آماده باش برای ورود چینی ها به بازار خودروی ایران

این گمانه مطرح می‌شود که احتمالا مذاکرات احیای برجام شرایط را برای لغو برخی تحریم‌ها از جمله تحریم‌های مرتبط با صنعت خودرو فراهم کند. با توجه به این گمانه‌زنی این سوال مطرح می‌شود که آینده همکاری خودروسازان بین‌المللی با خودروسازان داخلی چه سمت و سویی پیدا خواهد کرد؟ در این ارتباط روز گذشته سهیل معماری‌باشی مدیرکل صنایع خودرو و نیرومحرکه وزارت صنعت، معدن و تجارت اعلام کرد خودروسازانی که در شرایط تحریمی ایران را ترک کردند و شرکای داخلی خود را تنها گذاشتند چنانچه شرایط فراهم شود نمی‌توانند به شکل سابق در کشور حضور داشته باشند.

به نظر می‌رسد این‌گونه اظهارنظرها بیش از اینکه از استدلال‌های منطقی نشأت گرفته باشد بیشتر کارکرد سیاسی دارد و بی‌تردید نمی‌تواند به عنوان یک راهبرد در صنعت خودروی کشور مورد توجه قرار‌گیرد. در ارتباط با بحث حضور دوباره شرکت‌های خودروساز بین‌المللی در صورت مساعد شدن شرایط و اظهارنظرهایی از این دست ذکر چند نکته حائز اهمیت است. نکته اول اینکه در هفته‌ای قرار داریم که دولتمردان سیزدهم سکان هدایت امور اجرایی کشور را به دست می‌گیرند بنابراین اظهارنظرهای مسوولان کنونی نمی‌تواند به عنوان استراتژی و برنامه دولت آینده در زمینه خودرو چندان مورد توجه باشد. این احتمال وجود دارد که دولتمردان سیزدهم نگاهی کاملا متفاوت از سیاستگذاران فعلی داشته باشند. بی‌تردید در دولت سیزدهم شاهد تغییر مدیران و به دنبال آن تغییر برنامه‌ها و رویکردها خواهیم بود بنابراین نمی‌توان از الان برای خودروسازی کشور نسخه پیچید.

در شرایط فعلی که همچنان مذاکره احیای برجام در جریان است و مشخص نیست چه سرانجامی پیدا خواهد کرد نمی‌توان با قاطعیت از نحوه برخورد و تعامل با خودروسازان بین‌المللی در صورت فراهم شدن شرایط صحبت کرد. نکته دیگر اینکه با فرض برداشته شدن تحریم‌های صنعت خودرو، به نظر می‌رسد خودروسازان بین‌المللی همچنان برای حضور در بازار ایران تردید دارند؛ دلیل این اتفاق هم مشخص است آنها نگرانند در ایران سرمایه‌گذاری کنند و بار دیگر تحریم‌ها بازگردند بنابراین در این شرایط ترجیح می‌دهند به نوعی دست به عصا حرکت کنند. این مساله علاوه بر خودروسازانی که پیش‌تر در داخل کشور حضور نداشتند شرکای سابق خودروسازی را نیز در بر می‌گیرد. نکته سوم نیز این است که آیا این محدودیت‌ها تنها شامل خودروسازان غربی می‌شود یا خودروسازان چینی را نیز که در دوران تحریم با شرکای ایرانی خود قطع همکاری کردند شامل می‌شود؟ البته با توجه به قرارداد ۲۵ ساله منعقد شده میان ایران و چین خودروسازان چینی حساب ویژه‌ای روی بازار ایران باز کرده‌اند و احتمالا آنها راحت می‌توانند در بازار ایران حضور داشته باشند. باید منتظر ماند و دید استراتژی دولت سیزدهم در زمینه همکاری با خودروسازان بین‌المللی در صورت رفع موانع تحریمی چیست.