ماجرای کمبود سیمان در بازار / از کارخانه بخرید!

رئیس اتحادیه فروشندگان مصالح ساختمانی می‌گوید خلائی در بازار ایجاد شده و به زودی سیمان به‌دست مصرف‌کنندگان می‌رسد. این در حالی است که دبیر انجمن سیمان اعلام کرده در تولید سیمان مشکلی وجود ندارد و حتی قرار است بعد از تعطیلات سیمان مستقیم به متقاضیان عرضه ‌شود. او همچنین معتقد است که توزیع سیمان در کشور ۵ میلیون تن نسبت به سال گذشته بیشتر شده است. اما اینکه چرا فروشندگان، سیمان را نمی‌فروشند، سوالی است که جوابش مشخص نیست.

سیمان در بازار پیدا نمی‎‌شود

مشاهدات میدانی حاکی از این است که سیمان در بازار کمتر شده و واحدهای صنفی به مردم سیمان نمی‌فروشند. یکی از مخاطبان نیز با تایید کمبود سیمان در بازار تهران نوشته است: « ما یک کارگاه بلوک‌زنی داریم که چند روز است که به خاطر نبود سیمان تعطیل است. قیمت سیمان در بازار آزاد ۳۰ هزار تومان است که همان هم پیدا نمی‌شود.»

از سوی دیگر یکی از فروشندگان مصالح ساختمانی می‌گوید: مشکل از کارخانه‌هاست. چرا که آنها به جای فروش سیمان در داخل کشور، آن را با نرخ دلار به بازارهای خارجی صادر می‌کنند. یعنی کارخانه‌ها هر هفته فقط دو کامیون بار سیمان به تهران ارسال می‌کنند، در حالی که تقاضا در تهران بیشتر از باری است که آنها به فروشندگان می‌دهند.

او میزان سیمان خریداری شده در سال گذشته را ۵۰۰ تریلی اعلام کرد و می‌گوید امسال کارخانه‌ها تنها ۱۵ تریلی سیمان به مغازه‌دارها داده‌اند. یعنی تحویل بار سیمان به تهران ۹۷ درصد کمتر شده است.

او همچنین قیمت یک پاکت سیمان به مصرف‌کننده نهایی را ۲۷ هزار و ۵۰۰ تومان اعلام کرد؛ این در حالی است که قیمت سیمان از محل تولید تا توزیع حدودا ۱۱ هزار تومان اختلاف دارد.

چرا سیمان در تهران نیست؟

علت خلا سیمان در بازار تهران به سه عامل بستگی دارد: ۱- افزایش قیمت کرایه خودروهای سنگین، ۲- ممنوعیت تردد کامیون‌ها در سطح شهر و افزایش میزان تقاضا از سوی واحدهای صنفی در شرایطی که ساخت‌وساز کاهش یافته است. برخی می‌گویند علت، توزیع نامناسب سیمان در سطح شهر تهران این است که دلال‌ها قصد دارند قیمت سیمان را دوباره افزایش دهند.

صدور سیمان به تهران کم شد

حال آیا کمبود سیمان در بازار واقعی است؟ مقصر کمبود سیمان در بازار کیست؟ رئیس اتحادیه مصالح فروشان در پاسخ به این پرسش‌ها به تجارت‌نیوز می‌گوید: به دلیل محدودیت تردد کامیون‌ها در سطح شهر و افزایش قیمت لحظه‌ای حمل و نفل انتقال سیمان از کاخانه‌ (شهرستان‌ها) به تهران کمتر شده است.

اسماعیل کاظمی می‌افزاید: تقاضا برای خرید سیمان در تهران افزایش یافته است. تحویل سیمان از سوی کارخانه‌ها به توزیع‌کنندگان به موقع نیست و همین عامل باعث شده که بازار سیمان تهران با خلا مواجه شود. البته کارخانه‌ها نیز بارها اعلام کرده‌اند که قیمت سیمان با هزینه‌های جاری هم‌خوانی ندارد و باید افزایش یابد؛ البته ما امیدواریم با توجه به شروع فصل سرما بازار سیمان نیز متعادل شود.

او به قیمت سیمان در محل واحدهای صنفی اشاره می‌کند و می‌گوید: قیمت سیمان از محل واحد صنفی تا کارخانه تفاوت چندانی ندارد. ممکن است قیمت سیمان از محل توزیع واحد صنفی بین ۱۰ تا ۲۰ درصد اختلاف داشته باشد. بنابراین قیمت یک پاکت سیمان مصوب شده در محل واحد صنفی ۲۲ هزار و ۵۰ هزار تومان است؛ این قیمت، بدون احتساب هزینه حمل‌ونقل است.

قیمت سیمان دو برابر شد

۱۹ مهر ماه بود که دبیر انجمن سیمان اعلام کرد «سیمان گران نشده بلکه پاکت سیمان گران شده است! » در آن زمان قیمت هر پاکت سیمان بدون احتساب هزینه دستمزد کارگر (کارگرانی که بابت پُر کردن سیمان ۱۰ هزار تومان از کارفرما دریافت می‌کنند) دو هزار تومان بود این در حالی است که کمتر از یک ماه می‌گذرد و دوباره قیمت هر عدد پاکت سیمان دو برابر افزایش یافته و با قیمت چهار هزار تومان به‌دست تولیدکنندگان سیمان می‌رسد.

یعنی یک تن سیمان به ۲۰ عدد پاکت ۵۰ کیلویی نیاز دارد که قیمت پاکت یک تن سیمان (با احتساب هزینه دستمزد کارگر برای پُر کردن سیمان) ۹۰ هزار تومان تمام می‌شود. به عبارت دیگر تفاوت سیمان فله‌ای و بسته‌بندی شده ۹۰ هزار تومان است. به عنوان مثال چنانچه فردی یک تن سیمان فله‌ای بخواهد قیمت آن ۲۲۰ هزار تومان تمام می‌شود اما قیمت یک تن سیمان پاکتی ۳۱۰ هزار تومان است.

دلالان سیمان را گران می‌کنند

در همین حال دبیر انجمن سیمان در پاسخ به این پرسش که آیا عرضه سیمان به خرده فروشان متوقف شده است یا خیر؟ به تجارت‌نیوز گفت: فروش سیمان از سوی کارخانه‌ها به بازار متوقف نشده است. علی رغم اینکه امسال ساخت‌وساز افزایش نیافته است اما طبق آمارها عرضه سیمان به کل کشور از سوی کارخانه‌ها در شش ماه نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۴/۱۸ درصد بیشتر توزیع شده است. یعنی تا کنون ۳۲ میلیون و ۵۰۰ تن سیمان در داخل کشور توزیع شده. پس این رقم حاکی از این است که پنج میلیون تن سیمان نسبت به پارسال بیشتر توزیع کرده‌ایم.

عبدالرضا شیخان اضافه می‌کند: اینکه گفته می‌شود سیمان از سوی کارخانه‌ها عرضه نمی‌شود، آدرس غلط دادن به مردم است. سیمان تهران روزانه ۱۰ هزار تن سیمان در سطح شهر توزیع می‌کند. هدف از عدم فروش سیمان توسط توزیع‌کنندگان این است که برخی دلالان قصد دارند دوباره قیمت سیمان را گران کنند. حال اینکه سیمان‌های توزیع شده کجا هستند و چرا به‌دست مصرف‌کننده واقعی نرسیده است، باید پرتقال فروش را پیدا کرد.

سازندگان از کارخانه سیمان بخرند

او همچنین از عرضه مستقیم سیمان به مردم خبر می‌دهد و در این رابطه می‌گوید: پس از تعطیلات کارخانه‌ها طرح فروش مستقیم سیمان به مردم را اجرا خواهند کرد. چنانچه هر فرد با مجوز ساخت‌وساز به کارخانه‌ها مراجعه کند سیمان با قیمت مصوب کارخانه به آنها فروخته خواهد شد که قیمت یک کیسه سیمان با احتساب ارزش افزوده درب کارخانه ۱۶ هزار و ۷۰۰ تومان است. هدف از این توزیع عادلانه کوتاه کردن دست دلالان است.

براساس گزارش مرکز آمار تعداد پروانه احداث ساختمان صادر شده برای واحدهای مسکونی در سال ۹۸ در شهر تهران ۱۷.۱ درصد کاهش و در کل نقاط شهری کشور ۱.۶ درصد افزایش داشته است.