شرط ریزش شدید قیمت خودرو در روزهای آینده

بازار خودرو از ابتدای سال تا پیش از آبان‌ماه رشد قیمت قابل توجهی را تجربه کرد. افزایش شدید قیمت‌ها در این بازار به‌رکود سنگین در آن هم دامن زد و تعداد معاملات در این بازار به‌پایین‌ترین حد خود رسید. با شروع آبان‌ماه و هم‌زمان با داغ‌ شدن انتخابات ریاست‌جمهوری در آمریکا و انتظار پیروزی بایدن و بازگشت برجام، قیمت دلار و به‌تبع آن خودرو نیز ریزش کرد. به‌طور متوسط، قیمت خودرو از آبان‌ماه تاکنون بیش از ۳۰ درصد ریزش داشته است.

هرچند در این مدت قیمت‌ها گاهی افزایش یافته و گاهی نیز افت کرده، اما کاهش بیش از ۳۰ درصدی قیمت‌ها در بخش خودروهای تولید داخل و خارجی تثبیت شده است. طی روزهای اخیر نیز با کاهش قیمت دلار باز هم قیمت‌ خودرو افت کرده است. به‌نظر می‌رسد با توجه به افزایش عرضه خودرو در بازار و همچنین ورود خودروهای دست دوم از مناطق آزاد به کشور، بازار خودرو ریزش بیشتری نیز خواهد داشت. در این بخش، پیش‌بینی می‌شود ریزش قیمت در خودروهای بالاتر از ۷۰۰ میلیون‌تومان بسیار بیشتر باشد.

در همین زمینه با سعید موتمنی، رئیس اتحادیه فروشندگان و نمایشگاه‌داران خودرو تهران به گفت‌وگو پرداختیم.

 وضعیت بازار خودرو را با توجه به‌کاهش قیمت دلار و ورود آن به‌کانال ۲۴ هزار تومان چگونه ارزیابی می‌کنید؟

بازار درهر صورت روند کاهشی خود را حفظ کرده است. یعنی از اوایل آبان‌ماه تاکنون بازار کمی بیش از ۳۰ درصد کاهش قیمت داشته و تا به‌امروز این ۳۰ درصد حفظ شده است. اما در دو سه هفته اخیر، بازار به‌دلیل افزایش قیمت دلار و عبور از ۲۶ هزار تومان و همچنین سخنان رئیس شورای رقابت درخصوص قیمت‌گذاری جدید، با نوسان و افزایش قیمت نیز مواجه بوده است. به‌هرحال بازار خودرو به‌دلیل ماهیت سرمایه‌ای خود، متاثر از نوسان نرخ ارز، بازار سرمایه و همچنین صحبت‌های مثبت و منفی مسئولین است.

در چند روز گذشته که قیمت ارز وارد کانال ۲۴ هزار تومانی شده، بازار نیز آرام‌تر شده است و قیمت‌ها با شیب بسیار کمی کاهش می‌یابد. اگر دلار به کانال ۲۳ هزار تومانی وارد شود، خودرو تا هشت‌درصد دیگر نیز افت قیمت خواهد داشت و اگر دلار روند نزولی خود را ادامه دهد و به‌کانال ۲۰ هزار تومان وارد شود تا ۳۰ درصد دیگر از قیمت خودرو کاسته خواهد شد. بازار خودرو ارتباط مستقیمی با بازار ارز دارد.

 وضعیت بازار به‌لحاظ خرید و فروش خودرو چگونه است؟

هم خریدار و هم فروشنده با شرایط فعلی بازار کنار آمده‌اند. یعنی فروشنده‌هایی که قبلا احساس می‌کردند قیمت‌ها افزایش خواهد یافت، در حال‌ حاضر فروشنده شده‌اند. از سوی دیگر، مصرف‌کنندگان واقعی در بازار زیاد شده‌اند و اقدام به‌خرید خودرو می‌کنند.

 بحث بر سر تغییر روش قیمت‌گذاری خودرو بسیار داغ شده است. آیا حرارت این اتفاق به‌بازار منتقل شده است یا خواهد شد؟

معتقدم تا پایان سال افزایش قیمتی در بازار خودرو نخواهیم داشت. باز هم تاکید می‌کنم اگر قیمت ارز کاهش یابد، قیمت خودرو نیز افت می‌کند؛ تا حدی که حتی اگر قیمت خودرو را افزایش دهند، بازهم تاثیری بر بازار خودرو نخواهد داشت. به‌این دلیل که حجم بالایی از خودرو در بازار وجود دارد و فروشنده در بازار بسیار بیش‌تر از خریدار است. یعنی در بازار عرضه از تقاضا پیشی گرفته است.

 از سوی دیگر، در گذشته که قیمت‌ها افزایشی بود، تقاضای کاذب در بازار خودرو وجود داشت. اما شرایط به‌حدی تغییر کرده است که نه‌تنها درحال حاضر تقاضای کاذب وجود ندارد، بلکه عرضه افزایش یافته و تقاضا به‌شدت با کاهش مواجه شده است. درحال‌حاضر تنها افرادی خودرو خریداری می‌کنند که واقعا نیاز دارند و قصد سرمایه‌گذاری ندارند.

 بازار خودروهای خارجی نیز با همین میزان ریزش مواجه شده است؟

تفاوتی نمی‌کند خودرو ایرانی باشد یا خارجی؛ اگر خودرو پراید و خودرو متوسطی همچون سانتافه را در نظر بگیرید، شاهد کاهش قیمت هر دو مدل هستیم. وقتی ارز در کانال ۱۶ هزار تومان قرار داشت، سانتافه حدود ۱.۱میلیارد تومان بود و وقتی ارز به ۲۳ هزار تومان رسید، این خودرو ۱.۷ میلیارد تومان شد. همچنین وقتی دلار وارد کانال ۲۵هزار تومانی و سپس کانال ۳۱ هزار تومانی شد، این خودرو نیز به‌ترتیب ۲.۱ و ۳.۵ میلیارد تومان قیمت‌گذاری شد.

خودرو پراید نیز وقتی دلار در کانال ۲۲ هزار تومان قرار داشت، ۷۸ میلیون تومان قیمت‌گذاری شد و زمانی که دلار ۲۵ هزار و سپس ۳۲ هزار تومان شد، پراید نیز به‌ترتیب ۱۰۰ و ۱۲۵ میلیون‌تومان قیمت خورد. درحقیقت قیمت خودرو پابه‌پای قیمت دلار افزایش یافته است. تفاوتی هم نمی‌کند خودرو داخلی باشد یا وارداتی. مقایسه قیمت دلار در ۲۵ دی با ۲۵ مرداد نشان می‌دهد که قیمت‌ها تا چه‌اندازه دستخوش تغییر شده است.

اگر قیمت ارز کاهش یابد و ثابت بماند، در بازار خودرو نیز شاهد ثبات یا درنهایت نوسان دو تا سه درصدی خواهیم بود. از اوایل آبان، نوساناتی وجود داشته و قیمت‌ها مثلا چهار درصد افزایش یافته و دوباره به‌همان قیمت قبل بازگشته است.

 بسیاری از فعالان بازار به‌مردم توصیه می‌کنند خودرو نخرید تا ارزان شود. آیا برای سال آینده خودرو ارزان می‌شود یا ممکن است در این بخش افزایش قیمت داشته باشیم؟

اگر طلب‌ها و پول‌های بلوکه‌شده ایران در کشورهای دیگر به‌صندوق دولت بازگردد، قیمت ارز ریزش خواهد کرد که درنهایت قیمت خودرو نیز ریزش خواهد داشت. اما این‌که قیمت خودرو در سال آینده چه‌شرایطی پیدا خواهد کرد، به‌شرایط مالی و سیاست‌های اقتصادی دولت بستگی دارد. اگر درآمد دولت افزایش یابد و طلب‌هایش را وصول کند، تاثیر آن در تمام بازارها ازجمله بازار خودرو، سکه، ارز و... دیده خواهد شد.

 قرار است مصوبه مجلس درخصوص آزاد کردن واردات خودرو از مناطق آزاد تصویب شود. براساس این مصوبه، بین ۱۰ هزار تا ۱۴ هزار دستگاه خودرو خارجی دست‌دوم وارد کشور خواهد شد. ورود این خودروها چه‌تاثیری بر بازار خواهد داشت؟

هرچقدر تعداد خودرو بیش‌تری در بازار وجود داشته باشد، التهابات بازار نیز کمتر می‌شود. به‌نظرم این یک قدم مثبت است. اما به‌هرحال باید مشخص شود خودروهایی که از مناطق آزاد وارد می‌شوند، چند درصد گمرکی پرداخت می‌کنند و چه‌تعداد خودرو باید اسقاط شوند. این هزینه‌ها باید برآورد شود و ببینیم تا چه‌میزان بر کاهش قیمت در بازار تاثیرگذار است.

اما به‌طور کلی این یک گام مثبت است. چراکه طی یکی، ‌دو ماه گذشته که قیمت خودروهای خارجی تا ۳۵ درصد کاهش یافت، قیمت خودروهای مونتاژی چینی در بازار نیز افت کرد. یعنی با کاهش قیمت خودروهای خارجی، چینی‌های بازار نیز حتی تا ۸۰ میلیون زیر قیمت کارخانه به‌فروش رسیدند. زیرا بسیاری از افرادی که می‌خواستند خودرو چینی خریداری کنند، به‌سمت خرید خودروهای دست‌دوم وارداتی رفتند و همین عامل سبب کاهش قیمت شد. ورود خودروهای خارجی به‌بازار سبب ریزش زنجیره‌ای قیمت‌ها در خودروهای چینی و حتی ایرانی خواهد شد.

 بازار خودرو را تا پایان سال و برای شب عید چگونه ارزیابی می‌کنید؟

معتقدم تا پایان سال، نوسان چند درصدی در این بخش خواهیم داشت و وضعیت به‌همین منوال ادامه خواهد یافت. مگر این‌که قیمت ارز سقوط بیشتری داشته باشد که در این شرایط قیمت خودرو در پایان سال روند ریزشی خود را ادامه خواهد داد. به‌طور کلی، تا پایان سال وضعیت بازار را مانند همین روزها می‌بینم.