قطعه سازان خودروساز می شوند؟

"شکست انحصار خودروسازی با خودروساز شدن قطعه‌سازان" این خبری بود که چندی پیش وزیر صمت در جلسه ای با قطعه سازان مطرح کرد. وزیر صمت در آن جلسه گفت که باید کنسرسیومی از قطعه سازان تشکیل شود تا بازار خودرو رقابتی شود و اعلام کرد که وزارت صنعت، معدن و تجارت آمادگی دارد تا از رقبای توانمند برای ایجاد رقابت در بازار خودرو حمایت کند.

اینطور که مشخص است وزیر جدید صمت، برنامه های متفاوتی برای صنعت خودرو دارد و در نظر دارد بازار خودرو را به شدت رقابتی کند و در اوایل حکم وزیری از آزادسازی واردات خودرو سخن گفت و پس از آن شاهد صحبت های مختلفی در خصوص شکستن انحصاری که توسط ۲ خودروساز در کشور ایجاد شده، کرد.

او شکستن انحصار در تولید خودرو را مسیری منطقی برای آینده صنعت خودروسازی کشور دانست و اظهار کرد: شرکت‌های توانمند قطعه‌ساز می‌توانند از طریق ترکیب شدن با یکدیگر، کنسرسیومی برای تولید خودرو تشکیل دهند و بر روی فناوری و نوآوری با ریسک‌پذیری کار کنند. باید تصدی‌گری دولت در حوزه خودرو کاهش یابد، ایجاد کنسرسیوم خودروسازان و قطعه‌سازان مسیری برای کاهش هزینه‌های دولت در حوزه صنعت خودروسازی است که نیازمند اصلاحات ساختاری نیز هست.

همچنین این مقام مسئول از زمانی که سکانداری این وزارت خانه را برعهده گرفته از کیفیت پایین خودروها به شدت انتقاد کرده است.

برای خودروساز شدن، نیاز به، به روزرسانی دانش فنی است

سیامک مقتدری، عضو هیات مدیره انجمن صنایع همگن قطعه سازان ایران در خصوص خودروساز شدن قطعه سازان، گفت: بحثی که وجود دارد، خودروساز شدن قطعه سازان نیاز به الزاماتی دارد که در صورت فراهم شدن آنها می توان روی قطعه سازان برای خودروساز شدن، حساب کرد.

عضو هیات مدیره انجمن صنایع همگن قطعه سازان ایران تشریح کرد: یکی از مهمترین الزامات برای خودرو بحث سرمایه گذاری است. برای خودروساز شدن نیاز به سرمایه گذاری زیاد است و به دنبال آن با ایجاد این سرمایه گذاری می توانیم تا حدودی روی خودروساز شدن قطعه سازان حساب کرد.

مقتدری تشریح کرد: اگر بحث سرمایه گذاری را کنار بگذاریم، بحث به روز بودن نیز بسیار پررنگ است. اگر قطعه سازان بخواهند خودروساز شوند نیاز است تا به روز شوند، در غیر این صورت از مدل های قبلی استفاده می کنند و تغییری در صنعت خودرو رخ نخواهد داد.

او ادامه داد: اینکه مدل قدیمی را بخواهیم تحویل دهیم تحولی در این صنعت ایجاد نخواهد شد و این بازار مرتفع نمی شود. برای خودروساز شدن نیاز است با خودروسازهای خارجی در ارتباط باشیم. دانشی که اکنون در صنعت خودرو داریم قدیمی است و با دانش فنی که اکنون داریم نباید قطعه سازان را در این موقعیت قرار دهیم.

عضو هیات مدیره انجمن صنایع همگن قطعه سازان ایران بیان کرد: علی رغم اینکه قطعه سازان دوست دارند که خودروساز شوند اما این کار اکنون شدنی نیست و در این جایگاه قرار نداریم. بحث قرار داشتن در زنجیره تامین خودروسازان مطرح بین المللی منتفی است.

مقتدری با بیان اینکه اکنون قطعه سازان با خودروسازان در ارتباط هستند، گفت: این ارتباطی که اکنون وجود دارد بسیار محدود است و در خصوص تعامل و همکاری‌های تکنولوژی و دانش فنی ارتباطات همچنان وجود دارد.

عضو هیات مدیره انجمن صنایع همگن قطعه سازان ایران با بیان اینکه تربیت مغز و انتقال دانش مانند کالا نیست که از گمرک مشهود باشد، گفت: تربیت مغز و انتقال دانش جزو دارایی‌های نامشهود است که صنعت قطعه سازی همچنان از آن استفاده می‌کند. درست است که دانش فنی اکنون بین دیگر کشورها مبادله می شود اما همچنان کم است.

او گفت: متاسفانه در کشور توان اینکه بخواهیم خودرو بر اساس دانش فنی طراحی کنیم، نداریم. اگر قطعه ساز خودروساز شود، از پلتفرم قدیمی استفاده می کنند و همچنان از دیگر خودروسازها عقب تر خواهیم بود.

همکاری قطعه سازان با خودروسازان

مازیار بیگلو دبیر انجمن سازندگان قطعات و مجموعه‌های خودرو با بیان اینکه نشستی با محوریت مشکلات صنعت خودروسازی و قطعه‌سازی با نگرش عمده به صنعت قطعه‌سازی کشور برگزار شد و مشکلات قیمت‌گذاری، نقدینگی، ارز و مشکلات گمرکی مطرح شد، گفت: در آن جلسه، وزیر صنعت اظهار نظر کردند که قطعه‌سازان به صورت یک کمیسیون مشترکی با خودروسازان همکاری داشته باشند و تجهیزات خودروسازان را برای تولید خودرو توسط خود قطعه‌سازان به کار گیرند تا منجر به شکست انحصاری که در هردو خودروسازان ایجاد شده است، شود.

او در رابطه با مشکلات نقدینگی صنعت قطعه‌سازی و خودروسازی و راه‌حل‌های مطرح شده، گفت: برای حل مشکلات نقدینگی دو اتفاق قرار است که بیفتد. علاوه بر اینکه پیگیر ۵ هزار میلیارد تومان باقی ‌مانده از تسهیلات ۱۰ هزار میلیارد تومان مصوب سال گذشته هستیم که در سال جاری دریافت کنیم، "طرح گام" است که به عنوان پایلوت قرار است صنعت خودروسازی و قطعه‌سازی شروع به کار کنند و جلسات مربوط به آن در حال برگزاری است.

دبیر انجمن قطعه‌سازان در رابطه با حل بخشی از مشکلات کمبود نقدینگی این صنعت با طرح گام، ابراز امیدواری کرد که با اجرا شدن طرح گام، کمکی به تامین نقدینگی هر دو صورت گیرد.

وی افزود: در طرح گام، تازه ابتدای راه و در پایلوت هستیم. باید حرکت کرد تا دید چه اتفاقی خواهد افتاد. وعده‌هایی داده شد برای تامین نقدینگی در قالب پرداخت ۵۰۰۰ هزار میلیارد تومان باقی‌مانده و از محل طرح گام، فضای مثبتی ایجاد کرده است، اما باید پیش رفت تا نتیجه مشخص شود.

برقراری ارتباط با خودروسازان بزرگ برای ارتقا صنعت خودرو

ابوالفضل خلخالی عضو هیات علمی دانشگاه علم و صنعت در خصوص خودروساز شدن قطعه سازان، گفت: برای خودروساز شدن قطعه سازان نیاز است با خارج از کشور ارتباط برقرار کنیم و این ارتباط مزایای زیادی نیز دارد. در بحث تولید قطعات باید بتوانیم به خودباوری برسیم که قطعه‌سازان و خودروسازان به توانمندی داخلی دست یابند.

این کارشناس صنعت خودرو با بیان اینکه همه خودروسازان دنیا در مقطعی از زمان با شرکت‌های بزرگ ارتباط داشتند و همین عامل باعث رشد آنها در صنعت خودروسازی شد، گفت: یکی از مزایای برقراری ارتباط با خودروسازان دنیا، رسیدن به بلوغ فنی است. مدیریت صنعت خودرو به گونه‌ای بوده که وابستگی همیشه وجود داشته است.

عضو هیات علمی دانشگاه علم و صنعت با تاکید بر اینکه فضای تحریم فرصتی را ایجاد کرده که تولیدکنندگان قطعات خودرو و خودروسازان کیفیت محصولات خود را افزایش دهند، گفت: افزایشی که می‌تواند به کمک طراحی و تولید داخلی و با ایجاد سازمانی این موضوع قابل انجام است. فقط باید توجه داشت که مسائل اقتصادی خودروسازی را بتوان مدیریت کرد، می‌توان از خودروسازان و قطعه‌سازان انتظار داشت که دانش فنی را توسعه دهند و وابستگی را از خارج کشور کم کنند.

در صنعت خودرو می توان با افزایش دانش فنی، تمام قطعاتی که در دنیا تولید می‌شود را با هر تکنولوژی توسعه داد. اما باید به این نکته اشاره کرد که باید مزیت اقتصادی برای خودروساز شدن قطعه سازان ایجاد شود. سال های تحریم نشان داد که ما توانایی مدیریت اقتصادی نداریم. تحریم فرصتی برای خودباوری و رسیدن به دانش فنی مطلوب است، بنابراین باید در کشور ظرفیت را ایجاد کرد هرچند که مدیران اعتقاد ندارند. می‌توان همه قطعات جدید را در داخل کشور تولید کرد، اما این مساله نیاز به مدیریت کلان کشوری دارد.