ماجرای افزایش قیمت ۳۰ میلیونی خودروها در بازار
چند وقتی است که قیمت خودرو، روند صعودی به خود گرفته و حالا باز هم این محصول سرمایه ای، برای خیلی‌ها دست نیافتنی‌تر و داشتن آن تبدیل به آرزو شده است. بسیاری از کارشناسان دلیل جهش ناگهانی قیمت‌ها در بازار خودرو‌های داخلی را افزایش دوباره نرخ دلار در بازار آزاد می‌دانند.
طی یک ماه گذشته افزایش ۲۰ تا ۳۰ میلیون تومانی قیمت خودرو را در بازار شاهد بوده‌ایم. گرانی که از افزایش نرخ دلار و رشد نقدینگی آب می‌خورد و دلالان باز هم مثل همیشه از این آب گل آلود، ماهی می‌گیرند!.
این گرانی را می‌توان در تمام خودرو‌های داخلی به وضوح دید، به طور مثال در بین خودرو‌های پر فروش ایران، خودرویی، چون سمند در تاریخ ۸ مرداد به قیمت ۲۰۳ میلیون تومان، پژو ۲۰۷ دنده‌ای به قیمت ۲۸۰ میلیون تومان، پژو ۲۰۷ دنده‌ای ۱۴۰۰ حدود ۲۹۵ میلیون تومان معامله شدند که همین خودروها را اکنون به ترتیب باید با قیمت ۲۳۵ میلیون تومان، ۳۲۷ میلیون تومان، ۳۴۲ میلیون تومان باید خرید.
در مقابل خودرو‌های پرفروش سایپا نیز در این مدت افزایش قیمت نجومی داشته اند، به طور مثال سایپا ۱۱۱ در تاریخ ۸ مرداد به قیمت ۱۳۹ میلیون تومان، سایپا ۱۳۱ به قیمت ۱۲۶ میلیون تومان، کوییک دنده‌ای ۱۵۳ میلیون تومان و تیبا ۲ به قیمت ۱۳۴ میلیون تومان معامله شدند که همین خودروها اکنون به ترتیب به قیمت ۱۵۶ میلیون تومان، ۱۴۰ میلیون تومان، ۱۶۶ میلیون تومان و ۱۵۳ میلیون تومان معامله می‌شوند.
علت افزایش قیمت خودرو در بازار چیست؟
کارشناسان خودرویی علت‌های مختلفی را برای این افزایش قیمت عنوان می‌کنند و در مقابل راهکار‌هایی را هم برای کنترل این بازار دارند.
رو ح الله طالبی کارشناس صنعت خودرو با اشاره به علت گرانی خودرو در بازار آزاد، گفت: گرانی در بازار خودرو به چند علت بستگی دارد. یکی از علت‌ها برآورد هیجانی نسبت به قیمت دلار در روز‌های آینده است. همانطور که اکنون شاهد استقرار دولت جدید هستیم و خیلی‌ها گمانه زنی می‌کردند پس از روی کار آمدن دولت جدید، قیمت دلار افت می‌کند و وضعیت سرو سامان بگیرد و قیمت کالا‌ها کم شود.
او افزود: این انتظار مستقر شدن دولت جدید باعث شد بازار خودرو از اول سال تاکنون در رکود رود و خریداران صبر کردند، دولت جدید مستقر شود و از طرفی وضعیت دولت مشخص شود و اینکه عده‌ای چشم به برجام دوخته بودند که این موضوع مطرح شد که شاید برجام در کوتاه مدت پاسخگو نباشد.
این کارشناس صنعت خودرو افزود: اکنون تحریم‌ها به قوت خود باقی است و طبیعتا انتظاراتی که در ۶ ماه اول سال بود مبنی بر اینکه وضعیت دلار سرو سامان می‌گیرد و کالا‌های اساسی تا حد امکان بتواند با قیمت نسبتا متعادل تری به بازار عرضه شود، از بین رفته است.
او با بیان اینکه بحث ممنوعیت توقف واردات نیز باعث افزایش قیمت‌ها در بازار شد، گفت: در این وضعیت اگر بخواهیم بحث واردات را کامل ببندیم باعث می‌شود قیمت خودرو‌های داخلی تورمی افزایش یابد. دولت هم باید فکری برای تعرفه واردات کند و در داخل نیز حمایت از مصرف‌کننده را داشته باشد، اگر چه شرکت‌های خودروسازی هم همیشه از سوی دولتی‌ها حمایت می‌شدند.
طالبی گفت: باید از روند رشد قیمت‌ها در بازار به شکل روانی جلوگیری کرد و از هیجانات کاذب جلوگیری کنیم.
راهکار کاهش قیمت خودرو در بازار چیست؟
محمدرضا نجفی منش رئیس انجمن صنایع همگن قطعه‌سازی با اشاره به علت افزایش قیمت خودرو در بازار، گفت: متاسفانه ۱۰۰ درصد قیمت‌ها ارتباط مستقیم با نرخ دلار دارند، یعنی قیمت شیر، تخم‌مرغ، ماهی و... با دلار محاسبه می‌شود، اما نکته اینجاست که اگر نرخ دلار افزایشی باشد، قیمت‌ها مساوی این افزایش، تغییر می‌کند، اما اگر کاهشی باشد، کاهش قیمت نیز بسیار کند است!
او با بیان اینکه افزایش نقدینگی یکی از دلایل گرانی هاست و باید چاپ پول را کاهش داد، گفت: افزایش قیمت‌ها هیچ ارتباطی با عرضه خودروسازان ندارد، حتی اگر عرضه افزایش یابد، اما نرخ دلار افزایشی باشد، باز هم شاهد افزایش قیمت در بازار هستیم و دلیل اصلی آن افزایش نقدینگی نزد مردم است.
عضو هیات نمایندگان اتاق تهران با اشاره به راهکار‌های کاهش قیمت خودرو در بازار، گفت: تنها یک راهکار برای کاهش قیمت وجود دارد و آن عدم چاپ اسکناس جدید بدون پشتوانه ملی است؛ یعنی نباید نقدینگی را افزایش داد. زمانی که تولید و به دنبال آن نقدینگی افزایش یابد، قیمت‌ها نیز افزایش می‌یابد. قیمت تمام کالا‌ها و خدمات در ایران، چسبندگی معنا داری با نرخ دلار در بازار آزاد دارد و خودروی ساخت داخل نیز از این قاعده مستثنا نیست.
او با اشاره به اینکه نوسانات نرخ ارز، قیمت کالا را نوسانی می‌کند، گفت: قیمت کبیارخانه خودرو‌های داخلی، در مقایسه با آنچه که در بازار معامله می‌شود، به مراتب پایین‌تر است و از این رو، امروز خودروساز‌ها با ضرر و زیان در حال تولید هستند به طوری که تفاوت قیمت کارخانه و بازار در خودرو‌های ساخت داخل به ۵۰ تا ۱۵۰ میلیون تومان رسیده است.
سعید موتمنی، رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران با اشاره به علت افزایش قیمت خودرو طی چند روز گذشته، گفت: چند وقتی بود که قیمت‌ها افزایشی بود، اما اکنون قیمت‌ها ثابت شده و فعلا خودرویی گران نشده است.
او افزود: بازار خودور درحال‌حاضر دوباره به روال قبل و ثبات برگشته است.
چه ارگانی ترمز افزایش قیمت را می‌کشد؟
اما نکته مهم ماجرا اینجاست هیچ نهادی ترمز این افزایش قیمت را نمی‌کشد و نظارتی روی آن نیست. با روی کار آمدن وزیر جدید صنعت، معدن و تجارت، نه تنها قیمت‌ها کاهشی نبود بلکه شاهد ادامه دار شدن گرانی‌ها بودیم، اما اکنون وزیر جدید صمت، وعده‌هایی در مورد افزایش تولید داده است که باید دید کارساز می‌شود یا خیر.
فاطمی امین وزیر صمت در خصوص صنعت خودرو تصریح کرد: برآورد کردیم امسال حدود یک میلیون دستگاه خودرو در کشور تولید شود. برنامه سال آینده ما یک میلیون و ۶۰۰ هزار دستگاه است و تا سال ۱۴۰۴ به ۳ میلیون دستگاه می‌رسد. سالی ۲ پلتفرم جدید به خودرو‌های داخلی اضافه می‌شود.
او ادامه داد: اگر پیشران‌های تولید را به خوبی شناسایی کنیم و آنها را به حرکت درآوریم اشتغال قابل توجه‌ای خواهیم داشت.
فاطمی امین گفت: مجبوریم تا سال ۱۴۰۴ به تولید ۳ میلیون دستگاه خودرو برسیم، چون صنعت خودرو در صورت تولید کم، به صرفه نیست. اگر بخواهیم قیمت و کیفیت در صنعت خودرو به حد قابل قبول برسد باید افزایش مقیاس تولید، رقابتی کردن بازار و اصلاح ساختار مدیریتی در این بخش انجام شود.
وزیر صمت تصریح کرد: تا سه سال آینده صنعت خودروی کشور به افتخار ملی تبدیل می‌شود، چون ظرفیت آن وجود دارد و به لحاظ فنی چیزی کم نداریم فقط باید اصلاح ساختار مدیریتی شکل بگیرد که زمان بر نیست.
فاطمی امین تاکید کرد: برنامه‌هایی که در حوزه صنعت و تولید تعیین کرده‌ایم با فرض ادامه دار بودن تحریم هاست هرچند به دنبال رفع تحریم هستیم، اما ما منتظر نمی‌مانیم و برنامه‌ریزی خود را داریم.
به اعتقاد کارشناسان هر زمان که نرخ ارز در بازار آزاد افزایش یابد، قیمت خودرو نیز در بازار صعودی است و این تصور نیز که با کاهش قیمت ارز، می‌توان منتظر سقوط قیمت‌ها در بازار خودرو بود به دلیل ماهیت چسبندگی قیمت‌ها که در اقتصاد ایران ریشه دوانیده، اشتباه است و نباید انتظار کاهش قیمت شدید خودرو در مدت زمان کوتاه را داشته باشیم.
دنبال علت میکردی