ابعاد جدید از حادثه برخورد دو قطار مترو تهران- کرج

چهارشنبه هفته گذشته اول دی ساعت ۷:۱۰ صبح قطار تندرویی که از مسیر کرج گلشهر به سمت ایستگاه تهران (صادقیه)‌ در حرکت بود، با قطار عادی در ایستگاه چیتگر برخورد کرد در اثر این حادثه حدود ۲۲ مسافر مصدوم شدند و برای بررسی علت برخورد دو قطار کمیسیون سوانح تشکیل شد.

مسؤولان مختلف از جمله علیرضا زاکانی شهردار تهران در محل حادثه حاضر شد و دستور ویژه برای تشکیل فوری کمیسیون سوانح داد.  زاکانی ضمن بررسی ابعاد این حادثه گفت:‌ فقر و عقب‌افتادگی‌ها در حوزه مترو مشخص است و نیاز به تجهیز و اورهال حمل و نقل عمومی و رفع کمبودها داریم تا بتوانیم با کارهای جدید مشکلات را در حوزه حمل و نقل عمومی جبران کنیم و شهروندان از خدمات در سطوح بالا بهره‌مند شوند.

مدیرعامل شرکت بهره‌برداری مترو تهران و حومه ساعاتی پس از وقوع حادثه ضمن عذرخواهی از شهروندان و مسافران به دلیل حادثه برخورد دو قطار گفت: اورهال و یکپارچه‌سازی هر چه سریع‌تر مرکز فرمان در اولویت کاری ما قرار دارد. در همان روز جلسه کمیسیون سوانح در مترو تشکیل شد و علت اصلی تصادف دو قطار مترو در بیانیه‌ای اعلام شد.

این حادثه واکنش‌های مختلفی را از سوی شهروندان و مسؤولان به ویژه مدیران شهری به همراه داشت و حالا پس از چند روز از وقوع حادثه درباره جزئیات حادثه برخورد دو قطار مترو در خط ۵،‌ زمان اعلام گزارش نهایی کمیسیون سوانح، تامین قطعات مترو از تولیدکنندگان داخلی، آمار مسافران مترو، تمهیدات پیشگیری از انتقال کرونا در شهر زیرزمینی و ... با مهدی شایسته‌اصل مدیرعامل شرکت بهره‌برداری مترو تهران به بحث و گفت‌وگو نشستیم که جزئیات آن به شرح ذیل است.

برخی در حادثه برخورد دو قطار مترو به دنبال ایجاد حواشی‌اند

سه روز از وقوع حادثه برخورد دو قطار مترو در خط ۵ می‌گذرد بررسی شما و ارزیابی‌تان در مورد وقوع این حادثه چگونه است ؟

در ابتدا جا دارد از اصحاب رسانه به خاطر اطلاع‌رسانی دقیقی که در این حادثه منتشر کردند تشکر کنم به نظرم اطلاع‌رسانی‌ها بسیار دقیق بود ولی متأسفانه برخی از گروه‌ها و افراد در شبکه‌های مجازی سعی کردند حواشی را ایجاد کنند و کج‌کاری و کم‌کاری‌های گذشته را کمرنگ و همه مشکلات را بر دوش مدیریت شهری جدید بیندازند.

 کمبود قطعات و نیاز به اورهال واگن‌های مترو

از مباحث اصلی که در حال حاضر وجود دارد کمبود قطعات و نیاز به اورهال واگن‌های مترو است مدیریت شهری جدید این مسأله را در اولویت کاری خود قرار داده و تلاش شده که به صورت دقیق این مسأله مدنظر باشد که امیدواریم گره‌گشایی‌ها با همکاری دولت هر چه سریع‌تر به وقوع بپیوندد و با هم‌افزایی مجلس، دولت و مدیریت شهری شاهد بهبود هر چه بهتر وضعیت حمل و نقل عمومی باشیم.

 هوشیاری راهبر سمت قطار اکسپرس سبب شد این حادثه شدت کمتری داشته باشد/ بیانیه‌ مربوط به نخستین گزارش بود

در مورد علت تصادف دو قطار مترو شرکت بهره‌برداری مترو بیانه‌ای اعلام کرد اما بسیاری این گزارش را کامل نمی دانستند آیا این حادثه ابعاد، زوایا و علل دیگری هم دارد؟

گزارشی که در مورد علت تصادف دو قطار مترو اعلام شد، در واقع گزارش اولیه کمیسیون سوانح بود و همچنان ما داریم ابعاد و زوایای مختلف را در این زمینه بررسی می‌کنیم.

طبق بررسی‌های به عمل آمده در کمیسیون عالی سوانح و بازبینی که در ظهر روز حادثه با حضور تمامی عوامل ذی‌ربط که در ایستگاه چیتگر برگزار شد و پس از بازبینی و بررسی مکالمات مرکز فرمان و تصاویر استخراج شده از دوربین‌های نظارتی مشخص شد، راهبر قطار جانبی بدون داشتن سیگنال و مجوز عبور از ایستگاه، ۷۰۰ متر مانده به محل حادثه سیستم اتوماتیک قطار را بدون رعایت پروتکل و بدون هماهنگی با مرکز فرمان غیر فعال کرده و با وجود فعال بودن سامانه لوپ قطار اکسپرس و درست عمل کردن سوزن خط اصلی، متاسفانه منجر به برخورد قطار جانبی به قطار تندرو شده است. 

البته در کنار مباحثی که تا کنون مطرح شده باید به این نکته توجه داشت که هوشیاری راهبر سمت قطار اکسپرس سبب شد این حادثه شدت کمتری داشته باشد و خوشبختانه خسارت کمتر باشد.

گزارش حرفه‌ای، کارشناسی و بدون نگاه سیاسی در این زمینه خواهیم داشت

گزارش تکمیلی علت حادثه چه زمانی اعلام می‌شود؟

گزارش تکمیلی در مورد علت حادثه مترو در حال تهیه است و ان‌شاءالله هر چه سریع‌تر این گزارش آماده خواهد شد و به اطلاع شهروندان می‌رسد جلسات مداوم از چهارشنبه که این حادثه به وقوع پیوسته در حال برگزاری است و از ابعاد مختلف به این قضیه پرداخته‌ایم ولی ناگفته نماند که متأسفانه برخی به دنبال سوء‌ استفاده از این قضیه هستند و سعی دارند در شرایط تحریم مشکلات را چندین برابر کنند. سودجویی‌های شخصی و منافع سیاسی نکته‌ای است که باید در این راستا به آن توجه داشت و ما در شرکت بهره‌برداری مترو و شهرداری تهران به دنبال این هستیم که گزارش حرفه‌ای و کارشناسی بدون نگاه سیاسی در این زمینه داشته باشیم. لذا گزارش تفصیلی ما به زودی و تا احتمال زیاد تا پایان هفته در مورد علت حادثه اعلام خواهد شد.

 اعضای حقیقی و حقوقی کمیسیون سوانح

کمیسیون سوانح هفته گذشته برگزار شد در مورد اعضای این کمیسیون برایمان بیشتر بگویید و چه کسانی دقیقا عضو این کمیسیون هستند؟

این کمیسیون شامل اعضای حقیقی و حقوقی است و به نوعی هم عوامل نظارتی و هم عوامل تخصصی و کارکشته در آن حضور دارند و اطلاعات و ابعاد را به صورت دقیق و جامع در کمیسیون بررسی می‌کنند. بنابراین افراد فنی و بسیار تخصصی در این کمیسیون نظرات‌شان را مطرح می‌کنند.

صدای راهبر و اتاق فرمان در این کمیسیون بارها مورد ارزیابی قرار گرفت دوربین‌ها را بررسی کردیم و خودم شخصا چندین بار مکالمات رد و بدل شده بین راهبر و اتاق فرمان را بررسی  کردم.

فرسودگی ناوگان چقدر در بروز این حادثه و حوادث مشابه می تواند نقش داشته باشد؟

ما نمی‌خواهیم نگرانی میان شهروندان ایجاد کنیم ولی ناگفته نماند که فرسودگی سیستم سیگنالینگ و تجهیزات نکته‌ای است که نباید مورد غفلت قرار گیرد این سیستم‌ها نیاز به بروزرسانی جدی دارد و اعتبارات لازم باید در این راستا اختصاص داده شود ان‌شاءالله دیگر شاهد حوادث مشابهی نخواهیم بود ولی باید توجه داشت که همان چهارشنبه که برخورد دو قطار صورت گرفت نشان داد که حمل و نقل عمومی چقدر حائز اهمیت است چرا که در طی نصف روز سیستم اتوبوسرانی تهران و کرج به خاطر اختلال در خط ۵ دچار فشار کاری شدید و سنگین شد و شهروندان هم با ترافیک مواجه شدند و همه این موارد حکایت از ضرورت ارائه تسهیلات ویژه به حمل و نقل عمومی دارد.سیگنالینگ و مراکز فرمان قطعا نیاز به نوسازی  و اورهال دارد.

به صورت واجب و عاجل ۸۸ پله برقی مترو هم نیاز به بازسازی  دارد

ما در شرکت بهره‌برداری مترو تهران و حومه جلساتی با اعضای شورای شهر تهران داشتیم و از آنها خواهش کردیم به مترو به عنوان یک کار اولویت دار بپردازند که البته نگاه مدیران شهری و اعضای شورا با این مساله موافقتی است و لازم است تلاش کنیم حمایت دولت و مجلس را ایجاد کنیم به غیر از واگن و قطارهای مترو هم اکنون به صورت واجب و عاجل ۸۸ پله برقی مترو هم نیاز به بازسازی  دارد چراکه ۱۰ سال است از عمر مفید این پله‌ها گذشته و ممکن است اگر در اولویت قرار نگیرد حادثه آفرین باشد.

رفع مشکلات مترو چقدر در اولویت قرار دارد؟

مشکلات پیش آمده حاکی از آن است که تصمیم ‌گیران در گذشته مترو را در اولویت قرار نداده‌اند و لازم است   در تخصیص بودجه در مجلس و دولت  با هوشیاری عمل شود و به نظرم فرآیند تشخیص اولویت‌ها در این خصوص نیاز به بازنگری دارد و برای اینکه هوای پاک و کاهش ترافیک را داشته باشیم باید به حمل و نقل عمومی به صورت ویژه بپردازیم اکنون به نظرم اولویت نخست دولت، مجلس و شهرداری باید اتفاق نظر درحمل و نقل عمومی باشد.

بهبود وضعیت حمل و نقل عمومی به لحاظ اجتماعی، امنیتی و خدمت‌رسانی بیشتر به شهروندان، حائز اهمیت است و به نظر من واجب‌تر از این قضیه مسأله دیگری نیست اگر مترو را تقویت کنیم هم دچار مشکلات و سوانح احتمالی نخواهیم شد و هم آمار مسافران افزایش می‌یابد البته لازمه آن تکمیل پایانه‌ها  افزایش رام های قطار و واگن‌ها و نوسازی قطارها است در صورت این شرایط قطعا ظرفیت روزانه انتقال ۶ میلیون مسافر را در مترو داریم همچنین لازم است مرکز فرمان واحد برای همه خطوط ایجاد شود چرا که مرکز فرمان‌های محلی به تنهایی کفایت نمی‌کنند.

اعضای شورای شهر پنجم هم از تعلل دولت سابق در توجه به حمل و نقل عمومی گلایه‌مند بودند. انبارهای قطعات مترو را در چه وضعیتی از مدیریت شهری سابق تحویل گرفتید؟

کم‌کاری و تعلل دولت گذشته در حوزه مترو و حمل و نقل عمومی بسیار محرز است و همانطور که آقای تشکری‌هاشمی رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران اعلام کرده‌اند در دوره اصلاحات برای انبار قطعات هیچ وسیله‌ای خریداری نشده است و قطعه‌ای در این مدت افزوده نشد.

دستور اکیدشهردار برای پیگیری و رفع مشکلات مترو

بنده حدود یک ماه  است که در کسوت مدیر عاملی مترو درحال خدمت گذاری هستم و از همان زمان گزارش کاملی از وضعیت به شهردار تهران داده‌ام ایشان دستور اکید برای پیگیری و رفع مشکلات عاجل را صادر کرده و برنامه‌ها در دست اقدام است البته در تلاش هستیم که از طریق محصولات تولید داخل که بهترین کیفیت را هم دارند در جهت تأمین قطعات اقدام کنیم و به خودکفایی برسیم  البته در اقدام عاجل هم خرید خارجی برای تأمین قطعه مدنظر است.

آمار روزانه مسافران مترو در حال حاضر چه تعداد است؟

روزانه به طور متوسط یک میلیون و ۵۰۰ هزار نفر از طریق مترو تهران برای جابه‌جایی و حمل و نقل استفاده می‌کنند و شلوغ‌ترین خطوط خط یک و ۲ و ایستگاه‌های تقاطعی است.

چندی پیش ماجرای افزایش نرخ بلیت مترو مطرح بود شهروندان هنوز در این زمینه دغدغه دارند ماجرای این موضوع چگونه است؟

قرار نیست قیمت بلیت مترو تغییر و افزایش جدی کند در برنامه‌ها بنا نیست فشار قیمت بلیت بر دوش مردم باشد بودجه بلیت مترو در سه بخش از طریق شهروندان، شهرداری و دولت تأمین می‌شود که طی سال‌های گذشته شهرداری بیشترین سهم را در پرداخت داشته و در دولت گذشته این کمک‌ها مغفول مانده و سهم خود را نپرداخته است.

در مترو تهران برای پیشگیری از انتقال کرونا به ویژه سویه جدید اومیکرون چه تمهیداتی پیش‌بینی شده است؟

ضدعفونی ایستگاه‌ها و قطارها به صورت روزانه در حال اجرا شدن است و به دنبال این بوده‌ایم به صورت پایلوت از طریق نصب دستگاهی که یک شرکت‌کننده داخلی تولید کرده جهت رفع آلودگی و تسویه بهتر هوا در ایستگاه‌های مترو اقدام کنیم که ان‌شاءالله در صورت  رسیدن به  نتایج مؤثر، مثبت و قابل قبول این موضوع را به سایر ایستگاه‌ها هم تسری می دهیم.