رشد چشمگیر تجارت ایران با این کشور / بانک مرکزی در قیمت ارز دخالت نکند

علی رغم پروژه های فنی و مهندسی نظیر تونل انزاب و سد و نیروگاه سنگ توده ۲ که در دهه گذشته میان دو کشور ایران و تاجیکستان مورد توافق قرار گرفته بود، اکنون به مدت یک دهه است که این دو کشور نتوانسته‌ بودند روابط دوجانبه پیشین را به پیش ببرند. محمدحسین روشنک رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و تاجیکستان در گفت‌وگو با خبرنگار تجارت گسترش نیوز، به تحلیل زوایای مختلف روابط تجاری دو کشور پرداخته و از افزایش تجارت ایران و ترکمنستان خبر داده است که در ادامه مشروح آن را از نظر می‌گذرانید:

افزایش ۵ برابری صادرات ایران به تاجیکستان

روشنک در این گفتگو اظهار داشت: طبق آخرین آمار صادرات ایران به تاجیکستان با رشد حدود ۵ برابری روبرو بوده است. البته سابق بر این صادرات ما به این کشور به قدری پایین بود که این جهش پنج برابری هم هنوز ما را به نقطه مطلوب در تجارت با این کشور نرسانده است. د فروردین سال جاری علی رغم تعطیلی های زیادی که در تقویم وجود داشت  ۷ تا ۸ میلیون دلار صادرات به این کشور داشتیم که چند برابر مدت مشابه پارسال است.

وی افزود: این جهش صادراتی بعد از دیدار رییس جمهور کشورمان با مقامات و مسئولان تاجیکستان رخ داده است. در زمان دولت قبل بیشتر توجه ها چه از منظر دولت و چه از منظر وزارت خارجه به موضوعاتی مانند برجام و پرنده هسته‌ای ایران جلب شده بود. این موضوع باعث شده بود تا ارتباط با کشورهای همسایه و کوچکتر مانند تاجیکستان اصلا جدی گرفته نمی‌ شد.

وی همچنین گفت: ما در تجارت با تاجیکستان سه مشکل خارجی اساسی داشتیم که هر سه آنها به فضل خدا برطرف شده اند. یکی از مشکلات، ارتباط ما تاجیکستان بود. از مدت ها قبل ارتباط ما با این کشور کمرنگ و بی رونق شده بود. خوشبختانه این فضا به واسطه دیدار آقای رییسی با مقامات تاجیکستان متحول شد. چالش دوم مشکلی بود که میان تاجیکستان و ترکمنستان وجود داشت. مشکل این دو کشور موجب شده بود که ما نتوانیم کالاهای خود را از مسیرهای زمینی یا هوایی به تاجیکستان برسانیم؛ چراکه ترکمنستان، کشور تاجیکستان را تحریم کرده بود و اجازه ترانزیت کالا از خاک خود به سمت تاجیکستان را نمی داد.

رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و تاجیکستان در ادامه گفت: این مشکل نیز با مذاکره آقای رییسی با مقامات ترکمنستان مرتفع شد و ما به شرایط خوبی در این زمینه دست پیدا کردیم. امروزه مشکل حمل و نقل ریلی ما با این کشور به صورت کامل رفع شده و در آینده ای نزدیک نیز چالش حمل و نقل جاده ای در این کشور به صورت کامل برطرف خواهد شد.

روشنک همچنین گفت: سومین مشکل نیز سوتفاهمی بود که در دعوت مخالف دولت فعلی تاجیکستان توسط ایران برای حضور در یک کنفرانس صورت گرفته بود. این سوتفاهم نیز تقریبا حل شده و شرایط خارجی تجارت کشور در وضعیت مناسبی قرار گرفته است. اما از طرفی مشکلات داخلی متعددی موجب کاهش صادرات کشور شده است. مسائل پیرامون تعهد ارزی یکی از همین موارد است. تعداد کالاهای صادراتی ما که از نظر کیفیت و قیمت قابل رقابت باشد به شدت با کاهش روبرو شده است. امروزه ما تنها در حوزه مصالح ساختمانی، شوینده ها و مقدار اندکی پتروشیمی به کشور تاجیکستان صادرات داریم. بخش کشاورزی تاجیکستان بسیار فعال و غنی است. از اینرو این کشور احتیاجی به محصولات کشاورزی ما ندارد.

تحریم ها در کاهش صادرات بی تاثیرند

وی در ادامه به نقش تحریم ها در کاهش صادرات ایران به تاجیکستان اشاره کرد و افزود: این موضوع به هیچ عنوان در کاهش صادرات ما به این کشور یا کشورهای آسیانه میانه تاثیر منفی نداشته است؛ چرا که ما هیچگاه با این کشورها تجارت رسمی نداشته ایم.

رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و تاجیکستان در بخش دیگری از صحبت های خود به سیاست های بانک مرکزی در قبال صادرکنندگان اشاره کرد و گفت: سیاست های فعلی این بانک، اجباری از سیاست های قبلی است. ما معتقدیم همه صادرکنندگان (چه دولتی، چه خصوصی و چه خصولتی) ناچار هستند که ارز صادراتی خود را به کشور باز گردانند. مشکل اصلی صادرکنندگان نرخ ارز است. بنابراین دولت باید نرخ ارز را آزاد کند تا خیال صادرکنندگان راحت شود. بانک مرکزی باید نرخ ارز را مدیریت کند تا عمده مشکلات فعالان تجاری کشور برطرف شود. بدون شک مداخله بانک مرکزی در قیمت ارز نتیجه بخش نخواهد بود.