فاسدترین کشور اوراسیا چگونه به شفافیت رسید؟

یکی از الگوهای جذاب توسعه اقتصادی و مبارزه با فساد در کشورهای در حال توسعه و به ویژه سرزمین های فروپاشیده اقماری شوروی سابق، گرجستان می تواند به مثابه یک الگوی موفق خودنمایی کند. این کشور در سرعت افزایش شفافیت و مبارزه با فساد اقتصادی و همچنین در افزایش رشد اقتصادی بالاتر از میانگین سالانه جهانی به حدی موفق عمل کرده است که باید از آن به عنوان با نام معجزه اقتصادی در اوراسیا یاد کرد. در ادامه گفت‌وگوی خبرنگار حوزه تجارت گسترش نیوز با مریم سلطانی نایب رئیس اتاق بازرگانی گرجستان را از نظر می‌گذرانید.

سلطانی در ابتدای این گفتگو و در پاسخ به خبرنگار گسترش نیوز مبنی بر علت توفیق گرجستان در مدیریت مبارزه با فساد، گفت: گرجستان به ‌واسطه فساد گسترده سیستماتیک، لقب فاسدترین کشور اوراسیا را یدک می‌ کشید. اما پس از تغییرات سیاسی در سال ۲۰۰۳، مبارزه با فساد به‌ عنوان محور اصلی برنامه‌ های دولت در دستور کار قرار گرفت. به این ترتیب پس از تدوین برنامه و استراتژی مبارزه با فساد، مجموعه‌ ای از اقدامات ضدفساد در این کشور به موازات یکدیگر آغاز شد.

وی افزود: گرجستان همسایه مستقیم ما نیست اما به ‌واسطه ارمنستان و جمهوری آذربایجان با ما همسایه می ‌شود و قرابت جغرافیایی، تاریخی و فرهنگی با ما دارد. از این لحاظ تجربه گرجستان، نسبت به کشورهایی چون سوئد، سنگاپور و کره‌ جنوبی به ما نزدیک ‌تر و ملموس ‌تر است.

این فعال اقتصادی در ادامه با بیان اینکه گرجستان در راستای مبارزه با فساد چهار مرحله را گذرانده است، تصریح کرد: اولین مرحله تصویب و اصلاح قانون مقابله با فساد و ایجاد شفافیت اداری بود. در مرحله دوم یک شورای مقابله با فساد، زیر نظر وزارت دادگستری تشکیل دادند. در مرحله سوم سند استراتژیک مبارزه با فساد را منتشر کردند و در مرحله چهارم هم برای اجرای آن سند برنامه اقدام تهیه کردند.

سلطانی همچنین گفت: براساس گزارش doingbusiness ۲۰۲۰، شاخص های سهولت کسب و کار کشور گرجستان نشان می دهد وضعیت سهولت انجام کسب و کار در ۱۹۰ کشور ودر ۱۰ حوزه شامل شروع کسب و کار، دریافت مجوزهای ساخت، دریافت برق، ثبت مالکیت، دریافت اعتبار، حمایت از سرمایه گذاران خرد، پرداخت مالیات، تجارت فرامرزی، اجرای قراردادها، حل و فصل ورشکستگی، و مقررات بازار کار را مورد بررسی قرار داده است که رتبه گرجستان ۷ و رتبه ایران ۱۲۷ بوده است.

نایب رییس اتاق بازرگانی ایران و گرجستان در ادامه گفت: عملکرد اقتصادی گرجستان به لحاظ مهمترین شاخص های جهانی رقابت پذیری در سال ۲۰۱۹ نشان می دهد در بین ۱۴۱ کشور حائز رتبه ۷۴ بوده است. مهمترین شاخص های جهانی نیز ،رقابت پذیری، قابلیت نوآوری، اندازه بازار، سیستم مالی، بازار نیروی کار، مهارت، ساختار و... است.

صدور روادیدهای تجاری میان ایران و گرجستان

سلطانی در بخش دیگری از صحبت های خود به موضوع صدور روادیدهای تجاری میان دو کشور ایران و گرجستان اشاره کرد و گفت: در حال حاضر لغو روادید بین دوکشور جاری هست و نیازی به ویزا نیست ، البته به دلیل شرایط covid۱۹ باید دو دوز واکسن انجام شده باشد وچندین بار با زحمات و هماهنگی سفارت جمهوری اسلامی ایران در تفلیس برای خانواده های جا مانده پرواز واجازه سفر صادر شد.

امکان اتصال کریدور ایران به گرجستان

وی همچنین به موضوع امکان اتصال کریدور ایران به گرجستان نیز اشاره کرد و گفت: در حال حاضر کریدور زمینی ایران به این کشور فعال هست وکالا از بندرعباس به آذربایجان، ارمنستان یا ترکیه، گرجستان و دریای سیاه ادامه دار است. از طرفی بحث کریدور ریلی نیز مطرح است. در این زمینه نیز اگر کریدور ریلی راه آهن آستارا-رشت تکمیل شود کالاها با سهولت بیشتری از بندرعباس تا دریای سیاه واز آنجا هم با کشتی به اروپا ادامه مسیر خواهد داد. نباید این نکته را نیز فراموش کرد که بسیاری از کشورهای ذی نفع که در این حلقه هستند می توانند از این کریدور ریلی استفاده کنند.

نایب رییس اتاق بازرگانی ایران و گرجستان در بخش دیگری از صحبت های خود گفت: در کشور گرجستان ظرفیت زیادی جهت خدمات فنی مهندسی وجود دارد وچندین شرکت ایرانی تلاش کردند تا وارد مناقصه ها و پروژه های بزرگ شوند اما در کمال تاسف در این زمینه موفق نشدند. یکی از اصلی ترین دلایل این عدم موفقیت بحث ضمانتنامه های بانکی هست که متاسفانه حل نشده است. امروزه همه پروژه ها بصورت مناقصه هستند ولی امکان حضور برای شرکت های ایرانی وجود ندارد واکثرا توسط شرکت های بین المللی از کشورهای ترکیه و چین و آذربایجان انجام می شود.