مالیات نقل و انتقال خودرو برعهده فروشنده است یا خریدار؟

 در صورتی که بر اساس قانون تصویب شده، علاوه بر حقوق کارمندها، به هر کالایی که خرید و فروش می‌شود، مالیات تعلق می‌گیرد که خودرو هم جزو این است. البته مبلغ آن زمانی باید پرداخت شود که شما قصد فروش آن را دارید که به آن مالیات نقل و انتقال خودرو می‌گویند.

متأسفانه این مسئله‌ای است که بسیاری به آن توجه نمی‌کنند و الان هم همه کارها به صورت اینترنتی و بعد در مراکز تعویض پلاک انجام می‌شود، به مشکلات زیادی برخورد کرده‌اند. در این مقاله صفر تا صد مالیات نقل و انتقال ماشین را برای شما توضیح داده‌ایم.

مالیات نقل و انتقال خودرو چیست؟

هنگامی که خودرویی خرید و فروش می‌شود، فروشنده موظف است که مبلغ مالیات آن را بپردازد. در حقیقت، مالیات یکی از روش‌های درآمد دولت است تا کسری بودجه خود را جبران کند.

البته این مسئله یعنی جبران کسری بودجه با استفاده از افزایش مالیات خودرو به ویژه برای خودروهای خارجی، یک چالش و دعوای اساسی به دولت، نمایندگان و مردم بوده‌است؛ اما به هر حال این مسئله تصویب شده‌است و چاره‌ای جز پرداخت آن نیست.

تفاوت پرداخت مالیات نسبت به گذشته

در گذشته، فروشنده و خریدار بعد از انجام معامله و تعویض پلاک، برای ثبت سند به دفترخانه مراجعه می‌کردند و در آنجا هزینه ثبت را پرداخت می‌کردند. در مبلغ ثبتی که پرداخت می‌شد، ۶۰% مربوط به مالیات بود که خود دفتردار بعد پرداخت می‌کرد. ۴۰% دیگر برای حق ثبت و ۱۰% حق دفتردار بود. البته این درصدها حدودی است و بر اساس شرایط متفاوت می‌بود.

اما در حال حاضر، اول از همه مالیات نقل و انتقال خودرو باید پرداخت شود. پس فروشنده و خریدار امکان انتقال و تعویض پلاک را بدون پرداخت ندارند. با این روش دیگر کسی نمی‌تواند نسبت به پرداخت مالیات خودروی خود بی‌توجه باشد. نکته اصلی اینجاست که افرادی که قبلاً مالیات نقل و انتقال را پرداخت نکرده‌اند، اسم آن‌ها در گروه بدهکاران مالیاتی ثبت شده‌است و امکان خروج از کشور را ندارند.

در حال حاظر پرداخت مالیات از طریق وبسایت مالیاتی انجام می‌شود. از ۶ فروردین ۱۴۰۱ به بعد، با مراجعه به سایت تعویض پلاک یا امور مالیاتی، امکان پرداخت مالیات و گرفتن نوبت تعویض پلاک وجود دارد. قبل از آن، فروشنده باید به سایت http://my.tax.gov.ir مراجعه می‌کرد و بعد از دریافت رسید پرداخت به سایت تعویض پلاک می‌رفت که دیگر مسیر این مرحله هم کوتاه‌تر شده‌است.

ماده ۳۰ قانون مالیات بر ارزش افزوده

ماده ۳۰ قانون مالیات بر ارزش افزوده در دوم خرداد ماه ۱۴۰۰ تصویب شد که بر اساس آن، از تاریخ ۱۳ دی ۱۴۰۰، پلیس راهنمایی و رانندگی موظف به گرفتن مالیات در هنگام نقل و انتقال شد. خلاصه این ماده شامل موارد زیر است:

تمامی خودروها و موتورسیکلت‌ها به جز خودروهای: راهسازی، کارگاهی، معدنی، کشاورزی و شناورها مشمول مالیات نقل و انتقال هستند.

مالیات خودروهای تولید داخل یک درصد و خودروهای وارداتی دو درصد است. این مقدارها به مأخذ مذکور در تبصره ۱ ماده ۲۸ این قانون برای سال تولید است. مأخذ محاسبه مالیات موضوع این ماده تا سال ۶ ام پس از سال تولید خودرو، ۱۰% از همان مأخذ به صورت سالیانه کاهش پیدا می‌کند و برای سال‌های ۶ ام به بعد، ۴۰ درصد مأخذ می‌شود.

مالیات خودروهای صفر کیلومتر بر عهده کارخانه سازنده، مونتاژکننده یا شرکت واردکننده است. خریدار در صورتی که خودروی صفر را بخواهد بفروشد، باید مالیات آن را جداگانه بپردازد.

خودروها و موتورسیکلت‌های با پلاک نظامی در مناطق آزاد تجاری-صنعتی مشمول مالیات نقل و انتقال خودرو نمی‌شوند.

چگونگی محاسبه مالیات نقل و انتقال خودرو

نرخ مالیاتی پرداختی برای نقل و انتقال خودرو برای همه یکسان نیست. بلکه به نوع خودرو، مدل آن و اینکه تولید داخل است یا خیر، بستگی دارد. مهم‌ترین نکته اینجاست که خودروهای صفر کیلومتر مالیات بیشتری نسبت به خودروهای کارکرده دارند. البته در بالا نوشتیم که خریدار در هنگام تحویل خودرو از کارخانه، هیچ مبلغی برای مالیات پرداخت نمی‌کند؛ اما اگر او بخواهد خودرویی را که خود خریده به دیگری بفروشد، باید مالیات آن را بپردازد که مبلغش بیشتر از بقیه خواهد بود.

مالیات نقل و انتقال خودروهای خارجی

مالیات نقل و انتقال خودروهای خارجی، مسئله‌ای است که باعث شده، بسیاری از مالکان این خودروها یا آن‌هایی که در حوزه خرید و فروش این مدل اتومبیل‌ها فعالیت می‌کنند، نسبت به این مسئله شکایت داشته‌باشند. هرچند هیچ مرجعی برای رسیدگی به شکایت آن‌ها وجود ندارد. در ابتدا مالیات این نوع اتومبیل‌ها برابر با ۱% بود که بعد به ۲% رسید. افزایشی که به نظر می‌آید مجلس در تصویب آن بسیار عجله کرده‌است.

مالیات نقل و انتقال خودرو، با فروشنده است یا خریدار؟

رئیس سازمان امور مالیاتی کشور گفت: مالیات نقل و انتقال خودرو در صورت عدم پرداخت برعهده فروشنده باقی خواهد ماند و فروشنده بدهکار مالیاتی تلقی می‌شود.

داود منظوری با بیان اینکه در ماه‌های گذشته به این علت که برخی از فروشندگان و خریداران خودرو به خاطر تغییر رویه و اینکه دیگر نیازی نیست برای ثبت سند خودرو به دفاتر ثبت اسناد مراجعه کنند و نسبت به پرداخت مالیات اقدام نکردند، افزود: حالا در کار مشترکی با پلیس راهور سامانه اینترنتی مالیات بر نقل و انتقال خودرو راه اندازی شده است.

وی گفت: بانک‌های اطلاعاتی نقل و انتقال را از راهور ناجا دریافت خواهیم کرد و همکاران ما نسبت به کنترل پرداخت مالیات در ماه‌های گذشته که در مراکز تعویض پلاک انجام شده اقدام خواهند کرد و اگر مالیات از سوی برخی از مالکان پرداخت نشده باشد پیامکی از سوی سازمان امور مالیاتی به آن‌ها ارسال خواهد شد تا نسبت به پرداخت مالیات اقدام کنند.

آقای منظوری افزود: ممکن است برخی از خریداران نگران باشند که ممکن است مالیات بر خودروی خریداری شده لحاظ شود و از گردن فروشنده ساقط، اما خریداران نگران نباشند، زیرا مالیات برای فروشنده قبلی لحاظ خواهد شد.