نمکی: کرونا شتری است که در خانه همه می‌خوابد

سعید نمکی، وزیر بهداشت در نشست مشترک با وزیر و شورای معاونان وزارت راه و شهرسازی اظهار کرد: عده‌ای قبل از ورود کرونا به کشور تصور می‌کردند که ویروس از مرزها می‌آید و به راحتی از خلیج‌فارس و دریای عمان از کشور خارج می‌شود و به سمت کشورهای دیگر می‌رود و باور نمی‌کردند که این ویروس، شتری است که ممکن است در خانه همه ما بخوابد.

او افزود: نخستین گام همراهی وزیر و وزارت راه و شهرسازی با ما، قطع پروازهای چین بود. در ۳۶ مبادی ورودی کشور، اکیپ هایی مستقر کردیم و اسکنرهای حرارتی به مرور نصب شد و یکی از کمک‌های بی‌بدیل وزارت راه و شهرسازی، حمل‌ونقل مایحتاج مردم بود در شرایطی که همه جا همه راه‌ها را بر ما بسته بودند و همه به ما ظلم می‌کردند و سخت‌ترین جفای تاریخ را بر ایران روا داشتند. دلخوش بودیم که امشب ماسک، لوازم حفاظت فردی یا دارو به ایران می‌رسد بعد می‌گفتند در فلان فرودگاه، جلوی حمل این محموله‌ها را گرفتند.

وزیر بهداشت یادآور شد: در مرحله اول بسیج ملی مبارزه با کرونا، اروپایی‌ها تا قبل از رسیدن طوفان بیماری به این کشورها، ما را در مدیریت بیماری مسخره می‌کردند و وقتی طوفان بیماری به آنها رسید، سیل ایرانیان و هموطنان ما شوق بازگشت به وطن داشتند چون دیده بودند که بیماران در اروپا پشت در بیمارستان‌ها و در پارک‌ها سرگردان مانده در حالیکه در ایران حتی یک مورد در هیچ استانی، پشت در بیمارستان معطل نماند و این ناشی از مدیریت موفق و هماهنگی دولت، سازمان‌های مردم نهاد، نیروهای مسلح و مشارکت مردم بود که در عرض ۵۰ روز، میزان مرگ روزانه به حدود ۳۰ نفر و میزان بستری‌ها به ۲۰ درصد کاهش یافت.

نمکی افزود: یکی از مشکلاتی که آن زمان داشتیم این بود که همکاران ما در وزارت راه و شهرسازی باید هواپیما را یک طرفه خالی از ایران به خیلی از کشورها می‌فرستادند که هموطنان مان به ایران بازگردند. ۵۷ دانشجو را از ووهان و بسیاری دیگر از ایرانیان دیگر به کشور بازگشتند.

او خاطرنشان کرد: خیلی کالبدشکافی غفلت‌های گذشته را نمی‌کنم. این ویروس، بسیار پیچیده و در حال جهش و موتاسیون است و اروپا را که از نظر اقتصادی و زیرساختی به مراتب شاید از ما پیشرفته تر باشد و تحریم‌های ظالمانه که علیه ما تحمیل شده را ندارند، گرفتار کرده است و پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که خیلی از کشورهای اروپایی روزانه بیش از ۱۰۰۰ مورد مرگ و میر بیماران کرونایی داشته باشند البته ما برای مرگ هر شهروندی در هر نقطه‌ای از دنیا غصه می‌خوریم و آرزوی ما، سلامتی تمام مردم دنیا است.

وزیر بهداشت تاکید کرد: در برهه‌ای از دوران هستیم که برای ما و همکاران مان، روزهای بسیار سخت و توان فرسایی است و برخی اوقات، آنقدر خسته و کم خواب هستم که تمرکزم برای یادآوری نام برخی افراد دچار اشکال می‌شود و خیلی از شب ها، ۵ دقیقه خواب ندارم و شاید در سه شب گذشته، مجموعا یک ساعت نخوابیده ام و مرتب پیگیر امور هستم و این روزها سخت تر می‌شود اگر دقت و همکاری نکنیم و کنار هم نباشیم و به همه جنبه‌های این بیماری فکر نکنیم.

نمکی گفت: یکی از بخش‌های بسیار مهم که می‌تواند حدود ۳۵ درصد در کاهش شیوع بیماری موثر باشد و نقش آفرینی کند، حمل‌ونقل عمومی است و خوشحالم که همدلی و وفاق در بخش حمل‌ونقل عمومی در کشور وجود دارد.

او افزود: تمامی رانندگان حمل‌ونقل عمومی و افرادی که می‌توانند در شیوع بیماری، نقش داشته باشند، در فاز جدید طرح بسیج ملی مبارزه با کرونا، آزمایش می‌شوند. این فاز از طرح با رویکرد محله و خانواده محور و مبتنی بر برنامه "هر خانه یک پایگاه سلامت" و سخنان گهربار مقام معظم رهبری مبنی بر محوریت وزارت بهداشت و لزوم رویکرد محله محوری در کشور از ۲۰ آبان از کرمانشاه و در کل کشور اجرایی شد.

اقتصاد سلامت هم ضربه خورد

وزیر بهداشت گفت: در فاز جدید طرح بسیج ملی مبارزه با کرونا، بیماریابی زودرس و افزایش آمایشهای تشخیصی را در دستور کار داریم. تعداد تست‌های روزانه از ۲۵ به ۴۰ هزار نفر رسیده و در آینده نزدیک به روزانه ۱۰۰ هزار تست می‌رسد. یکی از کارهایی که با همکاری وزارت راه باید دنبال کنیم، افزایش آزمایش‌های تشخیصی در گروه‌های هدف از جمله رانندگان، کمک رانندگان و موارد ورودی است.

نمکی تاکید کرد: یکی از اتفاقات بسیار مهم و مبارک، استفاده از تست‌های سریع است که می‌توانیم در طول ۲۰ دقیقه مشخص کنیم فرد مشکوک، به بیماری مبتلا است یا خیر و با کمک وزارت راه، حمل‌ونقل این کیت‌ها را از کره جنوبی انجام خواهیم و از اواخر هفته، تولید داخلی این کیت‌ها آغاز می‌شود و قادر خودهیم بود که روزانه ۱۷۰ تا ۱۸۰ هزار کیت تست سریع را در کشور تولید کنیم و در اختیار همکاران‌مان در وزارت راه قرار می‌دهیم و نیاز به دستگاه یا تجهیزات خاصی نیست بلکه یک فرد باید آموزش‌های لازم را ببیند.

او یاداور شد: گرچه تب سنجی یک امر متداول است اما هیچ وقت به اندازه آزمایش به ما اطمینان نمی‌دهد چون ممکن است افراد، علامتی نداشته باشند و ۸۰ درصد از مبتلایان، هیچ علامتی ندارند و فقط ناقل هستند و بمب انتقال ویروس هستند و تب، یکی از علائم نسبتا شایع است و تست‌ها را به شکل گسترده انجام خواهیم داد.

وزیر بهداشت با اشاره به تاثیرات منفی کرونا بر اقتصاد هوانوردی، گفت: برای اقتصاد، امنیت و همه دستاوردهای یک مملکت، هیچ چیزی خطرناک تر از تطویل اپیدمی نیست. در ۱۵۰ سال گذشته هیچ وزیر و وزارت بهداشتی در چنین چاله‌ای نیفتاده بود اما در سال‌های گذشته، روزهای سخت کم نداشتیم. روزهایی خواهد بود که اتوبوس ها، صف بکشند اما مسافری نباشد یا بترسد که سوار شود و یا کاسبی که امروز می‌ترسیم دو هفته کسب و کارش را تعطیل کنیم، با ابتلای خودش و خانواده‌اش به بیماری، یک ماه ممکن است در بستر بیمای باشد و یا خدای ناکرده، پرده مشکی بر کرکره پایین کشیده اش، نصب کنند. نه تنها اقتصاد صنعت هوانوردی بلکه اقتصاد سلامت هم ضربه خورد و ۱۵ درصد از درآمد اختصاصی بیمارستان‌ها محقق می‌شود اما اگر با کمک همدیگر این اپیدمی را جمع کنیم، قطعا و یقینا به نقطه مطلوب تری می‌رسیم.

 واکنش وزیر بهداشت به شایعه استعفایش

 نمکی گفت: امروز توسط جریان شناخته شده‌ای شایعه شده بود که وزیر بهداشت استعفا کرده است اما با عهد و پیمانی که با مردم این سرزمین بسته ام، گرچه ممکن است جاهایی بر مواضعم بایستم و برای موضوعی چانه بزنم اما اهل ترک کردن صحنه‌ای به ضرر مردم این سرزمین نیستم تا جان در بدن دارم و تا جایی که جان آفرین به من این توفیق را خواهد داد.

وزیر بهداشت با اشاره به نقش مهم وزارت راه و شهرسازی در نظام سلامت گفت: یکی از وزارتخانه هایی که به شدت می‌تواند در همه زمینه‌ها بر مولفه‌های موثر بر سلامت تاثیرگذار باشد وزارت راه و شهرسازی است. یکی از بزرگترین مولفه‌ها در کاهش سوانح و مرگ و میر تصادفات، همکاری وزارت راه و شهرسازی است. سال ۷۰ که مسئولیت بهداشت کشور را بر عهده داشتم، طرح کمربند ایمنی را دنبال کردم و نخستین بار در کشور در قالب طرح پیشگیری از حوادث و سوانح جاده‌ای مطرح و بعد از آن نقاط پرخطر، شناسایی شد.

 نمکی افزود: سالانه حدود ۱۶ هزار مرگ و میر فقط سر صحنه‌های حوادث و تصادفات در کشور داریم و افرادی که معلول می‌شوند نیز گرفتاری هایی پیدا می‌کنند، ضربه مغزی می‌شوند، مدت‌ها دربخش مراقبت‌های ویژه، تحت نظر می‌مانند و مواردی مانند فلجی و قطع نخاع مصدومان، دیگر جزء موارد حوادث جاده‌ای نیست.

صدور پروانه‌ها و پروتکل‌ها نقش مهمی دارد

او تصریح کرد: نقش شهرسازی در سلامت جسم و روان مردم بسیار مهم است. یکی از مشکلات عمده ما قوطی کبریت هایی است که در شهرهای مختلف و کشورهای دیگر بنا شده و به سازگاری این سازه‌ها با جسم و روح و روان مردم این سرزمین، توجه چندانی نشده است. سیاستگذاران وزارت راه و شهرسازی در تعیین الگوهای مناسب و سازگار با اقلیم، جسم و روح مردم یک سرزمین به شدت می‌توانند تاثیرگذار باشند.

وزیر بهداشت افزود: وقتی دوران کودکی و خاطرات آن ایام را مرور می‌کنم، به این نکته می‌رسم که در ساختمانهای قدیم خانه‌های کاشان همه چیز با روح و روان ما سازگار بود. گرچه خانه‌ها شلوغ بود و در خانه هایی زندگی می‌کردیم که عمو، زن عمو، پدر بزرگ، مادربزرگ و همه با هم بودیم اما آنقدر فضا با روح ما سازگار خلق شده بود که هیچ وقت احساس غربت، دلتنگی، افسردگی و روان پریشی نمی‌کردیم.

نمکی خاطرنشان کرد: امروز بهداشت روان یکی از مشکلات ما است که منشا خیلی از این مسائل این است که مسکن دیگر محل سکینه و آرامش دل نیست حتی سازه‌ها و متریال فضاهای بزرگ و پنت هاوس ها، هرگز با روح و روان هماهنگی ندارد. در کویر، بعد از ظهرها آب در خانه‌ها می‌پاشیدند که خنکی زیاد داشت.گرچه نمی‌توانیم امروز در معماری ساختمان ها، از کاهگل استفاده کنیم اما آن زمان، یک باران در بهار یا پاییز، روح و روان انسان را نوازش می‌داد و در طب سنتی برای افرادی که دچار روان‌های پریشان بودند یا غش می‌کردند و یا در عزا اندوهی داشتند، این بوی مخصوص به عنوان غم زدا توصیه می‌شد.

او یادآور شد: یکی از جایگاه‌های بزرگ سیاستگذاری در بهداشت و روان ساختمان و محل سکونت، وزارت راه و شهرسازی است. اقلیم ایران بسیار متنوع است و در چنین تنوع اقلیمی، فرهنگ، خرده فرهنگ و گفتمان، تنوع معماری مبتنی بر ریشه‌های اصیل فرهنگ این سرزمین، گم شده و جای آن، بسیار خالی است. پروژه شهر سالم از افتخارات بنده بود که در زمان مسئولیتم در وزارت بهداشت و دوران شهرداری کرباسچی در شهرداری تهران نوشتیم و در منطقه ۲۰ و بعدها در سایر شهرها، اجرا شد.

وزیر بهداشت خاطرنشان کرد: نقش وزارت راه و شهرسازی می‌تواند در اعتلای سلامت جسم و روح مردم، بی‌بدیل باشد. در بسیاری از خانه ها، آفتاب وجود ندارد در حالیکه کمبود ویتامین دی یکی از مشکلات کشور است و به عنوان نمونه، زنان محجبه در بیرون از خانه، اصول را رعایت می‌کنند و در داخل منزل که محارم حضور دارند، آفتاب نمی‌بینند و کودکانی هستند که به دلیل ناکافی بودن تابش نور آفتاب در منزل، دچار نرمی استخوان می‌شوند. بنابراین این وزارتخانه در طراحی، معماری، سیاستگذاری، صدور پروانه‌ها و پروتکل‌ها نقش مهمی دارد.