زنگ خطری بزرگ برای آینده تجارت خارجی کشور

در سال های اخیر شاهد عقبگردی تاریخی و کاهش حجم تجارت خارجی کشور بودیم. گفتنی است اعمال تحریم ها و شیوع ویروس کرونا در به وجود آمدن وضعیت کنونی تجارت خارجی کشور بی تاثیر نبوده اما در این میان نباید از نحوه مدیریت و اتخاذ سیاست های انبساطی توسط بانک مرکزی و دولت نیز غافل بود.

خبرنگار سرویس تجارت گسترش نیوز در همین رابطه گفتگویی را با محمدرضا مودودی سرپرست سابق سازمان توسعه تجارت ایران انجام داده و نظر وی در خصوص عملکرد دولت تدبیر و امید در حوزه تجارت خارجی کشور را جویا شده است که در ادامه مطالعه خواهید کرد. با گسترش نیوز همراه باشید.

محمدرضا مودودی در ابتدای این گفتگو اظهار داشت: اساسی ترین و مهم ترین موضوعی که دولت آینده به طور حتم باید به آن ورود کند مسائل مربوط به ارتباط با دنیاست. ما به منظور توسعه بازار نیازمند تعامل با دنیا هستیم تا در گام اول مشکلات و موانع پیش روی فعالان تجاری برداشته شود.

لزوم برقراری روابط بانکی با دنیا

وی با اشاره به اینکه تحریم ها مهمترین عامل کاهش میزان تجارت کشور است، خاطرنشان کرد: موضوع FATF و برقراری روابط بانکی با دنیا نیز نیاز اصلی فعالان تجاری و اقتصادی کشور است که حتما باید اقدامات جدی در این حوزه توسط دولت آینده صورت بگیرد. موضوع ایجاد پیوندهای تجاری با کشورهایی که می توانند مقاصد تجاری ما باشند نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. متاسفانه این کشور ها سهم بسیار اندکی از تجارت ما در قالب پیمان های منطقه ای و اتحادهای اقتصادی پیرامونی دارند. این در حالی است که اکثر کشورهای پیشرفته دنیا به سمتی حرکت می کنند که بخش عمده ای از تجارت خود را علی رغم عضویت در سازمان های جهانی تجارت و... حول محور همسایگان خود انجام دهند.

سرپرست سابق سازمان توسعه تجارت افزود: متاسفانه ما با کمتر همسایه ای به صورت جدی وارد پیمان های تجاری شده ایم و این موضوع به خودی یکی از عوامل بسیار محدودکننده و خطرناک برای آینده تجارت خارجی کشور محسوب می شود. از طرفی نباید از این موضوع مهم نیز غافل باشیم که سبد صادراتی کشور ما نیز بسیار غنی نیست و ما معدود اقلامی را داریم که سهم بالایی از ارزش سبد صادراتی را به خود اختصاص دهند. در این خصوص نیز ما باید برای تنوع بخشی به سبد صادراتی کشور برنامه ریزی کنیم و این مهم را در قالب مگاپروژه های صادراتی برای تولید محصولات رقابت پذیر در مقیاس بین المللی انجام دهیم.

توانمندسازی بنگاه ها

مودودی در ادامه با تاکید بر توانمندسازی بنگاه ها تصریح کرد: در قیاس با کشورهای همسایه جامعه صادرکنندگان اصلی کشور که سهم بالایی از تجارت خارجی ما را برعهده دارند تعداد بسیار اندکی هستند. بنابراین اگر ما به طور جد در صددیم که سهم خود را در بازارهای جهانی افزایش دهیم باید تلاش کنیم تا سهم بیشتری از فعالان حوزه اقتصادی و صنعتگران خود را توانمند کنیم. آن ها را با مفاهیم بین المللی آشنا کرده و آنها را در مقیاس جهانی تربیت کنیم.

وی در بخش دیگری از صحبت های خود به عملکرد دولت تدبیر و امید در حوزه تجارت خارجی کشور اشاره کرد و گفت: در این زمینه عملکرد دولت یازدهم با برآیند عملکرد دولت های یازدهم و دوازدهم دو موضوع مجزا هستند. در دولت دوازدهم ما ضعف های بسیار بزرگی را در حوزه سیاست های تجاری کشور شاهد بودیم. آمارها گویای افت شدید صادرات هستند و گفتنی است ما در طی دهه نود شاهد چنین سقوطی نبودیم. بر اساس آمار در سال ۹۹ عدد ارزش صادراتی کشور حدود ۳۴.۵ میلیارد دلار بود که این میزان نسبت به سال ۹۸ با کاهش ۷ میلیارد دلاری روبرو بود. این میزان نسبت به سال های اوج تجارت کشور در سال های ۹۳ و ۹۴، مبین آن است که ما بیش از ۱۷ میلیارد دلار بازار صادراتی را از دست داده ایم. این اعداد رقم های بسیار بزرگی هستند.

وی همچنین خاطرنشان کرد: در مجموع عملکرد دولت های یازدهم و دوازدهم نسبت به دولت قبلی خود بهتر بود. ما در دولت تدبیر و امید و در مجموع بیش از ۱۲۰ میلیارد دلار صادرات بیشتری داشتیم و تقریبا نزدیک به ۴۵۰ میلیون تن کالای بیشتری را صادر کردیم که این موضوع نشان دهنده آن است که دولت یازدهم و دوازدهم در این زمینه عملکرد بهتری نسبت به دولت های نهم و دهم داشته است. میزان تراز تجاری کشور نیز در دولت های یازدهم و دوازدهم حدود ۹۰ درصد بهبود داشته است.این موضوع نیز نشان می‌دهد که دولتمردان ما مدیریت واردات را به خوبی انجام داده اند و حجم صادرات کشور نیز عدد قابل قبولی بوده است.

مودودی افزود: فراموش نکنیم که در سال های اخیر با توجه به کاهش ارزش گمرکی کالاها مجموع صادرات کشور نسبت به هشت سال قبل بهبود پیدا کرده است. در مجموع اما روند کاهشی صادرات کشور در سال های اخیر زنگ خطری جدی آینده تجارت خارجی کشور به حساب می آید.