مقیمی به دلواپسان نشان داد که ما می توانیم

ایران خودرو به عنوان بزرگترین خودروساز ایران طی سه سال اخیر با دو شوک بزرگ مواجه شده است. نخستین شوک را تحریم‌ها در اواسط سال ۱۳۹۷ وارد کرد. قطع ارتباط با شرکت‌های خارجی مشکلات فراوانی را در تامین قطعه ایجاد کرد که همین امر منجر به کاهش چشم گیر تولید خودرو و کمبود نقدینگی شد.

بعد از گذشت حدود یک سال از تحریم در همان ماه‌ها شوک دوم به ایران خودرو وارد شد ولی این بار از نوع داخلی آن. قوه قضاییه در راستای مبارزه با فساد، با برخی از مدیران ارشد ایران خودرو برخورد کرد و مدیرعامل این شرکت تغییر کرد.

شرایط ایران خودرو در اواسط سال ۱۳۹۸ در نوع خود منحصر به فرد بود. هنوز تبعات منفی شوک تحریم از بین نرفته بود که شوک دستگاه قضا به یکباره فضای این شرکت را امنیتی کرد. برخوردهای قضائی گسترده با مدیران متخلف، دیگران را نگران و محتاط نموده بود. کمتر کسی حاضر به انجام کارهای غیرمتعارف بود چرا که ممکن بود دردسرساز شود. وجود فضا امنیتی در این شرکت روند کارها را کّند کرد و لذا مشکلات چندبرابر شد.

در زمانی که ایران خودرو برای دور زدن تحریم‌ها نیازمند ابتکارات جدید، خلاقیت در مدیریت، استفاده از روش‌های غیرمرسوم برای حل مشکلات ناشی از تحریم‌ها بود، برخوردهای قضائی دست و پای مدیران را به یکباره بست و جسارت را از برخی گرفت.

حال در چنین شرایطی فرشاد مقیمی، سکان مدیریتی این شرکت را برعهده می‌گیرد. جوانی که ظاهرا تجربه در امور شرکت داری ندارد ولی سال هاست که در مسند سیاست‌گذاری در پست‌های مختلف وزارت صمت، راهبری صنعت را برعهده داشته است.

حضور چنین فردی در ابتدای امر اما و اگرهای فراوانی را به همراه داشت. برخی معتقد بودند که ایران خودرو شهر کوفه ۷۲ ملت است و مدیریت محیط کلان این شرکت کار بسیار دشواری است. از این رو چندان امیدی به موفقیت مقیمی در آینده نداشتند.

برخی دیگر معقتد بودند مدیرعامل خودروسازی باید بلد کار باشد و بر پیدا و پنهان تولید خودرو و قطعه اشراف داشته باشد. از این رو نگران آینده بودند. ولی در کنار همه این دلواپسی‌های دلسوزانه چند نقطه روشن وجود داشت. همگان بر این اذعان داشتند که اولا مقیمی فرد سالمی و مبرا از تخلف است.

دوم یک نیروی ارزشی و جهادی است و سوم عطش موفقیت دارد. جمع این سه خصیصه امیدها را دوچندان کرد. چرا که خودروسازی در ایران بیش از آنکه از بی‌کفایتی آسیب ببیند از فساد آسیب دیده است.

مقیمی بر سر کار آمد. جوانی با روحیه انقلابی، جهادی و تحول گرا. به اعتقاد وی ایران خودرو در برهه کنونی بیش از به تخصص به افراد متعهد نیاز دارد. لذا نخستین کاری که در دستور کار قرار گرفت.

انتصاب افراد متعهد در پست‌های کلیدی بود. وی نیروهای انقلابی، ارزشی و جهادی هم طیف خود را در ایران خودرو جمع کرد. با نگاه به درون از بین همین افراد مهره چینی نمود تا به قول گفتنی بتواند براساس مصالح شرکت و کشور این کوفه ۷۲ ملت را مدیریت کند.

البته هیچ عملکردی بی‌عیب نیست. گاها پیش آمده که انتصاب وی اشتباه بوده است. مقیمی نیز آن را پذیرفته و تغییر رویه داده است که همین موضوع یک نقطه روشنی دیگر در شخصیت مدیریتی وی است. شایسته سالاری در کنار تعهد دغدغه مقیمی بوده لذا همسو با انتخاب مدیران متعهد، کمیته انتصابات برای نخستین بار در ایران خودرو تشکیل شد تا افراد براساس سوابق و تخصص شان در پست‌های مختلف گزینش شوند.

بعد از چینش نیروها حال وقت عمل است. عمل به آنچه که همگان منتظر آن هستند. مدیریت دوران تحریم و حرکت در مسیر معکوس نخستین و اصلی‌ترین خواسته از تیم جدید ایران خودرو است. تیم جوانی که شاید مثل آن در تاریخ خودروسازی ایران کمتر دیده شده باشد. چشم‌ها به آمار و ارقام دوخته شده تا ببینند تولید به روال سابق بر می‌گردد؟ آیا دستور فرمانده برای رونق تولید در ایران خودرو محقق می‌شود؟

مقیمی به کمک مدیران منتخب خود به دستور فرمانده لبیک گفت. خصیصه اصلی نیروهای ارزشی و جهادی نگاه به درون است. برهمین اساس نهضت داخلی‌سازی با قدرت تمام در ایران خودرو آغاز شد. قطعه سازان و شرکت‌های دانش‌بنیان توانمند در اقصی نقاط کشور شناسایی و همکاری‌ها آغاز گردید.

ارز کشور همچون ناموسی تلقی گردید که هزینه کرد آن باید مدیریت شود. همه تلاش کردند که آنچه که مورد نیاز است در داخل ساخته شود و در مصرف ارز صرفه جویی شود. از صبح علی الطلوع تا پاسی از شب، شنبه و جمعه، تعطیل و غیرتعطیل تلاش شد تا چرخ صنعت بچرخد و آسمان ایران خودرو به عنوان نماد اصلی خودروسازی در ایران آبی بماند.

نقشه راه ترسیم گردید. قرار بر این شد تولید خودرو نه تنها کاهش نیابد بلکه رکودها زده شود. تولید ۵۰ هزار دستگاه در ماه‌های پایانی سال ۱۳۹۸ نخستین رکود بود.

مقیمی به دلواپسان نشان داد که ما می‌توانیم. وی نشان داد مدیر متعهد با بهره گیری از نیروهای متخصص می‌تواند خلاها را پر کند. کافی است اراده باشد و پیشرفت ملاک کار.

در پایان سال ۱۳۹۸، تولید ۳۴ درصد نسبت به قبل از دوران مقیمی افزایش یافت. این یعنی ثبت یک موفقیت بزرگ. آن هم برای مدیر جوانی که در ابتدا خیلی‌ها با وی موافق نبودند. مقیمی ثابت کرد مرد عمل است.

در سال ۱۳۹۹، کارها با قدرت ادامه یافت. دومین رکود تولید خودرو در اردیبهشت ماه با تولید ۵۱ هزار دستگاه زده شد. دلواپسان دیگر دلواپس نبودند.

ایران خودرو با تلاش چند ده هزار نیروی کار خود توانست از شمول قانون تجارت خارج شود. بخشی از دارایی‌های غیرمولد واگذار و درآمد آن صرف نقدینگی و سرمایه‌گذاری شد. کارها بر روی غلطک افتاد. با همدلی قطعه سازان، توسعه محصول در دستور کار قرار گرفت و تولیدات جدید روانه بازار شد. ماحصل کار ثبت رکورد دیگر در بهمن ماه شد و تولید تجمعی این شرکت به فراتر از ۴۲۳ هزار دستگاه رسید.

این‌ها بخشی از اتفاقات خوب در یک و نیم سال گذشته است. مقیمی در دوران مدیریت ش تلاش کرد تا تهدیدها را تبدیل به فرصت کند. هر آنچه در توان داشت به میدان آورد تا خواسته مقام معظم رهبری را جامه عمل بپوشاند. البته هیچ عملکردی بی‌نقص نیست و قطعا به هر مدیری در هر جایگاهی انتقاداتی وارد است ولی آنچه که مهم است موفقیت نسبی و حرکت رو به جلو است.