ماجرای کامیون های بلاتکلیف در گمرک ها چیست؟

داریوش امانی، رییس سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای اواخر تیرماه امسال در مراسم بهره‌برداری از چهار طرح در حوزه‌های مختلف راهداری و حمل و نقل جاده‌ای اظهار کرد: ۳۶۴۳ دستگاه کامیون با سرمایه گذاری حدود ۹۲۰۰ میلیارد تومان از سوی بخش خصوصی آماده شماره گذاری شده است.

وی ادامه داد: با توجه به فرسودگی ناوگان کامیون در سال ۱۳۹۸ اقدام بزرگی در راستای نوسازی ۵۰۰۰ دستگاه ناوگان از محل ماده ۱۲ حمایت از تولید بند سه ماده ۳۰ قانون احکام دائمی اجرایی شد که ۳۶۴۳ دستگاه با سرمایه گذاری ۹۲۰۰ میلیارد تومان توسط بخش خصوصی تاکنون آماده شماره گذاری است و امیدواریم با دستور ریاست جمهوری در واگذاری تسریع انجام پذیرد.

این اظهارات در حالی صورت گرفت که روز گذشته مهرداد جمال ارونقی - معاون امور گمرکی- در نامه‌ای خطاب به فرامرز مداح -قائم مقام سازمان راهداری حمل و نقل جاده‌ای- درباره لزوم تعیین تکلیف فوری بیش از ۳۶۴۳ دستگاه کامیون وارداتی رسوبی در گمرکات کشور نوشت: باید به قید سه فوریت کارگروهی متشکل از نمایندگان کلیه مراجع و سازمان‌های مرتبط تشکیل شود و مساله کامیون‌های رسوبی در گمرکات کشور مورد رسیدگی قرار گیرد تا ضمن تدقیق در مشکلات مبتلابه این کامیون‌های وارداتی، تصمیمات لازم در چارچوب قوانین و مقررات موضوع اتخاذ و از در معرض قرار گرفتن صدها میلیون دلار سرمایه وارده به گمرکات جلوگیری شود. همچنین با تخلفات احتمالی در این خصوص به نحو مقتضی برخورد شود.

همچنین در پایان این مکاتبه آمده است: بدیهی است با توجه به مراجعه و پیگیری عده زیادی راننده و صاحبان اصلی کامیون‌های رسوبی در گمرکات، اتخاذ تصمیمات سریع در این خصوص و اطلاع‌رسانی مطلوب و شفاف جهت تنویر افکار عمومی، امری فوری و ضروری به نظر می‌رسد که سازمان گمرک، آمادگی کامل خود را جهت بررسی همه‌جانبه این امر و تلاش در راستای رفع مشکلات مبتلابه اعلام می‌دارد.

البته در بخش دیگری از نامه گمرک این طور به نظر می‌رسد که تعداد کامیون‌های وارداتی رسوبی بیش از این عدد است چرا که ارونقی در این نامه درباره آمارهای موجود از کامیون‌های وارداتی اینگونه توضیح می‌دهد که: بررسی‌های میدانی و آمار واصله از ۹ گمرک اجرایی کشور به شرح زیر نشان می‌دهد ٣۶٤٣ دستگاه کامیون وارداتی در این گمرکات رسوب کرده که ٢۵۵۹ دستگاه از این کامیون‌ها هنوز به گمرک اظهارنشده و ١٠٨٤ دستگاه از آنها، علیرغم اینکه به گمرک اظهارشده است، تاکنون قابلیت ترخیص پیدا ننموده است. باید توجه داشت علیرغم اینکه این حوزه معاونت، در تاریخ ۱۴۰۰.۴.۲۶، طی نامه شماره ۱۴۰۰.۵۴۰۷۷۹ از تمامی گمرکات اجرایی درخواست ارائه آمار نموده است، صرفاً ۹ گمرک اجرایی به شرح جدول ذیل نسبت به ارائه آمار مربوطه اقدام نموده‌اند لیکن، برخی از گمرکات اجرایی تا تنظیم این گزارش، هیچگونه آماری به این حوزه معاونت ارائه ننموده‌اند که با محاسبه آمار کامیون های رسوبی سایر گمرکات، این تعداد به بیش از ٣۶٤٣ دستگاه نیز افزایش خواهد یافت.

بررسی‌های صورت پذیرفته نشان می‌دهد بیش از ٧٠ درصد کامیون‌های وارداتی موجود در گمرکات کشور، هنوز به گمرک اظهار نشده‌اند که لازم است دلیل این امر بررسی شود. گرچه گفته شده است این کامیون‌ها به دلیل عدم صدور ثبت سفارش به گمرک اظهار نشده‌اند ولی صحت و سقم این موضوع باید به صورت دقیق مورد بررسی قرار گیرد. بدیهی است عدم اتخاذ تصمیم لازم در این خصوص، کامیون‌های رسوبی را در آستانه متروکه شدن قرار خواهد داد.

البته دلایل بلاتکلیف ماندن و مواردی که برای ترخیص این کامیون‌ها از سوی دستگاه‌های مختلف مورد بررسی قرار گیرد نیز اینگونه از سوی گمرک مورد اشاره قرار گرفته است:

با توجه به این‌که کامیون‌داران طی سال‌های گذشته همواره بر لزوم نوسازی ناوگان فرسوده خود تاکید کرده‌اند به نظر می‌رسد که دولت و دستگاه‌های ذیربط در زمینه‌ی نوسازی ناوگان باید هرچه سریع‌تر نسبت به ترخیص و شماره گذاری این کامیون‌ها که تقریبا همه آنها از برندهای معروف اروپایی هستند اقدام کنند.