بخش را توسعه دهد. در همه جای دنیا دولت‌ ها از اصلی‌ترین حامیان شرکت‌های خدمات فنی و مهندسی هستند و دولت ما به این حوزه بی‌توجه هستند.

به‌گفته انصاری یکی از این بی‌توجهی‌های دولت در حوزه مشوق‌های صادراتی است که نقش موثری در صادرات خدمات فنی مهندسی کشور دارد.

انصاری ادامه می‌دهد: در دو دهه گذشته خدمات فنی و مهندسی روند خاصی طی کرده است؛ از سال ۱۳۸۱ تا ۱۳۹۰ صادرات خدمات فنی مهندسی رشد و توسعه خوبی داشت اما بعد از آن روند نزولی به خود گرفت. البته شروع صادرات خدمات فنی مهندسی در سال ۱۳۷۳ بود تا سال ۱۳۸۱ با رشد ضعیف ۱۲ درصد بالا آمد و در سال ۸۱ با تصویب اعطای مشوق‌های صادراتی رشد جهشی بالای ۴۰ درصد را تجربه کرد و تا سال ۹۰ روند خوبی را طی کرد.

او ادامه می‌دهد: از سال ۱۳۹۰ شاید به دلیل کم‌توجهی‌ها و البته شروع اثر تحریم‌ها صادرات این بخش کاهش پیدا کرد. در دوره برجام فرصت‌های خوب ولی کوتاه‌مدتی ایجاد شد.

به‌گفته انصاری ظرفیت صادرات خدمات فنی و مهندسی کشور با توجه به برنامه‌های دیگر کشورها و بسترهایی که شرکت‌های ایرانی می‌توانند در آن کار کند ۳۵ میلیارد دلار در سال است؛ اما در حال حاضر با این عدد فاصله معناداری داریم.

انصاری تاکید می‌کند: من بارها و بارها این نکته را گفته‌ام که خدمات فنی و مهندسی به حمایت جدی دولت‌ها نیاز دارد؛ در همه جای دنیا، دولت‌ها در سطح عالی از خدمات فنی و مهندسی حمایت می‌کنند و ما هم باید چنین کنیم. توجه دولت باید به صادرات خدمات فنی مهندسی بیشتر شود و جز این ممکن نیست.

نایب‌رئیس اتاق ایران می‌گوید: صادرات خدمات فنی و مهندسی ما به کشورهای همسایه انجام می‌شود ولی خیلی از این شرکت‌ها در باتلاق مشکلات گیر افتاده‌اند؛ تحریم، برای مدتی داعش و نبود تعاملات بانکی خیلی از این شرکت‌ها را زمین‌گیر کرده است. اما نه دولت ایران و نه دولت مقصد هیچ کمکی به این شرکت‌ها نمی‌کند.

انصاری تاکید می‌کند: در دوران تحریم شرکت‌های خدمات فنی مهندسی نیاز به حمایت‌های ویژه دارند. نخستین مقوله ضمانت‌نامه‌هاست؛ برخی کشورها ضمانت‌نامه صندوق ضمانت صادرات و چه بعضاً بانکی را از ایران می‌پذیرند اما به‌طورکلی نیاز به کار فعال، متمرکز و منسجم وزارت امور خارجه و کمیسیون‌های مشترک دارد.

انصاری تاکید می‌کند: رونق صادرات خدمات فنی مهندسی در گرو توجه ویژه است. این توجه هم باید در همه عرصه‌ها، اعم از مجلس و دولت باشد. البته همه درباره آن صحبت می‌کنند اما زمانی که برای حل مسائل صادرات خدمات فنی مهندسی باید گام اجرایی بردارند، خروجی چندانی نمی‌بینیم.