شب عید متفاوت و عجیب بازار خودرو

به گفته فعالان بازار، معاملات خودرویی همچنان در رکود قرار دارد و خرید و فروش اندکی نیز، توسط مشتریان واقعی انجام می‌گیرد. آنچه مشخص است ابهام نسبت به آینده، باعث شده هر دو سمت بازار معاملات خودرو در این روز‌ها از انجام معامله به نوعی خودداری کنند.

بازار خودروی کشور روز‌های باثباتی را پشت‌سر می‌گذارد. به گفته فعالان بازار، معاملات خودرویی همچنان در رکود قرار دارد این در شرایطی است که خرید و فروش اندک نیز، توسط مشتریان واقعی انجام می‌گیرد. هرچند طبق روالی سالانه با نزدیک شدن به ایام پایانی سال و افت مدل خودروها، معاملات اوج گرفته و قیمت‌ها نیز به‌دلیل افزایش تقاضا روند صعودی به خود می‌گیرد، اما امسال برخلاف سال‌های گذشته خرید و فروش به‌صورت محدود انجام شده و با حضور مشتریان واقعی، واسطه‌گران از بازار عقب‌نشینی کرده‌اند. آنچه مشخص است، اسفند امسال را می‌توان، ماه ابهام و انتظار بازار خودرو خواند.

برخلاف دو ماه و نیم گذشته که به‌دلیل کاهش ریسک غیراقتصادی و تورم انتظاری قیمت‌ها در بسیاری از بازار‌ها از جمله خودرو روند نزولی به خود گرفت در اسفندماه همراه با جریانات سیاسی و ابهامات ایجاد شده در بازگشت آمریکا به برجام، بسیاری از معامله‌گران دست از خرید و فروش کشیده‌اند و در انتظار سرانجام مذاکرات ایران و غرب نشسته‌اند. همانطور که عنوان شد هر ساله در ماه‌های پایانی سال به‌ دلیل اوج‌گیری مسافرت‌های نوروزی و افت مدل خودروها، محصولات بیشتری از سوی فروشندگان در بازار عرضه می‌شود، حال آنکه امسال ابهام و انتظار مانع از جنب‌وجوش در بازار خودرو شده است.

آنچه مشخص است اواخر بهمن ماه قیمت‌ها در بازار‌های مختلف روند صعودی داشت؛ زیرا انتظارات تورمی در پی اخبار ضد و نقیض در مورد لغو تحریم‌ها و احیای برجام، دوباره اوج گرفت. بر این اساس کارشناسان هشدار دادند که در صورت تداوم روند فعلی و مشخص نشدن وضعیت برجام، با تحریک انتظارات تورمی، بازار‌ها نیز بار دیگر دچار جهش قیمت خواهند شد و هیچ بعید نیست اتفاقات پیش از انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا رخ داده و قیمت‌ها دوباره به اوج بازگردند. در آن مقطع، نرخ ارز از ۲۶ هزار تومان نیز رد شد و خودرو هم به تبعیت از آن، صعود قیمت را تجربه کرد. به‌طوری‌که طبق بررسی‌ها متوسط قیمت خودرو‌های داخلی در بهمن نسبت به دی، حدود ۱۰ درصد رشد کرد.

عواملی که در کاهش پایدار قیمت خودرو موثر است

امرالله امینی کارشناس صنعت خودرو با اشاره به اینکه برای کاهش قیمت خودرو در بازار باید سه اتفاق رخ دهد، گفت: اولین موضوع در این رابطه افت قیمت دلار است، در حال حاضر خوشبینی‌های زیادی مبنی بر انجام مذاکرات بین ایران و آمریکا بر سر توافق هسته‌ای و برجام به گوش می‌رسد که اگر این موضوع جنبه عملیاتی به خود بگیرد، از نظر روانی دلار با یک شوک مواجه خواهد شد و به نظر می‌رسد که ریزش قابل توجهی را در همان لحظه اعلام برداشته شدن تحریم‌ها و بازگشت آمریکا به برجام تجربه کند.

وی افزود: در حال حاضر نیز دلار نسبت به چهار ماه گذشته که در قله تاریخی خود رقم ۳۲ هزار تومان را به ثبت رساند، باکاهش حدود ۹ هزار تومانی مواجه شده، این در حالیست که قیمت واقعی دلار این چیزی که امروز در بازار است، به هیچ عنوان نیست، اما به علت اینکه خود دولت منفعت اش در این است که دلار بالا باشد به اعتقاد بنده نمیگذارد که دلار تا سطح قابل توجهی ریزش کنند.

امینی اظهار داشت: زمانی که رئیس جمهور اعلام کرد دلار تا ۱۵۰۰۰ تومان می‌تواند کاهش پیدا کند، حرف بیراهی نبوده این موضوع، به نظر بنده می‌تواند محقق شود، اما به شرط اینکه بانک مرکزی و دولت در بازار ارز دخالت نکنند و اجازه بدهند، بر اساس مکانیزم عرضه و تقاضا بازار خودش قیمت را کشف کند، اگر دولت به دلیل منافعی که دارد آن‌ها را رها کرده و بگذارد بازار سیر طبیعی خودش را طی کند، قدر مسلم دلار با افت روبرو خواهد شد، ولی به دلیل اینکه بازیگر اصلی بازار ارز خود دولت است، هیچ موقع چنین موضوعی محقق نخواهد یافت و دلار به قیمت ۱۵ هزار تومان یا نرخ‌هایی مانند این باز نمی‌گردد، چرا که برای دولت به صرفه نیست و درآمد بسیار هنگفتی را از دست می‌دهد.

این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه عامل دوم موثر در کاهش قیمت خودرو، انحصار زدایی از این صنعت است، اضافه کرد: در حال حاضر صنعت خودرو در ایران کاملاً دولتی است و بخش خصوصی قدرت رقابت در این بازار را ندارند، این موضوع سر منشا تمام مشکلاتی است که این صنعت با آن دست و پنجه نرم می‌کند، اگر رقابت پذیر باشد صنعت خودرو، قدر مسلم کیفیت تولیدات افزایش پیدا کرده و همچنین تولید به صرفه و اقتصادی می‌شود، درچنین وضعیتی قیمت نیز به دلیل تیراژ مناسب شکسته خواهد شد و مصرف‌کننده می‌تواند با یک قیمت معقول و منطقی خودرو را خریداری کنند، اما متاسفانه به دلیل انحصاری که وجود دارند مردم قدرت انتخاب ندارند و شرکت‌ها نیز از سر اجباری که مردم ما رو به رو هستند محصول خود را با هر قیمتی که بخواهند، عرضه می‌کنند.

خودروسازان هیچ وقت راضی به کاهش قیمت نخواهند شد

امینی ادامه داد: بنابراین آن‌ها هیچ وقت راضی نخواهند شد که محصولاتشان را کاهش قیمت دهند، به بیان دیگر مردم هزینه ناکارآمدی مدیران خودروسازی و تصمیم‌گیران دولتی در صنعت خودرو را می‌پردازند، زیرا که از عمر بسیاری از محصولات تولیدی خودروسازان سالهاست می‌گذرد، این در حالیست که همچنان برخی از آن‌ها تولید می‌شوند، بدون اینکه به کیفیت و نوآوری‌شان افزوده شود، یک زمانی پراید ۷ میلیون تومان بود، ولی الان قیمت آن به ۱۰۰ میلیون تومان افزایش پیدا کرده بدون آن که کیفیتش تغییر کند و یا اینکه در ظاهر آن تغییر محسوسی ایجاد شود.

این تحلیلگر صنعت خودرو تصریح کرد: بر این اساس در چنین وضعیتی شما نمی‌توانید انتظار داشته باشید که قیمت‌ها با کاهش معناداری روبه‌رو شود، اما در صورتی که دولت پایش را از صنعت خودرو بیرون بکشد و کار اجرایی را رها کرده و تنها به وظیفه اصلی خود یعنی سیاستگذاری و نظارت بپردازد، می‌توان امید داشت که محصولات با کیفیت و ارزان در اختیار مردم قرار بگیرد.

وی یادآور شد: عامل سوم نیز در کاهش پایدار قیمت خودرو، بازگشت خودروسازان خارجی و شرکای شرکت‌های داخلی به ایران است، اگر آن‌ها بعد از نهایی شدن مذاکره ایران و آمریکا و توافق دوباره به کشورمان باز گردند و محصولات جدیدی که از کیفیت مناسبی نیز برخوردار است را به ایران بیاورند و تولید شان نیز در تیراژ بالا باشد می‌توان امید داشت که قیمت‌ها با کاهش روبرو شود، در این رابطه شرکت‌های نظیر پژو و رنو که برای سال‌های متمادی در ایران حضور داشته و سرمایه‌گذاری کرده اند، با بازگشت خود می‌توانند، صنعت خودرو را از این وضعیت اسفناک خارج کرده و موجبات کاهش قیمت خودرو را فراهم آورند.