احتمال ابتلای مجدد به کرونا وجود دارد؟

به دلیل آنکه ویروس کرونا به تازگی در جهان گسترش پیدا کرده است، رفتار‌های این ویروس هنوز برای دانشمندان جدید است و نادانسته‌های پژوهشگران درباره کووید ۱۹ بسیار بیشتر از دانسته‌های آنهاست.

از این رو، مطالعات دانشمندان بر روی این همه گیری، هر روز حقایق جدیدی از رفتار این ویروس را آشکار می‌کند. برای مثال، دانشمندان در ابتدا تصور می‌کردند فرد پس از یک بار ابتلا به این ویروس، در مقابل ابتلای مجدد مصونیت پیدا می‌کند اما گذشت زمان نشان داد برخی از بیماران پس از چند ماه دوباره به این ویروس مبتلا شدند. از این رو، ابتلای مجدد افراد به ویروس کرونا به یکی از عوامل ایجاد نگرانی در جامعه تبدیل شده است.

در این گزارش، دانشمندان امریکایی به ۳ سوال رایج درباره احتمال ابتلای مجدد افراد به کووید ۱۹ پاسخ می‌دهند.

۱- چقدر ابتلای مجدد یک فرد به ویروس کرونا متداول است؟

پیش‌تر دانشمندان گمانه زنی‌هایی درباره احتمال ابتلای مجدد افراد به کووید ۱۹ مطرح کرده بودند. با این حال، یافته‌های اخیر در کشور‌های مختلف تایید کرد که احتمال ابتلای مجدد به این ویروس وجود دارد. شواهد متقن پزشکی نشان می‌دهد یک فرد در هنگ کنگ پس از یک بار ابتلا به کرونا، دوباره به این بیماری مبتلا شده است. همچنین یک فرد در ایالت نوادا امریکا پس از یک بار بیماری و بهبودی، تست کرونایش مثبت اعلام شده است.

حقیقت تلخ این ماجرا این است که مطالعات در این دو فرد نشان می‌دهد آنها به دو ویروس متفاوت کرونا که شباهت ژنتیکی زیادی با هم داشتند، مبتلا شده‌اند. در واقع ویروس کرونا پس از جهش و تغییر ظاهری دوباره در این افراد باعث ایجاد بیماری شده است.

با این حال، ما نمی‌توانیم تنها با دو مورد ابتلای مجدد درباره میزان احتمال ابتلای مجدد افراد به این ویروس اظهار نظر کنیم. پاسخ به این پرسش نیازمند گذشت زمان بیشتر و بررسی دقیق رفتار ویروس است. ما تاکنون شاهد ابتلای بیش از ۲۷ میلیون انسان در کره زمین به کووید ۱۹ هستیم و ابتلای مجدد شمار کمی از افراد نمی‌تواند جای نگرانی داشته باشد.

۲- آیا ابتلا در بار دوم به ویروس کرونا شدیدتر یا ضعیف‌تر از بار نخست است؟

مطالعات دانشمندان بر روی فردی که در هنگ کنگ برای بار دوم به این ویروس مبتلا شده است نشان داد این فرد علائم بسیار خفیفی از بیماری را داشته و حال عمومی او مساعد بوده است. با این حال، در دنیای علم پزشکی شما نمی‌توانید نتایج حاصل از مطالعه یک فرد را به تمامی مردم تعمیم دهید. دانشمندان تاکید دارند به واقع نمی‌توان هیچ نتیجه گیری روشنی از این موضوع داشت.

از طرف دیگر، شاهد آن هستیم که ویروس کرونا از فردی به فرد دیگر می‌تواند بسیار متفاوت باشد و براساس قدرت جسمانی و سیستم ایمنی فرد، شدت بیماری در افراد مختلف بسیار با یکدیگر متفاوت است. با این وجود، شدت بیماری در ابتلای مجدد افراد به کرونا برای دانشمندان از اهمیت بالایی برخوردار است. اگر همانطور که در نمونه مرد هنگ کنگی دیده شد، شاهد علائم شدیدی از کرونا در ابتلای مجدد به کرونا نباشیم این موضوع نشان می‌دهد که سیستم ایمنی بدن پس از یکبار ابتلا موفق به ساختن سلول‌های ایمنی بلند مدت (سلول‌های B خاطره) برای مبارزه طولانی با ویروس شده است.

مورد دوم در امریکا با مورد هنگ کنگ تفاوت دارد. دانشمندان دانشگاه نوادا به تازگی به نخستین فردی برخورد کردند که پس از یک بار ابتلا به کرونا، دوباره به این ویروس آلوده شده است. این جوان ۲۵ ساله در ماه آوریل برای نخستین بار به کووید ۱۹ مبتلا شد و پس از بهبودی و آزمایش مجدد تست کرونایش منفی اعلام شد.

این جوان ۴۸ روز پس از ابتلای اول، دوباره به ویروس کرونا مبتلا شد. در بار نخست، این جوان علائم خفیفی از ابتلا به کرونا را نشان داد، اما در بار دوم علائم ابتلای این فرد شدیدتر بود. به دلیل جامعه آماری پایین نمی‌توان این فرضیه را به صورت قاطع مطرح کرد که افرادی که برای بار دوم به کرونا مبتلا می‌شوند، شرایط بدتری خواهند داشت. با این حال، دانشمندان در حال بررسی این فرضیه هستند.

محققان دانشگاه نوادا می‌گویند این فرد در بار اول و دوم به دو نوع ویروس کرونا با تفاوت‌های ناچیز مبتلا شده است و ابتلای دوباره فرد به بازگشت عوارض گذشته در بدن بیمار کمک کرده است.

اگر علائم کرونا در فرد پس از ابتلای دوباره تشدید شود، مانند آنچه در بیمار ایالت نوادا رخ داد، نشان دهنده این است که سیستم ایمنی بدن به جای مبارزه درست با عوامل بیماری زا، شرایط مبارزه با ویروس در بار دوم را بدتر کرده است. این امر می‌تواند ناشی از طوفان سیتوکین باشد. در طوفان سیتوکین، سیستم ایمنی بدن پاسخ شدیدی به ویروس کرونا نشان می‌دهد و این پاسخ منجر به التهاب و آسیب به اندام‌های بدن می‌شود.

۳- ابتلای مجدد افراد به ویروس کرونا چه تاثیری در یافتن واکسن موثر برای این ویروس دارد؟

واکسن در واقع ویروس کشته شده و یا ضعیف شده است که با ترزیق به بدن فرد، باعث ابتلای خفیف او به بیماری و سپس ایجاد ایمنی بلند مدت در فرد در مقابل عامل بیماری زا می‌شود. با این حال، ابتلای مجدد افراد به کووید ۱۹ به این معنا نخواهد بود که واکسن موثر برای کرونا یافت نخواهد شد و یا سیستم ایمنی بدن نمی‌تواند با آن مقابله کند.

واکسن‌ها با یکدیگر متفاوت هستند. برخی از واکسن‌ها تنها در صورت تزریق با دوز بالا باعث ایجاد مصونیت در فرد می‌شوند. برای مثال، مصرف سه دوز از واکسن فلج اطفال تقریبا ۱۰۰ درصد فرد را در مقابل این بیماری ایمن نگاه می‌دارد و واکسن سرخک تنها پس از یک بار مصرف، ۹۳ درصد در فرد ایجاد ایمنی می‌کند.

دانشمندان با مطالعه بر روی ابتلای مجدد افراد به کرونا، از رفتار این ویروس و پاسخ سیستم ایمنی بدن اطلاعات لازم را به‌دست می‌آورند و می‌توانند نسبت به توسعه یک واکسن موثر برای کووید ۱۹ موفقیت کسب کنند. برای مثال پژوهشگران می‌توانند پی ببرند با کاهش سطح آنتی بادی (پادتن) خون از میزان مشخص، فرد در مقابل ابتلای مجدد به کرونا آسیب پذیر خواهد شد. پس می‌توان با تزریق یک دوز اضافه از واکسن پس از یک دوره زمانی مشخص، قدرت سیستم ایمنی بدن را افزایش داد.